Giải bài tập Ngữ văn lớp 7 bài 16: Ôn tập tác phẩm trữ tình
Giải bài tập Ngữ văn bài 16: Ôn tập tác phẩm trữ tình
Giải bài tập Ngữ văn lớp 7 bài 16: Ôn tập tác phẩm trữ tình được VnDoc sưu tầm và giới thiệu với các bạn để tham khảo giúp học tập tốt môn Ngữ Văn lớp 7 chuẩn bị cho bài giảng sắp tới đây của mình. Mời các bạn tải và tham khảo
Giải bài tập Ngữ văn lớp 7 bài 15: Mùa xuân của tôi
I. Kiến thức cơ bản
- Tác phẩm trữ tình là văn bản biểu hiện tình cảm, cảm xúc của tác giả trước cuộc sống. Thơ là thể loại văn học phù hợp để biểu hiện tình cảm, cảm xúc văn xuôi, là thể loại văn học phù hợp với kể chuyện, tuy nhiên cũng có văn xuôi trữ tình hoặc mang nặng tính chất trữ tình như tùy bút.
- Ca dao trữ tình là loại thơ biểu hiện những tình cảm, nguyện vọng tha thiết và chính đáng, vốn được lưu hành trong dân gian. Thơ của thi nhân biểu hiện tình cảm cá nhân song ở những bài thơ có giá trị, tình cảm của tác giả bao giờ cũng có tính chất đại diện cho những tình cảm tiến bộ, mang màu sắc nhân bản đậm nét: Tình yêu quê hương đất nước, tình cảm gia đình, tình bạn, tình yêu...
- Tình cảm, cảm xúc có khi được biểu hiện một cách trực tiếp song thường được biểu hiện một cách gián tiếp. Phân tích, bình giá và thưởng thức thơ trữ tình không được thoát li văn bản song không thể chỉ dừng lại ở bề mặt ngôn từ văn bản. Phải thông qua ngôn từ giàu tính chất khơi gợi, những cảnh vật sự việc được miêu tả, tường thuật, đôi khi qua cả những lập luận... mà suy ngẫm mới đồng cảm được với tác giả và lĩnh hội được đúng và đầy đủ ý vị của bài thơ.
II. Hướng dẫn luyện tập
Câu 1 + 2 + 3 các em có thể ôn tập theo hệ thống sau:
TT | Tên bài thơ | Tác giả | Thể thơ | Nội dung tư tưởng |
1 | Nam quốc sơn hà (Sông núi nước Nam) | Lý Thường Kiệt | Tuyệt cú Đường luật | Ý thức độc lập tự chủ và quyết tâm tiêu diệt địch |
2 | Thiên Trường vãn vọng (Buổi chiều ở phủ Thiên Trường trông ra) | Trần Nhân Tông | Tuyệt cú Đường luật | Cảnh tượng vùng quê trầm lặng nên thơ - tình yêu quê hương, yêu đời trong sáng |
3 | Tụng giá hoàn kinh sư (Phò giá về kinh) | Trần Quang Khải | Tuyệt cú Đường luật | Hào khí chiến thắng và khát vọng thái bình thịnh trị của dân tộc thời Trần. |
4 | Côn Sơn ca (Bài ca Côn Sơn) | Nguyễn Trãi | Lục bát | Nhân cách thanh cao và sự giao hòa tuyệt đối với thiên nhiên. |
5 | Sau phút chia li (trích “Chinh ngâm khúc”) | Đặng Trần Côn - Đoàn Thị Điểm | Song thất lục bát | Nỗi sầu chia li của người chinh phụ sau khi tiễn đưa chồng - khát khao hạnh phúc, tố cáo chiến tranh phi ghĩa. |
6 | Bánh trôi nước | Hồ Xuân Hương | Tuyệt cú Đường luật | Vẻ đẹp phẩm chất trong trắng sắt son và nỗi buồn về thân phận của người phụ nữ. |
7 | Qua đèo Ngang | Huyện Thanh Quan | Thất ngôn bát cú đường luật | Nỗi nhớ thương quá khứ đi đôi với nỗi buồn đơn lẻ thầm lặng giữa núi đèo hoang sơ. |
8 | Bạn đến chơi nhà | Nguyễn Khuyến | Thất ngôn bát cú đường luật | Ngợi ca tình bạn đậm đà thắm thiết, vượt lên những vât chất đời thường. |
9 | Vọng Lư sơn bộc bố (xa ngắm thác núi Lư) | Lý Bạch | Tuyệt cú đường luật | Tình quê hương thắm thiết của một con người xa quê |
11 | Hồi hương ngẫu thư (Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê) | Hạ Tri Chương | Tuyệt cú Đường luật | Tình yêu quê hương sâu sắc, hóm hỉnh ngậm ngùi của người sống xa quê lâu ngày trở về lại quê. |
12 | Mao ốc vị thu phong sở phá ca (Bài ca nhà tranh bị gió thu phá) | Hồ Chí Minh | Tuyệt cú Đường luật | Tình yêu thiên nhiên lòng yêu nước sâu nặng và phong thái ung dung lạc quan. |
13 | Cảnh khuya | Hồ Chí Minh | Tuyệt cú Đường luật | Tình yêu thiên nhiên lòng yêu nước sâu nặng và phong thái ung dung lạc quan. |
14 | Rằm tháng giêng | Hồ Chí Minh | Tuyệt cú Đường luật | Tình cảm với thiên nhiên tâm hồn nhạy cảm, phong thái ung dung lạc quan. |
15 | Tiếng gà trưa | Xuân Quỳnh | Năm chữ | Những kỉ niệm đẹp đẽ của tuổi thơ, tình bà cháu và tình quê hương đất nước. |
Câu 4. Hãy tìm những ý kiến mà em cho là không chính xác
Những ý kiến chưa chính xác đó là:
a) Đã là thơ thì nhất thiết chỉ được dùng phương thức biểu cảm.
Thiếu chính xác vì: Ngoài phương thức biểu cảm vẫn còn có phương thức tự sự, và miêu tả (ví dụ: “Qua đèo Ngang”, “Tiếng gà trưa”).
e) Thơ trữ tình chỉ được dùng lối nói trực tiếp để biểu hiện tình cảm, cảm xúc.
Chưa chính xác: Ngoài lối nói trực tiếp để biểu hiện cảm xúc trong thơ còn sử dụng lối nói gián tiếp.
i) Thơ trữ tình phải có một cốt truyện hay và hệ thống nhân vật đa dạng.
Thiếu chính xác: Đó là yêu cầu của truyện và thơ tự sự truyện thơ (Truyện Kiều), chứ không phải của thơ trữ tình.
k) Thơ trữ tình phải có một hệ thống lập luận chặt chẽ.
Thiếu chính xác: Trong thơ trữ tình yêu cầu này không bắt buộc, tất nhiên nếu có thì càng tốt. Ví dụ “Nam quốc sơn hà” là bài thơ có lập luận chặt chẽ.
Câu 5. Điền vào chỗ trống trong những câu sau
a) Khác với những tác phẩm của cá nhân, ca dao trữ tình (trước đây là những bài thơ, câu thơ có tính chất tập thể và truyền miệng).
b) Thể thơ được ca dao trữ tình sử dụng nhiều nhất là lục bát.
c) Một số thủ pháp nghệ thuật thường gặp trong ca dao trữ tình là so sánh, ẩn dụ.
Mời các bạn tham khảo tài liệu liên quan
