Tóm tắt, bố cục, nội dung chính văn bản Bạch tuộc

Ngữ văn 7 Cánh diều

Tóm tắt, bố cục, nội dung chính văn bản Bạch tuộc hay, chính xác nhất sách Cánh diều giúp học sinh nắm được trọng tâm văn bản từ đó học tốt môn Ngữ văn 7.

Bài: Bạch tuộc

A. Bố cục Bạch tuộc
B. Nội dung chính Bạch tuộc
C. Tóm tắt tác phẩm Bạch tuộc
D. Tác giả, tác phẩm Bạch tuộc
- I. Tác giả
- II. Tác phẩm Bạch tuộc
E. Đọc tác phẩm Bạch tuộc
F. Ý nghĩa nhan đề tác phẩm Bạch tuộc

A. Bố cục Bạch tuộc

Chia văn bản thành 2 đoạn:

- Đoạn 1: Từ đầu đến “Nét la lên”: Cuộc trò chuyện của A- rôn- nát, Công – xây và Nét – Len về con quái vật biển “bạch tuộc”

- Đoạn 2: Còn lại: Trận “giáp chiến” giữa những người trên tàu ngầm và quái vật biển “bạch tuộc”

B. Nội dung chính Bạch tuộc

Đoạn trích kể về cuộc chiến đấu mạnh mẽ dũng cảm giữa giáo sư A- rôn- nác và những người đồng hành trên con tàu No -ti -lớt và lũ quái vật “bạch tuộc”. Trong trận chiến đó bằng sự thông minh, mưu trí, dũng cảm những con người đã chiến thắng được bọn “bạch tuộc” nhưng cũng thật buồn vì lũ bạch tuộc đã cướp đi người thủy thủ xấu số vào đại dương mênh mông.

C. Tóm tắt tác phẩm Bạch tuộc

Cuộc chiến đấu đầy nguy hiểm giữa con người và thiên nhiên mà cụ thể ở đây là loài bạch tuộc, chúng như loài quái vật đe dọa tới con người. Từ đó cho thấy sự mãnh mẽ, kiên cường của con người chế ngự thiên nhiên.

D. Tác giả, tác phẩm Bạch tuộc

I. Tác giả

- Giuyn Véc-nơ (1828- 1905), Pháp.

- Người đi tiên phong trong thể loại văn học Khoa học viễn tưởng và được coi là một trong những "cha đẻ" của thể loại này.

- Ông là người có tác phẩm được dịch nhiều thứ ba trên thế giới, những tác phẩm của ông cũng được chuyển thể thành phim nhiều lần.

II. Tác phẩm Bạch tuộc

1. Thể loại: Truyện khoa học viễn tưởng.

2. Xuất xứ: Trích tiểu thuyết Hai vạn dặm dưới đáy biển.

3. Phương thức biểu đạt: Tự sự

4. Tóm tắt tác phẩm Bạch tuộc

Đoạn trích kể về cuộc chiến đấu mạnh mẽ dũng cảm giữa giáo sư A- rôn- nác và những người đồng hành trên con tàu No -ti -lớt và lũ quái vật “bạch tuộc”.

5. Bố cục tác phẩm Bạch tuộc

3 phần:

- Phần 1: Từ đầu .... đến "Đèn trên trần bật sáng".

- Phần 2: Còn lại.

6. Giá trị nội dung tác phẩm Bạch tuộc

- Văn bản kể về cuộc chiến đấu dũng cảm của đoàn thủy thủ trên tàu No-ti-lớt với quái vật của biển cả - những con bạch tuộc khổng lồ, hung dữ.

→ Qua đó, độc giả thấy được lòng dũng cảm, kiên cường, trách nhiệm, tình yêu thương và tinh thần đồng đội của những người thủy thủ.

7. Giá trị nghệ thuật tác phẩm Bạch tuộc

- Ngôi kể thứ nhất làm câu chuyện chân thực, bộc lộ cảm xúc của người kể chuyện.

- Nghệ thuật kể chuyện hấp dẫn, thú vị.

- Từ ngữ giàu gợi hình gợi cảm.

- Sử dụng nhiều từ ngữ bộc lộ cảm xúc, những câu cảm thán.

E. Đọc tác phẩm Bạch tuộc

(1) […] Tàu No-ti-lớt lặn xuống sâu hai, ba ngàn mét và ngày 20 tháng 4 lại nổi lên cách mặt biển một ngàn năm trăm mét. Gần chúng tôi nhất là quần đảo Lu-cai (Lucayes). Từ đáy biển nổi lên những mỏm đá lớn dựng đứng, phủ đầy những loài tảo khổng lồ. Khoảng 11 giờ trưa, Nét Len lưu ý tôi giữa đám tảo đó có một con vật gì đó rất đáng sợ. Tôi nói:

- Đúng, ở đây có nhiều hang thích hợp với bạch tuộc. Nếu có gặp những quái vật đó ở đây, tôi cũng chẳng ngạc nhiên chút nào. […] Năm 1861, về phía tây bắc Tê-nê-ríp (Tenerife), cũng ở khoảng vĩ độ này, thủy thủ tàu A-lếch-tơn (Alecton) phát hiện ra một con bạch tuộc khổng lồ đang bơi cùng tuyến đường. Thuyền trưởng Bu-ghê (Bouguer) cho tàu chạy sát con vật và dùng các loại súng bắn nhưng vô hiệu vì lao nhọn và đạn đều xuyên qua thân bạch tuộc như qua một khối thịt đông. Sau mấy lần thất bại, cánh thủy thủ bèn dùng thòng lọng để bắt. Thòng lòng mắc vào thân bạch tuộc nhưng tới vây đuôi mới thắt lại được. Lúc đó, mọi người cố sức kéo con vật lên tàu nhưng nó nặng quá, đến nỗi đuôi bạch tuộc bị đứt ra, thế là nó lặn xuống, biến mất.

- Thế nó dài bao nhiêu? – Nét hỏi

- Có phải chừng sáu mét không? – Công-xây hỏi. Anh ta đứng bên cửa sổ và nhìn vào các hốc đá.

- Đúng vậy, Công-xây ạ

- Có phải hao hàm của nó rất giống mỏ vẹt, nhưng lớn hơn nhiều không?

- Rất đúng

- Thế thì, thưa giáo sư, có phải nó kia không ạ?

Tôi nhìn Công-xây, còn Nét thì lao đến cửa sổ.

- Con vật khủng khiếp quá! – Nét la lên

(2) Tôi cũng đưa mắt nhìn qua ô cửa và bất giác lùi lại. Trước mắt tôi, một quái vật đang bơi tới. Đó là một con bạch tuộc dài chừng tám mét. Nó bơi lùi rất nhanh về phía tàu. Mắt nó màu xanh xám, nhìn thẳng không động đậy. Tám cánh tay, hay đúng hơn, tám chân từ đầu mọc ra dài gấp đôi thân và luôn luôn uốn cong. Nhìn thấy rõ hai trăm rưỡi cái giác ở phía trong vòi. Hai hàm răng bạch tuộc giống cái mỏ vẹt bằng sừng, luôn luôn mở ra, khép lại. Lưỡi nó cũng bằng chất sừng, hàm răng nhọn, rung lên bần bật mỗi khi thò ra khỏi mồm. Thân nó hình thoi phình ở giữa, là một khối thịt nặng chừng hai mươi, hai lăm tấn. Màu sắc nó thay đổi rất nhanh từ màu xám chì sang màu nâu đỏ.

Vì sao con bạch tuộc tức giận? Hẳn là vì sự xuất hiện của tàu Nau-ti-lớt to lớn hơn nó và vì vòi cũng như hai hàm răng của nó chẳng làm nên chuyện gì…

Được gặp một con bạch tuộc như thế này đối với tôi thật là dịp may hiếm có, nên tôi không muốn bỏ lỡ cơ hội nghiên cứu nó cặn kẽ. Tôi cố nén sự sợ hãi mà cầm bút chì vẽ nó.

- Có lẽ đây chính là con bạch tuộc mà tàu A-lếch-tơn đã gặp? – Công-xây hỏi

- Không, - Nét trả lời – con này còn nguyên vẹn, còn con kia đã mất đuôi

- Không phải thế đâu. – Tôi phản đối – Vòi và đuôi bạch tuộc có khả năng mọc lại. […]

Tàu No-ti-lớt bỗng dừng lại, toàn thân tàu rung lên

- Chẳng lẽ chúng ta lại vấp phải cái gì? – Tôi hỏi

Nét trả lời:

- Dù có vấp phải cái gì, ta cũng không ngại vì tàu đang đỗ ở chỗ nước trong

Đúng là tàu đang đỗ ở chỗ nước trong, nhưng đứng yên không nhúc nhích. Chân vịt không quay nữa rồi. Một phút trôi qua. Thuyền trưởng Nê-mô và viên thuyền phó bước vào phòng khách. Đã mấy hôm nay tôi không gặp Nê-mô. Ông ta không nói chuyện với chúng tôi, có lẽ chẳng nhìn thấy chúng tôi nữa. Ông ta bước tới cửa sổ, nhìn lũ bạch tuộc rồi nói mấy câu với thuyền phó. Ông này đi ra. Cửa sổ lập tức đóng lại. Đèn trên trần bật sáng.

(3) Tôi đến chỗ Nê-mô

- Thật là một “bộ sưu tập” bạch tuộc thú vị. – Tôi nói

- Vâng, thưa nhà tự nhiên học, giờ đây chúng ta sắp giáp chiến với chúng

Tôi hoang mang nhìn Nê-mô. Tôi cho rằng mình không hiểu ý ông ta

- Giáp chiến ạ? – Tôi hỏi lại

- Vâng

Chân vịt đang ngừng quay. Tôi đoán rằng hàm răng bằng sừng của một con bạch tuộc đã mắc vào cánh chân vịt làm tàu không chạy được nữa.

- Thế ngài định làm thế nào?

- Cho tàu nổi lên mặt nước rồi tiêu diệt sạch lũ quỷ này

- Khó đấy

- Đúng là khó. Những viên đạn có điện khi xuyên vào thân bạch tuộc mềm không thể nổ được vì không gặp đủ sức cản. Nhưng ta sẽ tiến công bằng rìu

- Và bằng dao nhọn, thưa ngài thuyền trưởng, - Nét bổ sung – nếu ngài không từ chối sự giúp đỡ của tôi

- Xin đồng ý với ông

- Chúng tôi cũng sẽ giúp ngài một tay

Tôi nói rồi cùng đi với Nê-mô đến cầu thang trung tâm. Ở đó tập hợp chùng hai mươi người cầm rìu sẵn sàng chiến đấu. Nét cầm lấy dao nhọn, còn tôi và Công-xây thì dùng rìu. Tàu No-ti-lớt đã nổi lên mặt nước. Một thủy thủ vừa vặn ê-cu ra thì nắp tàu đã bật lên rất mạnh, rõ ràng là do sức hút của một con bạch tuộc nào đó. Lập tức, một cái vòi dài trườn xuống dưới thang như một con rắn, còn độ hai chục vòi nữa thì ngoằn ngoèo ở phía trên. Thuyền trưởng Nê-mô lấy rìu chặt đứt phăng cái vòi khủng khiếp đó khiến nó lặn xuống. Trong khi chúng tôi cố mở đường lên boong thì hai cái vòi khác lao tới một thủy thủ đứng trước Nê-mô rồi nhấc bổng anh ta lên. Thuyền trưởng vừa kêu vừa nhảy vọt ra ngoài. Chúng tôi vội lao theo. Cảnh tượng thật đáng sợ! Người thủy thủ khốn khổ vị vòi bạch tuộc quấn chặt, đang chới với trên không. Anh ta bị nghẹt thở, kêu lên: “Cứu tôi với! Cứu tôi với!”. […]

Nhưng Nê-mô đã xông đến và chặt đứt luôn cái vòi. Viên thuyền phó, các thủy thủ và ba ngời chúng tôi cũng dùng vũ khí chiến đấu quyết liệt với những con bạch tuộc khác đang bò trên thành tàu. Thật là khủng khiếp! Có lúc, tôi tưởng người bị nạn sắp được cứu thoát khỏi sức hút của vòi bạch tuộc. Con quái vật có tám vòi thì bảy vòi đã bị chặt đứt. Cái vòi còn lại vẫn quất chặt người thủy thủ và ngoe nguẩy trên không. Khi Nê-mô và viên thuyền phó vừa lao tới thì quái vật liền phun ra một chất lỏng màu đen. Chúng tôi lập tức bị tối tăm mặt mũi chẳng nhìn thấy gì. Khi đám “mây” đen tan đi thì quái vật đã biến mất, mang theo cả người đồng hương xấu số của tôi!

Chúng tôi xông đến lũ bạch tuộc. Ai nấy đều sôi sục căm thù! Trên boong tàu và ở thành tàu có độ mười, mười hai con. Chúng bị chém đứt và quằn quại trong máu xanh và “mực” đen. Nét Len phóng lao nhọn vào những cái mắt xanh xám của lũ quái vật, lần nào cũng trúng đích. Tuy vậy, khi anh bạn dũng cảm của tôi chưa kịp quay lại thì đã bị một đối thủ dùng vòi quật ngã. Cái mỏ đáng sợ của quái vật đã há hốc ra ở phía trên Nét. Tôi lao tới cứu anh ta. Nhưng nê-mô đã đến trước tôi. Lưỡi rìu của Nê-mô cắm phập vào mồm quái vật. Nét thoát chết liền đứng dậy và phóng ngập mũi lao vào tim kẻ thù.

- Tôi có bổn phận trả ơn ông! – Nê-mô bảo Nét. Nét chỉ nghiêng mình đáp lại

Cuộc chiến đấu kéo dài mười lăm phút. Lũ bạch tuộc chiến bại, phần bị chết, phần bị thương, cuối cùng phải bỏ chiến trường mà lẩn xuống biển sâu. Thuyền trưởng Nê-mô, mình nhuốm đầy máu, đứng lặng người bên chiếc đèn pha mà nhìn xuống biển cả vừa nuốt mất một người đồng hương của mình. Mắt Nê-mô ứa lệ.

F. Ý nghĩa nhan đề tác phẩm Bạch tuộc

Từ nhan đề Bạch tuộc có thể dự đoán nội dung chính của văn bản sẽ có liên quan đến con bạch tuộc, có thể là miêu tả những con bạch tuộc ở ngoài đại dương hay là trận chiến quyết liệt của đoàn thủy thủ với những con bạch tuộc khổng lồ, quá trình phát triển của loài bạch tuộc,...

>>> Bài tiếp theo: Tóm tắt, bố cục, nội dung chính văn bản Chất làm gỉ

Chia sẻ, đánh giá bài viết

1

Bài trước

Bài sau