Soạn Chuyên đề Ngữ văn 12 Kết nối tri thức phần 2 - Chuyên đề 3
Phần 2: Viết bài giới thiệu về phong cách sáng tác của một trường phái văn học được thể hiện qua những tác phẩm cụ thể
Soạn Chuyên đề Văn 12 Kết nối tri thức phần 2 - Chuyên đề 3 là tài liệu hữu ích được VnDoc.com tổng hợp và gửi tới bạn đọc cùng theo dõi. Mời các bạn cùng tham khảo thêm tại mục Ngữ văn 12 Kết nối tri thức nhé.
I. Đọc bài viết tham khảo
Văn bản: “Nhớ rừng” – một bài thơ độc đáo của phong cách lãng mạn chủ nghĩa (Phan Huy Dũng)
Câu hỏi 1 trang 76 Chuyên đề Ngữ văn 12 Kết nối
Bài viết tìm hiểu đặc điểm phong cách sáng tác của trường phái văn học nào ở bài thơ Nhớ rừng của Thế Lữ?
Trả lời:
Bài viết tìm hiểu đặc điểm phong cách sáng tác của trường phái văn học lãng mạn ở bài thơ Nhớ rừng của Thế Lữ.
Câu hỏi 2 trang 76 Chuyên đề Ngữ văn 12 Kết nối
Chỉ ra một số dấu ấn của phong cách sáng tác đã xác định ở trên được tác giả bài viết nhận thấy trong bài thơ.
Trả lời:
Một số dấu ấn của phong cách sáng tác được tác giả nhận thấy trong bài thơ:
- Bài thơ ngập tràn một không khí bi tráng, có thể gợi nhiều suy nghĩ về thời thế, về cuộc sống hiện thực lúc bấy giờ
- Bài thơ là sự kết tinh của hàng loạt mối quan hệ phong phú, phức tạp, khi đạt tới giá trị kết tinh nó tồn tại như một thông điệp gửi tới muôn đời.
- Màu sắc tự biểu hiện của cái tôi trữ tình ở bài thơ là rất đậm. Nhưng không vì thế mà chất tạo hình của Nhớ rừng lại không nổi bật. Hai đặc điểm này không phản trái mà tương hợp với nhau. Lại vẫn là một nét trội trong thi pháp của loại hình thơ lãng mạn mà ở đó cái tôi trữ tình ưa đối tượng hoá lòng mình để được tự ngắm, tự ve vuốt! Trong năm đoạn của bài thơ Nhớ rừng, đoạn hai và ba là đoạn thể hiện khả năng tạo hình của ngòi bút Thế Lữ rõ rệt hơn cả.
- Có sự phân biệt-đối lập rõ giữa cảnh nhân tạo và cảnh tự nhiên.
Câu hỏi 3 trang 76 Chuyên đề Ngữ văn 12 Kết nối
Trong bài viết, những đoạn phân tích nét độc đáo của tác phẩm so với phong cách sáng tác chung của trường phái có ý nghĩa gì? Ý nào trong phần Tri thức tổng quát có thể giúp bạn hiểu thêm về vấn đề này?
Trả lời:
- Việc phân tích nét độc đáo của tác phẩm so với phong cách sáng tác chung của trường phái không chỉ giúp làm nổi bật sự đóng góp riêng của Thế Lữ mà còn mở rộng hiểu biết của chúng ta về tầm quan trọng của bối cảnh lịch sử và xã hội, cũng như các biện pháp nghệ thuật đã được sử dụng để tạo nên một tác phẩm có sức ảnh hưởng lớn.
- Ý trong phần tri thức tổng quát có thể giúp hiểu thêm về vấn đề này: “Phong cách sáng tác của một trường phái văn học”
II. Thực hành viết
Chuẩn bị
Tên của kiểu bài viết có phạm vi chỉ định rất rộng. Khi chọn đề tài viết, cần xác định phạm vi một cách cụ thể hơn. Mỗi bài viết có thể chỉ cần làm sáng tỏ một phương diện nào đó trong phong cách sáng tác của trường phái mà người viết dự định giới thiệu.
Ngoài các để tài được gợi ý ở mục Luyện tập, vận dụng trong Phần 1 của chuyên đề này, có thể tham khảo để lựa chọn thực hiện các để tài sau:
(1) Việc thể hiện tính cách nhân vật theo nguyên tắc sáng tác của chủ nghĩa hiện thực trong một số tác phẩm của các nhà văn hiện thực phê phán Việt Nam.
(2) Cảm quan hiện thực của nhà văn Vũ Trọng Phụng trong tiểu thuyết "Số đỏ".
(3) Hiện tượng "Chí Phèo" trong truyện ngắn "Chí Phèo" của Nam Cao nhìn từ mối quan hệ giữa tính cách và hoàn cảnh.
(4) Nhận diện đặc điểm của cái tôi cô đơn trong thơ trữ tình của phong trào Thơ mới 1932- 1945.
(5) Cảm hứng hoài cổ của chủ nghĩa lãng mạn trong tập truyện ngắn "Vang bóng một thời" của Nguyễn Tuân
(6) Dấu ấn của chủ nghĩa tượng trưng và chủ nghĩa siêu thực trong thơ của một số nhà Thơ mới Việt Nam
(7) Những dấu hiệu của chủ nghĩa hiện đại và chủ nghĩa hậu hiện đại trong một số truyện ngắn, tiểu thuyết Việt Nam từ 1986 đến nay
Qua các đề tài nêu trên, có thể thấy việc xác định một cái tên đích đáng cho đề tài có ý nghĩa hết sức quan trọng, giúp người viết hình dung được sáng rõ về hướng triển khai bài viết.
Tìm ý, lập dàn ý
Để tìm được những ý cần thiết cho bài giới thiệu, có thể đặt ra và giải đáp các câu hỏi cơ bản sau:
- Trường phái văn học dự định giới thiệu đã nảy sinh, phát triển trong điều kiện nào và đã đạt được những thành tựu gì? (Hai bài viết tham khảo trong Chuyên đề 3 không "đặt ra" câu hỏi này, vì đây là những sản phẩm viết tự do, trước hết hướng về những độc giả có chuyên môn.)
- Có thể tóm tắt như thế nào về phong cách sáng tác của trường phái sẽ được để cập trong bài giới thiệu? (Hai bài viết tham khảo không trình bày một cách tập trung về các nguyên tắc sáng tác của trường phái, nhưng có cài đặt các ý thể hiện nội dung này ở những vị trí thích hợp. Điều đó chứng tỏ việc nắm chắc phong cách sáng tác của trường phái là điều kiện tiên quyết khi thực hiện kiểu bài này.)
- Dấu ấn của phong cách trường phái đã được thể hiện ra sao và trên những phương diện nào ở tác phẩm được chọn làm "mẫu" phân tích? (Cả hai bài viết tham khảo tuy viết về các tác phẩm thuộc những thể loại khác nhau nhưng đều chú ý đến những dấu ấn rất cơ bản của phong cách trường phái trên các phương diện: cảm hứng sáng tác, chủ đề và hình tượng trung tâm, quan niệm về con người toát lên qua hệ thống hình tượng, các thủ pháp nghệ thuật quen thuộc,...)
- Đâu là nét độc đáo của tác phẩm được chọn làm "mẫu" phân tích so với những tác phẩm khác cùng trường phái hoặc khác trường phái? (Bài viết tham khảo "Nhớ rừng" - một bài thơ độc đáo của phong cách lãng mạn chủ nghĩa đã chú ý làm nổi bật vấn đề này qua việc triển khai một số so sánh cần thiết.)
- Có thể nói gì về đóng góp cho phong cách trường phái của tác phẩm được phân tích?
Viết
- Triển khai các ý thành những đoạn văn có dung lượng phù hợp, tuỳ theo tầm quan trọng của ý trong việc làm sáng tỏ định hướng giới thiệu về phong cách sáng tác của trường phái văn học.
- Nên chú ý vận dụng thao tác so sánh để vừa thấy được tính phổ quát của một nguyên tắc sáng tác nào đó (thuộc phong cách sáng tác của trường phái văn học), vừa nhận ra nét độc đáo của tác phẩm được phân tích.
- Khi đề cập những vấn đề cốt lõi trong phong cách sáng tác của trường phái, cần nêu rõ đóng góp mang tính lịch sử của trường phái cho sự phát triển của văn học, như: mở rộng cái nhìn về cuộc sống, con người; làm giàu có thêm kho tàng thủ pháp nghệ thuật,...
Chỉnh sửa, hoàn thiện
- Dựa vào các tài liệu đáng tin cậy để kiểm tra tính chính xác của những thông tin về trường phái văn học được nêu trong bài viết; sửa lại nếu thấy sai sót.
- Kiểm tra tính chính xác và tiêu biểu của các dẫn chứng; điều chỉnh, thay thế dẫn chứng nếu cần thiết.
- Kiểm tra toàn diện về chính tả, diễn đạt và cách trình bày văn bản.
