Tóm tắt, bố cục, nội dung chính văn bản Em bé thông minh

Tóm tắt, bố cục, nội dung chính văn bản Em bé thông minh Ngữ văn lớp 6 Chân trời sáng tạo hay nhất, chi tiết trình bày đầy đủ nội dung chính quan trọng nhất về tác phẩm giúp các bạn tham khảo chuẩn bị tốt cho môn Ngữ văn.

A. Bố cục văn bản Em bé thông minh

Có thể chia văn bản thành 3 đoạn:

- Đoạn 1 (Từ đầu đến... lỗi lạc): Vua sai quan đi khắp nơi tìm người tài giỏi giúp nước.

- Đoạn 2 (Tiếp theo đến… láng giềng): Sự mưu trí, thông minh của em bé qua các lần thử thách.

- Đoạn 3 (Còn lại): Em bé trở thành trạng nguyên.

B. Tóm tắt Em bé thông minh

Tóm tắt tác phẩm Em bé thông minh - Mẫu 1

Mong muốn tìm được người hiền tài ra giúp nước, nhà vua cho viên quan đi dò la khắp nước. Đến đâu, viên quan này cũng ra những câu đố hết sức hóc búa để thử tài dân chúng nhưng vẫn chưa tìm được người như mong đợi. Một lần, quan đi qua một cánh đồng thấy hai cha con đang làm việc, ông bỗng nảy ra câu đố, trong khi người cha bối rối không trả lời được thì cậu con trai lanh lẹ đã đối đáp lại viên quan hết sức trôi chảy, thông minh khiến viên quan hết sức mừng vui. Nhà vua ra đề thử tài cậu bé bằng cách bắt dân làng đó phải làm sao cho trâu đực đẻ ra trâu con. Bằng cách sử dụng cách "gậy ông đập lưng ông", cậu bé không chỉ giúp dân làng thoát tội mà còn khiến vua hết sức thán phục vì tài trí của mình. Sau khi được vua ban thưởng, cậu bé tiếp tục được thử thách làm thịt con chim sẻ thành ba mâm cỗ. Ở thử thách này, bằng trí thông minh của mình, cậu cũng đã vượt qua một cách dễ dàng, khiến nhà vua hoàn toàn khâm phục. Và một lần nữa tài năng của cậu bé được khẳng định qua thử thách của vua láng giềng: Đố xâu sợi chỉ qua chiếc vỏ ốc vặn dài; nhờ hiểu biết thực tế cũng như tài trí hơn người của mình, cậu bé đã giúp triều đình thoát khỏi cuộc chiến tranh. Để ghi nhận công lao của cậu bé, nhà vua cho xây dựng dinh thự ngay cạnh cung vua và phong cho cậu làm Trạng nguyên.

Tóm tắt tác phẩm Em bé thông minh - Mẫu 2

Có ông vua nọ, vì muốn tìm người hiền tài nên đã cho một viên quan đi dò la khắp cả nước. Viên quan ấy đến đâu cũng ra những câu đố oái oăm, hóc búa để thử tài. Một hôm, viên quan thấy hai cha con đang làm ruộng bèn hỏi một câu rất khó về số đường cày con trâu cày được trong một ngày. Ông bố không trả lời được, cậu con trai nhanh trí hỏi vặn lại khiến viên quan thua cuộc. Biết đã gặp được người tài, viên quan nọ về bẩm báo với vua. Vua tiếp tục thử tài, bắt dân làng đó phải làm sao cho trâu đực đẻ ra trâu con. Bằng cách để cho nhà vua tự nói ra sự vô lí trong yêu cầu của mình, cậu bé đã cứu dân làng thoát tội. Cậu tiếp tục chứng tỏ tài năng bằng cách giải các câu đố tiếp theo và được nhà vua ban thưởng rất hậu. Vua nước láng giềng muốn kéo quân sang xâm lược nhưng trước hết muốn thử xem nước ta có người tài hay không bèn cho sứ giả mang sang một chiếc vỏ ốc vặn thật dài và đố xâu sợi chỉ qua. Tất cả triều đình không ai giải được lại tìm đến cậu bé. Với trí thông minh khác người, lại sống gần gũi với thực tế, cậu bé vừa chơi vừa giải đố, kết quả là tránh được cho đất nước một cuộc chiến tranh. Nhà vua thấy thế bèn xây dinh thự ngay cạnh hoàng cung để cậu ở cho tiện việc hỏi han đồng thời phong cho cậu làm Trạng nguyên.

Tóm tắt tác phẩm Em bé thông minh - Mẫu 3

Mong muốn tìm được người hiền tài ra giúp nước, nhà vua cho viên quan đi dò la khắp nước. Đến đâu, viên quan này cũng ra những câu đố hết sức hóc búa để thử tài dân chúng nhưng vẫn chưa tìm được người như mong đợi. Một lần, quan đi qua một cánh đồng thấy hai cha con đang làm việc, ông bỗng nảy ra câu đố, trong khi người cha bối rối không trả lời được thì cậu con trai lanh lẹ đã đối đáp lại viên quan hết sức trôi chảy, thông minh khiến viên quan hết sức mừng vui. Nhà vua ra đề thử tài cậu bé bằng cách bắt dân làng đó phải làm sao cho trâu đực đẻ ra trâu con. Bằng cách sử dụng cách "gậy ông đập lưng ông", cậu bé không chỉ giúp dân làng thoát tội mà còn khiến vua hết sức thán phục vì tài trí của mình.

C. Nội dung chính Em bé thông minh

Truyện “Em bé thông minh” là truyện cổ tích về “nhân vật thông minh” – kiểu nhân vật rất phổ biến trong truyện cổ tích Việt Nam và thế giới. Truyện đề cao sự thông minh và trí khôn dân gian (qua hình thức giải những câu đố, vượt những thách đố oái oăm,…) từ đó tạo nên tiếng cười vui vẻ, hồn nhiên trong đời sống hàng ngày.

D. Tác giả, tác phẩm Em bé thông minh

I. Tìm hiểu sơ lược về tác phẩm

1. Thể loại: Truyện cổ tích là thể loại truyện kể dân gian, kết quả của trí tưởng tượng dân gian, xoay quanh cuộc đời, số phận của một số kiểu nhân vật. Qua đó thể hiện cách nhìn, cách nghĩ của người xưa đối với cuộc sống, đồng thời nói lên ước mơ về một xã hội công bằng tốt đẹp.

2. Phương thức biểu đạt: Tự sự, miêu tả.

3. Người kể chuyện: Ngôi thứ ba.

4. Tóm tắt: Ngày xưa, có một ông vua sai viên quan đi dò la khắp nơi để tìm người tài giỏi. Một hôm, viên quan phát hiện ra dấu hiệu nhân tài ở một em bé con nhà thường dân qua lời đối đáp nhanh nhạy, thông minh. Vua hay tin đã trực tiếp tạo ra những tình huống oái oăm để thử tài em. Lần thử thách cuối cùng, em bé đã đem trí thông minh của mình thắng điều kiện thách đố của sứ thần. Sau đó, em được phong làm trạng nguyên và giúp vua trong việc triều chính.

5. Bố cục (3 phần):

- Phần 1 (Từ đầu đến... lỗi lạc): Vua sai quan đi khắp nơi tìm người tài giỏi giúp nước.

- Phần 2 (Tiếp theo đến… láng giềng): Sự mưu trí, thông minh của em bé qua các lần thử thách.

- Phần 3 (Còn lại): Em bé trở thành trạng nguyên.

6. Giá trị nội dung: Truyện đề cao sự thông minh và trí khôn dân gian (qua hình thức giải những câu đố, vượt những thách đố oái oăm,…), từ đó tạo tiếng cười vui vẻ, hồn nhiên trong đời sống hằng ngày.

7. Giá trị nghệ thuật:

- Dùng câu đố thử tài, từ đó tạo nên tình huống thử thách để nhân vật bộc lộ phẩm chất, tài năng.

- Cách dẫn dắt sự việc cùng với mức độ tăng dần của những câu đố và cách giải đố tạo nên tiếng cười hài hước.

II. Tìm hiểu chi tiết về tác phẩm

1. Vua sai viên quan đi tìm người tài

- Vua sai viên quan tìm người tài giỏi ra giúp nước.

- Viên quan: đi khắp nơi, ra những câu đố oái oăm nhưng chưa tìm thấy người nào lỗi lạc.

→ Vị vua anh minh, viên quan tận tụy với đất nước.

2. Những thử thách đối với cậu bé

- Lần thử thách thứ nhất:

+ Hoàn cảnh: hai cha con em bé đang cày ruộng.

+ Viên quan hỏi: Trâu của lão một ngày cày được mấy đường?

+ Em bé: hỏi vặn lại viên quan – ngựa của ông một ngày đi được mấy bước.

→ Cách giải bất ngờ, lí thú. Em bé không lúng túng mà đẩy thế bị động sang người đưa ra câu đố. Câu trả lời của em bé khiến viên quan bất ngờ, sửng sốt và phát hiện ra người tài.

- Lần thử thách thứ hai:

+ Vua ra câu đố dưới dạng hình thức mệnh lệnh và tính chất nghiêm trọng “nếu không thì cả làng phải chịu tội”.

+ Câu đố của vua hết sức vô lí: nuôi ba con trâu đực đẻ thành chín con.

+ Em bé đã tìm cách đối diện với vua, đưa vua và quần thần vào bẫy của mình để vua tự nói ra sự vô lí trong câu đố của vua.

- Lần thử thách thứ ba:

+ Vua ra lệnh cho hai cha con, từ một con chim sẻ làm thành ba mâm cỗ.

+ Em bé giải đố bằng cách đưa một cái kim may bảo nhà vua rèn thành cái dao.

+ Vua phục tài và ban thưởng rất hậu.

- Lần thử thách thứ tư:

+ Sứ thần nước ngoài ra câu đố: xỏ sợi chỉ qua mình con ốc xoắn.

+ Tính chất nghiêm trọng, liên quan đến vận mệnh quốc gia.

+ Triều đình nước Nam phải giải đố.

→ Vua, quan lúng túng, lo lắng, bất lực.

+ Em bé giải đố bằng kinh nghiệm dân gian một cách dễ dàng.

→ Tính chất câu đố ngày một oái oăm, người ra câu đố ngày một cao hơn, điều đó làm tăng thêm sự thông minh, tài trí của em bé.

3. Em bé lên làm trạng nguyên

- Vua phong em bé làm trạng nguyên.

- Xây dinh thự ở bên cạnh hoàng cung cho em bé để tiện hỏi han.

>>>> Bài tiếp theo: Tóm tắt, bố cục, nội dung chính văn bản Chuyện cổ nước mình