Đề kiểm tra 15 phút KHTN 7 Chủ đề 6: Từ

Người ta dùng kim nam châm (gọi là nam châm thử) để nhận biết từ trường

Nam châm điện có lợi thế hơn so với nam châm vĩnh cửu do nam châm điện mất từ tính khi không còn dòng điện chạy qua.

 Một số vật liệu có từ tính như: sắt, thép, niken, coban, …

Một số vật liệu không có từ tính như: nhôm, đồng, gỗ, …

Để kiểm tra một môi trường nào đó có từ trường hay không, ta đặt kim nam châm vào trong môi trường đó.

Các dòng bức xạ phát ra từ Mặt Trời (như các êlectron, proton,…) chiếu xuống Trái Đất bị lệch về phía hai địa cực là do chịu tác dụng của từ trường Trái Đất.

Để phân biệt 2 cực của nam châm người ta sơn 2 màu khác nhau, màu đỏ là cực Bắc ghi chữ N (North), màu xanh là cực Nam ghi chữ S (South).

Từ trường của Trái Đất mạnh nhất ở vùng Bắc Cực và Nam Cực.

Hiện tượng chim xù lông vào mùa đông liên quan đến hiện tượng dẫn nhiệt của chất khí.

Theo lý thuyết, nơi nào trong không gian có khả năng tác dụng lực từ lên kim nam châm thì nơi đó có từ trường. Vậy để kiểm tra dây dẫn điện chạy qua bàn học có dòng điện hay không ta có thể sử dụng kim nam châm. Đưa kim nam châm lại gần dây dẫn điện, nếu kim nam châm xoay đi rồi chỉ một hướng xác định thì nơi đó có từ trường. 

Sau khi đã bị nhiễm từ, sắt non không giữ được từ tính lâu dài, còn thép thì giữ được từ tính lâu dài. Do đó lõi của nam châm điện không làm bằng thép mà làm bằng sắt non vì dùng lõi thép thì sau khi nhiễm từ sẽ biến thành một nam châm vĩnh cửu

Mạt sắt đặt ở cả hai đầu cực Bắc và cực Nam của thanh nam châm thì bị hút mạnh nhất.

Các cách để tăng lực từ của nam châm điện:

+ Giữ nguyên số vòng dây quấn và tăng cường độ dòng điện

+ Giữ nguyên cường độ dòng điện và tăng số vòng dây quấn

+ Tăng cả cường độ dòng điện và số vòng dây quấn.

⇒ Tăng số vòng dây quấn giữ nguyên hiệu điện thế có nghĩa là giữ nguyên cường độ dòng điện nên kết quả là tăng được lực từ của nam châm điện

Thiết bị có sử dụng nam châm điện là chuông điện

Vì Trái Đất như một nam châm khổng lồ, cực từ Nam của Trái Đất gần với địa cực Bắc và ngược lại cực từ Bắc của Trái Đất gần với địa cực Nam.

Nam châm điện có cấu tạo gồm cuộn dây dẫn và lõi sắt non.