Lý thuyết Khoa học tự nhiên 8 Kết nối tri thức bài 10

Chúng tôi xin giới thiệu bài Lý thuyết Khoa học tự nhiên 8 bài 10: Oxide có nội dung chi tiết và các câu trắc nghiệm trong chương trình sách mới. Thông qua đây các em học sinh đối chiếu với lời giải của mình, hoàn thành bài tập hiệu quả

A. Lý thuyết KHTN 8 bài 10

I. Khái niệm về oxide

1. Khái niệm về oxide

- Oxide là hợp chất của hai nguyên tố, trong đó có một nguyên tố là oxygen.

2. Phân loại oxide

- Dựa vào thành phần nguyên tố, oxide có thể phân thành hai loại: oxide kim loại và oxide phi kim. Oxide kim loại được tạo thành từ phản ứng của kim loại với oxygen, ví dụ như phản ứng giữa Ba và O2 tạo ra BaO. Oxide phi kim được tạo thành từ phản ứng của phi kim với oxygen, ví dụ như phản ứng giữa C và O₂ tạo ra CO₂.

- Dựa vào tính chất hoá học, oxide có thể phân thành bốn loại: oxide acid, oxide base, oxide lưỡng tính và oxide trung tính.

- Quy tắc gọi tên oxide

+ Với nguyên tố chỉ có một hoá trị, ta đặt tên nguyên tố trước oxide, ví dụ như Sine oxide (ZnO).

+ Nguyên tố nhiều hóa trị: Tên nguyên tố (hoá trị của nguyên tố) + oxide

+ Cách đặt tên oxide của phi kim nhiều hoá trị:

+ (Tiền tố chỉ số nguyên tử của nguyên tố) Tên nguyên tố + (tiền tố chỉ số nguyên tử oxygen) oxide

+ (Tiền tố mono là một, đi là hai, trẻ là ba, tetra là bốn)

Ví dụ: FeO đọc là iron(II) oxide, CO đọc là carbon monoxide hoặc carbon(II) oxide, CO₂ đọc là carbon dioxide hoặc carbon(IV) oxide

II. Tính chất hóa học

1. Oxide acid

- Oxide acid tác dụng với dung dịch base tạo thành muối và nước.

Ví dụ: CO₂ + Ca(OH)₂ → CaCO₃ + H₂O

- Khi sục từ từ khí CO₂ vào dung dịch Ca(OH)₂, ban đầu dung dịch vẩn đục do tạo muối CaCO₃ không tan.

- Các oxide acid (như SO₂, SO₃, P₂O₅...) phản ứng với dung dịch base tạo thành muối và nước.

Ví dụ: SO₂ + Ca(OH)₂ → CaSO₃ + H₂O.

- Để kiểm tra tính chất của oxide acid, ta có thể thực hiện thí nghiệm bằng cách cho bột đá vôi và dung dịch hydrochloric acid vào ống nghiệm, sau đó dẫn khí carbon dioxide vào để tạo thành khí carbonic, quan sát hiện tượng xảy ra.

2. Oxide base

- Các oxide base (như CuO, Na₂O, CaO...) phản ứng với dung dịch acid tạo thành muối và nước.

Ví dụ: CuO + H₂SO₄ → CuSO₄ + H₂O.

- Để kiểm tra tính chất của oxide base, ta có thể thực hiện thí nghiệm bằng cách cho bột CuO và dung dịch H₂SO₄ vào ống nghiệm, sau đó quan sát hiện tượng xảy ra.

Oxide lưỡng tính:

Oxide lưỡng tính (như Al₂O₃, ZnO...) tác dụng được với cả dung dịch acid và dung dịch base tạo thành muối và nước. Ví dụ: Al₂O₃ + 6HCl → 2AlCl₃ + 3H₂O.

3. Oxide trung tính

Oxide trung tính (như CO, N₂O...) không tác dụng với dung dịch acid và dung dịch base, không tạo muối.

B. Bài tập trắc nghiệm KHTN 8 bài 10

Câu 1. Chất nào sau đây là oxide base?

A. CO₂.

B. BaO.

C. SO₃.

D. Ba(OH)₂.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: B

BaO là oxide base.

Câu 2. Chất nào sau đây tác dụng được với dung dịch HCl?

A. Fe₂O₃.

B. NaCl.

C. CO₂.

D. HNO₃.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: A

Fe₂O₃ là oxide base (basic oxide) nên tác dụng được với HCl.

Fe₂O₃ + 6HCl → 2FeCl₃ + 3H₂O

Câu 3. Oxide lưỡng tính có đặc điểm là

A. tác dụng với dung dịch acid tạo thành muối và nước.

B. vừa tác dụng với dung dịch base và vừa tác dụng với dung dịch acid tạo thành muối và nước.

C. tác dụng với dung dịch base tạo thành muối và nước.

D. chỉ tác dụng được với muối.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: B

Oxide lưỡng tính vừa tác dụng với dung dịch base, vừa tác dụng với dung dịch acid tạo thành muối và nước.

Câu 4. Chất nào sau đây là oxide lưỡng tính?

A. Fe₂O₃.

B. CaO.

C. SO₃.

D. Al₂O₃.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: D

Al2O3 là oxide lưỡng tính.

Câu 5. Trong các chất: KCl, CaO, HNO₃, CO₂, MgO, CuO, số lượng oxide là

A. 1.

B. 2.

C. 3.

D. 4.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: D

Có 4 oxide trong dãy là: CaO; CO₂; MgO; CuO.

Câu 6. Hợp chất X được tạo thành từ oxygen và một nguyên tố khác. Chất X thuộc loại chất nào sau đây?

A. Muối.

B. Acid.

C. Base.

D. Oxide.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: D

X là oxide.

Câu 7. Oxide acid (acidic oxide) có đặc điểm là

A. tác dụng với dung dịch acid tạo thành muối và nước.

B. tác dụng với dung dịch base tạo thành muối và nước.

C. không tác dụng với dung dịch base và dung dịch acid.

D. chỉ tác dụng được với muối.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: B

Oxide acid (acidic oxide) tác dụng với dung dịch base tạo thành muối và nước.

Câu 8. Tên gọi carbon dioxide ứng với công thức nào sau đây?

A. CO₂.

B. CO.

C. C₂O.

D. H₂CO₃.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: A

Carbon dioxide: CO₂.

Câu 9. Chất nào sau đây tác dụng được với dung dịch NaOH?

A. Na₂O.

B. CaO.

C. SO₂.

D. Fe₂O₃.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: C

SO₂ là oxide acid (acidic oxide) nên tác dụng được với dung dịch NaOH.

SO₂ + 2NaOH → Na₂SO₃ + H₂O.

Câu 10. Oxide base (basic oxide) có đặc điểm là

A. tác dụng với dung dịch acid tạo thành muối và nước.

B. tác dụng với dung dịch base tạo thành muối và nước.

C. không tác dụng với dung dịch base và dung dịch acid.

D. chỉ tác dụng được với muối.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: A

Oxide base (basic oxide) tác dụng với dung dịch acid tạo thành muối và nước.

Câu 11. Trong các oxide: CaO, HCl, FeO, CO, CO₂, MgO, Na₂O, số lượng basic oxide/oxide base là

A. 3.

B. 4.

C. 5.

D. 6.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: B

Các basic oxide/oxide base là: CaO; FeO; MgO; Na₂O.

Câu 12. SO₂ là

A. oxide acid.

B. oxide base.

C. oxide trung tính.

D. oxide lưỡng tính.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: A

SO₂ là oxide acid (acidic oxide).

Câu 13. Dãy các chất đều là oxide base?

A. CuO, CO₂, CaO, Na₂O.

B. CO₂, SO₂, P₂O₅, N₂O₅.

C. CuO, MgO, K₂O, CaO.

D. CO₂, CaO, FeO, CuO.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: C

Dãy các chất đều là oxide base: CuO, MgO, K₂O, CaO.

Câu 14. Một nguyên tố R có hoá trị II. Trong thành phần oxide của R, oxygen chiếm 40% về khối lượng. Công thức oxide đó là

A. CuO.

B. SO₂.

C. MgO.

D. Al₂O₃.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: C

R hoá trị II nên oxide có công thức RO.

Tỉ lệ oxygen:

Vậy R là Mg, oxide là MgO.

Câu 15. “Nước đá khô” không nóng chảy mà dễ thăng hoa nên được dùng để tạo môi trường lạnh và khô, rất tiện cho việc bảo quản thực phẩm. “Nước đá khô” là

A. CO rắn.

B. SO₂ rắn.

C. CO₂ rắn.

D. H₂O rắn.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: C

Nước đá khô là CO₂ ở trạng thái rắn.

>>> Bài tiếp theo: Lý thuyết Khoa học tự nhiên 8 Kết nối tri thức bài 11

Trên đây là toàn bộ nội dung bài Lý thuyết KHTN lớp 8 bài 10: Oxide sách Kết nối tri thức với cuộc sống. Các em học sinh tham khảo thêm KHTN lớp 8 Chân trời sáng tạo và KHTN lớp 8 Cánh Diều. VnDoc liên tục cập nhật lời giải cũng như đáp án sách mới của SGK cũng như SBT các môn cho các bạn cùng tham khảo.