Soạn bài Viết bài nghị luận về một vấn đề có liên quan đến tuổi trẻ - Cánh diều

Soạn bài Viết bài nghị luận về một vấn đề có liên quan đến tuổi trẻ - Cánh diều được VnDoc.com tổng hợp và xin gửi tới bạn đọc cùng tham khảo. Bài viết hướng dẫn trả lời chi tiết, đầy đủ các câu hỏi, yêu cầu trong SGK Ngữ văn 12 Cánh diều tập 1 trang 127.

Bài tập thực hành 1 trang 128 SGK Ngữ văn 12 tập 1

Bài tập: “Nhật kí Đặng Thuỳ Trâm” có đoạn: “Tuổi trẻ của mình đã thấm đượm mồ hôi, nước mắt, máu xương của những người đang sống và những người đã chết. Tuổi trẻ của mình đã cứng cáp trong thử thách gian lao của chiến trường, tuổi trẻ của mình cũng đã nóng rực vì ngọn lửa căm thù đang ngày đêm hun đốt. Và gì nữa, phải chăng mùa xuân của tuổi trẻ cũng vẫn thắm đượm thêm vì màu sắc của mơ ước và yêu thương vẫn ánh lên trong những đôi mắt nhìn mình”.

Qua đoạn văn trên, em có suy nghĩ gì về lẽ sống của tuổi trẻ Việt Nam trong những năm kháng chiến bảo vệ Tổ quốc? Từ đó, hãy bàn luận về lẽ sống của thế hệ trẻ ngày nay.

*Bài viết mẫu tham khảo:

Lẽ sống, đó là mục đích cao nhất, tốt đẹp nhất mà con người phấn đấu để đạt tới, lẽ sống cũng giống như lí tưởng - ngọn đèn dẫn lối, chỉ cho con người con đường họ phải đi để đạt được mục đích, nó tạo ra động lực, thúc đẩy con người khôn ngừng đi lên phát triển. Bởi lẽ vậy mà trong mỗi con người, đặc biệt là thế hệ thanh thiếu niên cần thiết phải tìm ra một lý tưởng trong mình. Trong thời kì kháng chiến cũng như trong thời bình, mỗi thanh thiếu niên đều có lý tưởng sống để theo đuổi, tuy nhiên giữa lẽ sống của một thế hệ nhưng ở hai thời kì khác nhau sẽ có đôi điều khác biệt.

Lẽ sống tuổi trẻ việt nam trong những năm kháng chiến bảo vệ Tổ quốc là bảo vệ Tổ quốc, giành lại độc lập, tự do cho đất nước, cho nhân dân.

Như trong “nhật kí Đặng Thùy Trâm”, cô có viết “tuổi trẻ đã nóng rực vì ngọn lửa căm thù”, “ tuổi trẻ của mình đã thấm đượm mồ hôi, nước mắt, máu xương”. Ấy là một tuổi trẻ bắt đầu trong chiến tranh và cũng sẵn sàng gục ngã nơi chiến trận. Một tuổi trẻ sẵn sàng gạt bỏ những ước nguyện cá nhân vì một lí tưởng chung của dân tộc, ấy là độc lập, tự do. Đó chính là lý tưởng sống mà muôn vàn thế hệ theo đuổi. Cũng bởi vậy, họ không tiếc hi sinh thân mình, họ vẫn quyết tâm, kiên cường dẫu bao hi sinh, gian khó, họ “cứng cáp trong thử thách gian lao chiến trường”, đó là lẽ sống của một thế hệ thanh niên thời chống Mỹ.

Trong thời kì kháng chiến chống Pháp cũng vậy, biết bao áng văn chương đã viết về tuổi trẻ nơi chiến trận. Như trong bài thơ “Tây Tiến”. Một đặc điểm nổi bật của đoàn quân Tây Tiến đó là hầu hết họ đều là những sinh viên, học sinh tình nguyện tham gia chiến đấu. Ở đó, những người thanh thiếu niên vì sự nghiệp giải phóng dân tộc mà không sợ hiểm nguy, họ sống thiếu thốn, nghèo khổ, lam lũ, thậm chí phải chịu những nỗi đau đớn, vật vã của căn bệnh sốt rét rừng.… Nhưng tất cả mọi thử thách dù nhọc nhằn gian khổ đến đâu, đều không quật ngã được ý chí sắt đá, sự kiên cường bất khuất của những con người được tôi rèn và soi sáng bằng lí tưởng cách mạng.

Trong một bài thơ khác của nhà thơ Huy Cận cũng thể hiện rất rõ lẽ sống của thế hệ thanh niên Việt Nam thời kháng chiến, đó là bài thơ “Ngã ba đồng lộc”, viết về một “ngã ba Đồng Lộc làm bằng xương máu”. Những câu thơ vang lên như lời đau xót, tiếc thương cho số phận “Các cô như còn đứng đó /Chờ lấp hồ bom/Đường thông xe các cô mới đi nằm/ Các cô để lại tuổi thanh niên/ Mười chín, hai mươi, hăm hai tuổi / Cho đất nước, quê hương”. Các cô gái không tiếc tuổi trẻ đang độ xuân thì đẹp đẽ, họ đã “chờ”, chờ lấp hố bom, chờ đường thông xe qua, trọn vẹn nghĩa vũ mới dám yên lòng.

Dường như, với tất cả sự năng động, nhiệt huyết của tuổi trẻ, họ sẵn sàng là lực lượng tiên phong thực hiện lý tưởng của Đảng, họ sẵn sàng xả thân vì sự nghiệp giải phóng dân tộc của đất nước, cho lí tưởng cách mạng, sống và chiến đấu vì độc lập tự do của Tổ quốc, vì hạnh phúc của nhân dân. Lẽ sống của họ chính là Tổ quốc, họ dâng hiến cuộc đời mình cho Tổ quốc, đúng như tinh thần “Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh”. Độc lập tự do chính là điều mà họ hướng tới.

Trong thời đại ngày nay, khi đất nước hoà bình, lẽ sống của thế hệ trẻ cũng có nhiều chuyển biến. Dường như mỗi người đều có lẽ sống của riêng mình, đó có thể là khát khao thể hiện bản thân, được đóng góp cho gia đình và cộng đồng xã hội.

Dưới sự tác động của nền kinh tế thị trường và quá trình hội nhập quốc tế, đã tạo ra nhiều cám dỗ, thanh niên dễ đánh mất bản ngã của mình. Sinh ra trong thời bình, họ thờ ơ, lãnh đạm đối với con đường phát triển của đất nước, tỏ ra xa lạ với lý tưởng cách mạng, thậm chí có sự chống phá bởi lôi kéo của các thế lực phản động. Thậm chí, một bộ phân giới trẻ không có ước mơ, hoài bão hoặc có ước mơ nhưng không cố gắng thực hiện. Trước thực trạng đó, chúng ta cần cảnh giác cao độ trước âm mưu diễn biến hoà bình của các thế lực thù địch. Cần xây dựng cho mình một lẽ sống cao đẹp, khát khao đóng góp, dựng xây quê hương, Tổ quốc.

Nếu lẽ sống của thế hệ thanh niên trước đây là hy sinh tuổi thanh xuân của mình cho độc lập tự do của Tổ quốc thì lẽ sống của thanh niên hôm nay là xây dựng nước Việt Nam hùng mạnh, sánh vai với các cường quốc năm châu. Dù xưa hay nay thì vẫn chung một lý tưởng. Bởi lẽ độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội đã trở thành mục tiêu, lý tưởng xuyên suốt. Vì vậy, mỗi người, đặc biệt là thanh thiếu niên, cần phải biết phấn đấu, vươn lên trong cuộc sống, nỗ lực hết mình để đạt được những thành tựu cho riêng mình. Đặc biệt khi vấp ngã không được chán nản, buông xuôi mà tìm cách đứng dậy để tiếp tục kiên trì trên con đường mình đã chọn. Bên cạnh đó, mỗi thanh niên phải có đủ bản lĩnh, lập trường lựa chọn hướng đi cho mình để quyết định tương lai của mình, quyết định tương lai của đất nước. Cần phải ra sức học hỏi kinh nghiệm, tinh hoa văn hoá nhân loại để rồi trở thành hành trang dựng xây cho quê hương đất nước mình.

Như lời Bác đã dạy:“Không có việc gì khó/Chỉ sợ lòng không bền /Đào núi và lấp biển /Quyết chí ắt làm nên”. Thanh niên chúng ta, dù trong thời đại nào đi nữa cũng cần phải có một lẽ sống tốt đẹp để dựng xây và theo đuổi.

Bài tập thực hành 2 trang 129 SGK Ngữ văn 12 tập 1

Bài tập: Hãy viết đoạn văn giải thích ý nghĩa của nhan đề văn bản “Quyết định khó khăn nhất” (Võ Nguyên Giáp) hoặc “Khúc tráng ca nhà giàn” (Xuân Ba).

Trả lời:

Võ Nguyên Giáp là một trong những nhà lãnh đạo kiệt xuất của cách mạng Việt Nam. Văn bản “Quyết định khó khăn nhất” chính là một đoạn trích trong tác phẩm của ông. Đoạn trích viết về một sự kiện quan trọng trong chiến dịch Điện Biên Phủ, một sự kiện đưa đến bước ngoặt lớn. Nhan đề “Quyết định khó khăn nhất” đã thể hiện một cách rõ ràng và trực tiếp tư tưởng chủ đề cũng như nội dung văn bản. Bởi lẽ “Quyết định khó khăn nhất” ở đây chính là việc thay đổi phương châm tác chiến, văn bản xoay quanh những cuộc họp bàn để đưa ra quyết định cuối cùng, có nên thay đổi hay không, vì vậy có thể nói, nhan đề đã thể hiện trực tiếp nội dung tư tưởng của văn bản. Thứ nữa, nhan đề tăng sức hấp dẫn cho câu chuyện. Thông qua nhan đề, người đọc biết được nội dung tác phẩm hướng tới, qua đó, tăng thêm lòng hiếu kì và mong muốn tìm hiểu quyết định khó khăn nhất ở đây là gì. Như vậy, nhan đề đoạn trích tuy đơn giản, dễ hiểu nhưng lại bao chứa nhiều ý nghĩa, vừa giúp người đọc nhanh chóng nắm bắt thông tin chính trong văn bản, vừa khơi gợi lòng hiếu kì, hấp dẫn người đọc, nhan đề như một cột mốc vẻ vang trong trang sử hào hùng của dân tộc.

Bài tiếp theo: Soạn bài Thuyết trình về một vấn đề của tuổi trẻ có liên quan đến cơ hội và thách thức - Cánh diều