- Thể chế dân chủ cổ đại mang tính chất dân chủ rộng rãi.
- Tuy nhiên, đây là một thế chế chính trị dựa trên sự bóc lột nô lệ. Những người lao động chủ yếu trong xã hội Địa Trung Hải là nô lệ thì không có quyền công dân. Đối với đông đảo quân chúng nô lệ và kiều dân thì đó cũng là nền chuyên chính của giai cấp chủ nô.
+ Khoảng 15.000 kiều dân được tự do sinh sống, buôn bán, làm ăn, nhưng không có quyền công dân.
+ Hơn 300.000 nộ lệ lao động, phục dịch và không có quyền gì cả, là tài sản riêng của mỗi chủ nô.
Bản chất của nền dân chủ cổ đại chính là chế độ dân chủ chủ nô.
Đó là nền dân chủ đưa lại quyền lợi cho tầng lớp quý tộc chủ nô, một bộ phận nhỏ trong xã hội, trong khi đó nhiều người lại không có quyền cồn dân và đặc biệt là hàng trăm nghìn nô lệ không được quyền làm người, bị áp bức, bóc lột và coi như là những “công cụ biết nói”.
Tóm lại: Dù là dân chủ hay cộng hòa vẫn là một bước phát triển so với xã hội cổ đại phương Đông. Nhưng đó là nền dân chủ chủ nô, bóc lột và đàn áp đối với nô lệ.
Thể chế dân chủ cổ đại mang tính chất dân chủ rộng rãi. Tuy nhiên đây là một thế chế chính trị dựa trên sự bóc lột nô lệ, Những người lao động chủ yếu trong xã hội Địa Trung Hải là nô lệ thì không có quyền công dân. Đối với đông đảo quân chúng nô lệ và kiểu dân thì đó cũng là nền chuyên chính của giai cấp chủ nô.