Sinh học

Mời bạn đọc cùng tham khảo tại https://vndoc.com/sinh-hoc-11-bai-5-dinh-duong-nito-o-thuc-vat-204432 nhé bạn

Mời bạn đọc cùng tham khảo lời giải tại https://vndoc.com/sinh-hoc-11-bai-5-dinh-duong-nito-o-thuc-vat-204432 nhé bạn

Đối với thực vật nói chung và cây trồng nói riêng, N có vai trò sinh lý đặc biệt quan trọng đối với sinh trưởng, phát triển và hình thành năng suất. N có mặt trong rất nhiều hợp chất hữu cơ quan trọng có vai trò quyết định trong quá trình trao đổi chất và năng lượng, đến hoạt động sinh lý của cây:

- N là nguyên tố đặc thù của protein mà protein lại có vai trò cực kỳ quan trọng đối với cây.

- N là thành phần của một số phytohormone như auxin và cytokinin. Đây là những chất quan trọng trong quá trình phân chia và sinh trưởng của tế bào và của cây.

- N tham gia vào thành phần của ADP, ATP, có vai trò quan trọng trong trao đổi năng lượng của cây.

.......

⇒ Thiếu nitơ cây không thể sinh trưởng, phát triển bình thường vì nitơ là 1 nguyên tố dinh dưỡng thiết yếu (Hình 5.1 sgk/25).

Một số biện pháp giúp cho quá trình chuyển hóa các chất khoáng ở trong đất từ dạng không tan thành dạng hòa tan dễ hấp thụ đối với cây:

Làm cỏ, sục bùn

Cày phơi ải đất

Cày lật úp rạ xuống

Bón vôi khử trùng đất chua

Phá váng sau khi đất bị ngập úng

Sử dụng các chế phẩm sinh học để bổ sung vi sinh vật

Lên luống trồng cây

Làm rãnh thoát nước

Tưới tiêu hợp lý

Phân bón là nguồn dinh dưỡng cần thiết đối với cây trồng. Tuy nhiên cần phải bón phân hợp lí tùy thuộc vào đất, loại phân bón, giống và loài cây trồng vì:

- Trong đất cũng đã chứa đựng một phần các chất dinh dưỡng cần thiết cho cây trồng. Khi bón lượng phân quá lớn, cây dùng không hết sẽ trở thành lượng dư thừa trong đất. Chúng làm thay đổi tính chất của đất theo hướng bất lợi, giết chết các vi sinh vật có lợi, thấm vào nguồn nước ngầm hoặc bị rửa trôi xuống các ao, hồ, sông, suối gây ô nhiễm nguồn nước.

- Mỗi loại phân bón cần được sử dụng cho đúng loại cây trồng với hàm lượng, thời gian và thời điểm phù hợp để đạt hiệu quả cao nhất. Lượng phân bón tồn dư trong cơ thể thực vật sẽ dễ dẫn đến tác dụng không mong muốn và có thẻ gây ngộ độc cho sinh vật sử dụng.

- Mỗi giống cây trồng cũng cần lượng phân bón khác nhau, thời điểm bón phân phải phù hợp với quá trình sinh trưởng và phát triển của cây, phù hợp với điều kiện thời tiết,… để cây có thể hấp thụ tốt nhất và sử dụng hiệu quả

- Bón phân hợp lí giúp giảm chi phí sản xuất và tăng chất lượng sản phẩm, đảm bảo hiệu quả kinh tế, giảm nguy cơ ô nhiễm môi trường.

Nên bón liều lượng phân hợp lí đối với từng giống và từng loài cây để đảm bảo cho cây sinh trưởng và phát triển tốt mà không gây ô nhiễm môi trường.

Liều lượng phân bón cao quá mức cần thiết sẽ không chỉ độc hại với cây mà còn gây ô nhiễm nông phẩm và môi trường. Dư lượng phân bón khoáng chất sẽ làm xấu lí tính (cấu trúc) của đất, giết chết các vi sinh vật có lợi và khi bị rửa trôi xuống các ao, hồ, sông, suối sẽ gây ô nhiễm nguồn nước. Nếu liều lượng phân bón quá thấp thì cây sẽ sinh trưởng và phát triển chậm.

Khái quát vai trò của các nguyên tố dinh dưỡng khoáng thiết yếu:

* Vai trò của các nguyên tố đại lượng:

Các nguyên tố đại lượng là các nguyên tố thiết yếu cấu tạo nên các hợp chất hữu cơ cấu trúc nên chất nguyên sinh của tế bào (VD: axit amin, protein, axit nucleic,…)

Ảnh hưởng đến tính chất của hệ thống keo trong chất nguyên sinh như: diện tích bề mặt, độ ngậm nước, độ nhớt, độ bền vững của hệ thống keo.

* Vai trò của các nguyên tố vi lượng:

Là thành phần cấu tạo nên enzyme, hoạt hóa enzyme

Tham gia vào quá trình trao đổi chất trong cơ thể thực vật

Tham gia vào các quá trình điều tiết trong cơ thể thực vật (điều tiết đóng mở khí khổng, điều tiết trạng thái hóa keo của tế bào ,…)

- Thiếu nguyên tố nitơ là một trong các nguyên tố dinh dưỡng thiết yếu trong môi trường dinh dưỡng, cây lúa sinh trưởng kém (hình 4.1 SGK: chậu ở giữa).

- Thiếu tất cả các nguyên tố dinh dưỡng thiết yếu (trồng trong nước) cây lúa sinh trưởng rất kém (hình 4.1 SGK: chậu bên phái).

Tác nhân chủ yếu điều tiết độ mở của khí khổng là hàm lượng nước trong các tế bào khí khổng.

- Cây trong vườn sống trong môi trường có nhiều nước hơn cây trên đồi; loại cây này sẽ có lớp cutin phủ bên ngoài biểu bì mỏng hơn nên sự thoát hơi nước diễn ra mạnh và thuận lợi hơn.

- Cây trên đồi có lớp cutin dày hơn cây trong vườn, để cân bằng lượng nước thì cây có xu hướng giảm thiểu mất nước qua quá trình thoát hơi nước.

Vật liệu xây dựng hấp thụ nhiệt làm cho nhiệt độ tăng cao

Lá cây thoát hơi nước làm hạ nhiệt độ môi trường xung quanh lá.

=> không khí dưới bóng cây mát hơn so với không khí dưới mái che bằng vật liệu xây dựng

+ Số liệu trong bảng trên cho phép khẳng định số lượng khí khổng có vai trò quan trọng trong sự thoát hơi nước của lá cây là: số liệu về số lượng khí khổng/mm2 trên 2 mặt của lá; cường độ thoát hơi nước (mg/24h).

+ Mặt trên của cây đoạn không có khí khổng nhưng vẫn có sự thoát hơi nước. Điều này chứng tỏ là quá trình thoát hơi nước không thực hiện qua khí khổng mà là qua lớp cutin phủ trên bề mặt của lá theo hình thức khuếch tán.

- Cấu trúc tham gia vào quá trình thoát hơi nước của lá: lỗ khí khổng và lớp cutin phủ trên bề mặt biểu bì.