Văn học

- Bài văn viết về cảnh sắc và không khí mùa xuân ở miền Bắc, cụ thể là Hà Nội, quê hương tác giả.

- Tác phẩm sáng tác khi tác giả đang nằm trong vùng kiểm soát của Mĩ trong Sài Gòn. Với tình yêu quê hương đậm sâu, chất chứa sâu sắc hơn bao giờ hết hình ảnh và nỗi nhớ về quê hương của một người con xa quê. Qua việc thể hiện tình cảm với quê hương, ẩn sâu trong đó là những nỗi niềm và mong ước cao cả, đúng đắn và sâu sắc, đó là mong ngày thống nhất Đất nước của tác giả.

Nhà thơ Đỗ Trung Quân trong bài thơ Quê hương đã từng viết:

Quê hương là gì hả mẹ

Mà cô giáo dạy phải yêu?

Quê hương là gì hả mẹ

Ai đi xa cũng nhớ nhiều?

Vâng, quê hương! Hai tiếng thiêng liêng ấy mãi ngân vang trong tâm khảm của mỗi con người. Quê hương tôi nằm bên dòng sông Hoạt thân thương. Con đê ngoằn nghèo, uốn khúc ôm lấy xóm làng như người mẹ hiền ôm ấp, che chở cho đứa con yêu vào lòng. Tôi yêu quê hương buổi sáng mùa xuân với những làn gió nhẹ làm cho sóng lúa nhấp nhô, dập dờn; những cánh cò trắng dang rộng đôi cánh trên bầu trời xanh thẳm; yêu tuổi thơ hồn nhiên, vui tươi với những buổi mò cua, bắt tép; yêu những buổi chăn trâu thả diều trên cánh đồng bao la bát ngát; yêu những trưa hè được thả hồn mình trên dòng sông quê mát dịu. Ôi! Những kỉ niệm, những hình ảnh thân thuộc của quê hương mãi là hành trang vô giá theo tôi suốt cuộc đời!

Ví dụ bài thơ Mùa Thu Hà Nội của tác giả Hoàng Thi

Những đặc điểm trong nghệ thuật biểu cảm của bài văn:

- Văn bản được thể hiện dưới dạng tùy bút, ghi lại những cảm nhận của tác giả.

- Biểu cảm kết hợp miêu tả.

Đoạn cuối của bài, một lần nữa tác giả khẳng định lại tình cảm của mình với mảnh đất và con người nơi đây. Đó như một “tuyên ngôn” của tác giả đồng thời mong muốn thế hệ trẻ cũng đều dành tình cảm yêu mến cho mảnh đất này.

- Tác giả đã đánh giá: đây là nơi hội tụ của con người ở khắp bốn phương nhưng đã hoà hợp, không còn phân biệt nguồn gốc mà chỉ còn là những người con của Sài Gòn.

- Phong cách nổi bật của con người Sài Gòn được tác giả khái quát là tự nhiên, chân thành, bộc trực, khỏe khoắn, cởi mở, mạnh bạo, mà vẫn ý nhị. Vừa ý tứ mà lại mang những nét đẹp cổ xưa song vẫn toát lên tinh thần dân chủ.

- Người Sài Gòn còn hào phóng mở rộng, sẵn sàng dang tay đón nhận người khắp mọi nơi về Sài Gòn sinh sống lập nghiệp, dân số Sài Gòn đã leo lên tới 5 triệu.

a. Nét riêng biệt của thiên nhiên khí hậu Sài Gòn qua cảm nhận tinh tế của tác giả

- Các hiện tượng thời tiết với những nét riêng biệt đậm chất Sài Gòn: nắng sớm gió lộng buổi chiều, cơn mưa nhiệt đới ào ạt và mau dứt

- Thời tiết thay đổi nhanh và đột ngột: trời đang ui ui buồn bã, bỗng nhiên trong vắt lại như thủy tinh

b. Tình cảm của tác giả được thể hiện:

- Đó là tình yêu mãnh liệt với thành phố này yêu mọi điểm ở thiên nhiên khí hậu kể cả tươi đẹp hay khó chịu. Cũng từ tình cảm ấy mà tác giả có thể cảm nhận tinh tế được nét riêng biệt của Sài Gòn

- Các biện pháp nghệ thuật được sử dụng: điệp ngữ qua điệp từ và điệp cấu trúc câu. Qua đó nhấn mạnh nét riêng biệt của khí hậu Sài Gòn và cũng là tình yêu của tác giả với Sài Gòn

- Tác giả cảm nhận Sài Gòn về các phương diện: thiên nhiên, khí hậu, thời tiết, phong cách sống và phong tục của con người nơi đây

- Bố cục bài viết:

+ Phần 1 (từ đầu đến "tông chi họ hàng"): ấn tượng chung và khái quát tình yêu của tác giả đối với Sài Gòn

+ Phần 2 (từ "ở trên đất này" đến "leo lên hơn năm triệu"): cảm nhận của tác giả về phong cách con người Sài Gòn

+ Phần 3 (còn lại): tình yêu của tác giả đối với Sài Gòn

Không nên lạm dụng từ địa phương gây khó hiểu cho người ở vùng khác.

Cũng không nên lạm dụng từ Hán Việt vì như thế sẽ làm cho lời ăn tiếng nói thiếu tự nhiên, không phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp.

Các từ in đậm trong các câu được sử dụng không đúng với sắc thái biểu cảm.

(1): từ lãnh đạo dùng không phù hợp, vì việc xâm lược là việc phi nghĩa, mang lại nhiều đau thương cho dân tộc ta. Từ lãnh đạo mang sắc thái trang trọng, tôn trọng. Sửa : đổi từ lãnh đạo ==> cầm đầu.

(2): sửa : đổi chú hổ ==> con hổ hoặc nó

- Các từ dùng sai: hào quang (danh từ, không thể đóng vai trò như một tính từ)

+ Ăn mặc (động từ, không dùng như danh từ)

+ Thảm hại (tính từ, không thể sử dụng như danh từ

+ Giả tạo phồn vinh (sai về trật tự kết hợp)

- Chữa thành:

+ Nước sơn làm cho đồ vật thêm hào nhoáng.

+ Cách ăn mặc của chị thật giản dị.

+ Bọn giặc chết thảm hại… bỏ mạng.

+ Đất nước phải giàu mạnh thực sự chứ không phải là phồn vinh giả tạo.

Các từ dùng sai: sáng sủa, cao cả, biết;

Cách chữa:

- thay sáng sủa bằng tươi đẹp, tươi sáng hoặc đổi mới;

- thay cao cả bằng sâu sắc, uyên thâm hoặc quý giá;

- thay biết bằng có.