Những tiến bộ trong lao động và đời sống của người nguyên thuỷ

Con người nguyên thủy đã có những tiến bộ vượt bậc trong quá trình lao động cũng như trong đời sống hàng ngày:

Bước tiến trong lao động:

Các công cụ được ghè sắc, mài nhẵn, để sử dụng

Biết chế tạo và sử dụng lao và cung tên thuần thục

Thay vì săn bắt và hái lượm như trước thì giờ đây còn người đã biết trồng trọt, chăn nuôi.

Biết làm lưới để đánh bắt cá, làm đồ gốm để sử dụng đun nấu.

Bước tiến trong đời sống:

Từ hang động, con người đã biết di chuyển sang cư trú trong những túp lều, " nhà cửa".

Biết làm sạch tấm da thú che thân, có khuy cài để làm ấm và trở nên có văn hóa.

Tạo nên các loại nhạc cụ , đồ trang sức

=> Cuộc sống đẹp hơn, vui hơn, no đủ hơn, bớt lệt huộc vào thiên nhiên hơn....

a) Bước tiến trong lao động:

- Khoảng 6 triệu năm trước đây, xuất hiện một loài vượn cổ đứng và đi bằng 2 chân, dùng tay để cầm nắm, ăn hoa quả...

- Khoảng 4 triệu năm trước đây, Vượn cổ chuyển hóa thành Người tối cổ, từ chỗ sử dụng những mảnh đá có sẵn để làm công cụ, Người tối cổ đã biết lấy những mảnh đá hay hòn cuội lớn, đem ghè một mặt cho sắc, vừa tay cầm. Như vậy, họ đã bắt đầu biết chế tác công cụ (rìu đá, chặt cây làm gậy để săn thú...).

- Khoảng 4 vạn năm trước Người tối cổ chuyển hóa thành Người tinh khôn hay người hiện đại. Họ biết ghè 2 rìa của một mảnh đá làm cho công cụ gọn và sắc hơn (rìu, dao, nạo...) lấy xương cá, cành cây mài và đẽo nhọn làm lao. Chế tạo cung tên là một thành tựu lớn trong quá trình chế tạo công cụ và vũ khí.

- Khoảng 1 vạn năm trước, loài người bước vào thời kì đá mới – một cuộc cách mạng. Nhiều công cụ lao động được chế tác với trình độ và lĩ thuật cao hơn trước (mài, khoan, cưa), công cụ có lỗ hoặc nấc để tra cán.

b) Trong đời sống

- Từ hái lượm, săn bắt người nguyên thủy chuyển sang săn bắn và hái lượm.

- Tìm ra lửa và biết giữ lửa để sưởi ấm và nướng chín thức ăn.

- Cùng với sự tiến bộ về công cụ lao động người nguyên thủy biết đến chăn nuôi và trồng trọt.

- Rời hang động, cư trú “nhà cửa” trở nên phổ biến.

- Con người biết làm sạch những tấm da thú để che thân, có khuy cài.

- Làm trang sức, chế tác nhạc cụ.

Những bước chuyển biến trên khiến cho cuộc sống của người nguyên thủy no đủ hơn, đẹp đẽ hơn, vui vẻ hơn và bớt lệ thuộc vào thiên nhiên hơn.

Những bước tiến trong lao động và đời sống của người nguyên thuỷ:

* Vượn cổ: sống cách đây 6 triệu năm, đã có thể đi đứng bằng hai chân, dùng tay để cầm nắm, ăn hoa quả, củ, lá và các động vật nhỏ.

* Người tối cổ: Xuất hiện cách ngày nay khoảng 4 triệu năm.

- Bước tiến trong lao động:

+ Người tối cổ đã bắt đầu biết chế tác công cụ: họ lấy những mảnh đá hay hòn cuội lớn, đem ghè một mặt cho sắc, vừa tay cầm.

+ Với những chiếc rìu đá kiểu đó, họ dùng để chặt cây làm gậy hoặc dùng trực tiếp làm vũ khí, tự vệ, tấn công các con thú để kiếm thức ăn.

- Bước tiến trong đời sống:

+ Làm ra lửa bằng cách ghè hai mảnh đá với nhau, giúp cải thiện căn bản đời sống của mình.

+ Qua lao động, chế tạo công cụ và sử dụng công cụ, bàn tay con người khéo léo dần. Cơ thể do đó cũng biến đổi theo để có tư thế lao động thích hợp. Tiếng nói cũng thuần thục hơn do nhu cầu trao đổi với nhau.

+ Người tối cổ đã sống trong tổ chức xã hội đầu tiên của mình là bầy người nguyên thuỷ.

* Người tinh khôn (Người hiện đại): xuất hiện khoảng 4 vạn năm trước đây.

- Bước tiến trong lao động:

- Trong việc chế tác công cụ, Người tinh khôn đã biết:

+ Ghè hai rìa của một mảnh đá, làm cho nó gọn và sắc cạnh hơn dùng làm rìu, dao, nạo.

+ Lấy xương cá, cành cây đem mài hoặc đẽo nhọn đầu để làm lao.

+ Biết chế tạo cung tên. Đây là một thành tựu lớn trong quá trình chế tạo công cụ và vũ khí. Với cung tên, con người mới săn bắn có hiệu quả và an toàn.

- Đến khoảng 1 vạn năm trước đây, loài người tiến vào thời đá mới và đạt những tiến bộ về kĩ thuật:

+ Có thể ghè đẽo những mảnh đá thành hình dạng gọn và chính xác, thích hợp với từng công việc, với nhiều kiểu loại theo những yêu cầu khác nhau (dao, rìu, đục,…), được mài nhẵn ở rìa lưỡi hay toàn thân, được khoan lỗ hay có nấc để tra cán.

+ Biết đan lưới đánh cá bằng sợ vỏ cây và làm chì lưới bằng đất nung, biết làm đồ gốm để dựng và đun nấu (nồi, bát, vò,…).

- Bước tiến trong đời sống:

+ Người ta rời hang động ra dựng lều, định cư ở những địa điểm thuận tiện hơn. Cư trú “nhà cửa” trở nên phổ biến từ cuối thời đá cũ.

+ Con người từ săn bắt, hái lượn, đánh cá đã biết tới trồng trọt và chăn nuôi.

+ Họ bắt đầu biết khai thác từ thiên nhiên cái cần thiết cho cuộc sống của mình, chứ không chỉ thu lượm những cái có sẵn trong thiên nhiên.

+ Đời sống văn hóa, tinh thần phong phú và đa dạng hơn, cụ thể:

● Bắt đầu làm sạch những tấm da thú để che thân cho ấm và cho “có văn hóa”. Những chiếc cúc (khuy) và kim làm bằng xương tìm thấy trong các di chỉ văn hóa đã nói lên điều đó.

● Biết dùng đồ trang sức như: vòng cổ bằng vỏ ốc và chuỗi hạt xương (bằng cách đem khoan lỗ và lấy dây xâu lại), vòng tay, vòng cổ chân, hoa tai,… bằng đá màu.

● Các nhà khảo cổ học còn tìm thấy chiếc sáo bằng xương dùi lỗ, đàn đá và có lẽ còn có cả trống bịt da.