Soạn văn 11 bài: Bài ca phong cảnh Hương Sơn

VnDoc xin giới thiệu tới bạn đọc tài liệu Soạn văn 11 bài: Bài ca phong cảnh Hương Sơn, qua bộ tài liệu chắc chắn các bạn học sinh sẽ nắm chắc kiến thức bài Hương Sơn phong cảnh ca (Chu Mạnh Trinh) một cách đơn giản hơn. Mời các bạn và thầy cô tham khảo.

1. Soạn văn Bài ca phong cảnh Hương Sơn mẫu 1

1.1. Vài nét về tác giả, tác phẩm

1.1.1. Tác giả: Chu Mạnh Trinh (1862- 1905)

- Quê quán: làng Phú Thị - Đông Yên phủ Khoái Châu nay thuộc huyện Văn Giang Hưng Yên.

- Không chỉ giỏi về thơ mà còn là một nhà kiến trúc nổi tiếng.

1.1.2. Về tác phẩm

- Đây là một trong ba bài thơ ông viết về Hương Sơn vào dịp ông đứng trông coi trùng tu, tôn tạo quần thể danh thắng nơi đây.

1.2. Hướng dẫn soạn bài

Câu 1 (trang 51 sgk Ngữ Văn 11 Tập 1):

Mở đầu bài thơ:

Bầu trời cảnh Bụt

- Bầu trời: cảnh thật

- Cảnh Bụt: cảnh nửa thực, nửa ảo.

=> Câu thơ ngắn đặc biệt: Như là lời giới thiệu, gợi mở một miền non nước, một không gian rộng lớn với những cảnh sắc thấm đẫm thiền vị, gợi không khí tâm linh. Cảnh vật hiện ra là cảnh tâm linh và là cảnh tôn giáo.

Cảnh vật trong bài hát nói mang màu sắc tôn giáo (đạo Phật) với tất cả tấm lòng ngưỡng mộ trang nghiêm nhưng gắn kết với tình yêu cái đẹp thiên nhiên của nhà thơ: "thỏ thẻ rừng mai", "lững lờ khe Yến", "lồng bóng nguyệt", "uốn thang mây".

=> Sự hòa quyện giữa cảm hứng tôn giáo trang nghiêm và lòng yêu quê hương đất nước là giá trị nhân bản cao đẹp trong tâm hồn thi nhân.

Câu 2 (trang 51 sgk Ngữ Văn 11 Tập 1):

Nhà thơ tả cảm giác vãn cảnh Hương Sơn khi nghe tiếng chuông chùa như sau:

Vẳng bên tai một tiếng chày kinh

Khách tang hải giật mình trong giấc mộng

Du khách từ cái thế giới đầy biến động ngoài kia vào đây dường như cũng bừng tỉnh ngộ, nghĩa là cũng nhập vào làm một với cảnh Bụt chốn này. Con người đi vào cảnh thảng thốt với tiếng chày kình. Tất cả đều cởi bỏ mọi phiền lụy của trần gian để hòa nhập vào cái không khí linh thiêng nơi chốn Phật này. Tại khoảnh khắc ấy, cả chim, cá và người đều dường như thoát tục. Cái sinh khí Hương Sơn vô hình là thế, vậy mà thi nhân đã thấy nó hiện hữu trong tất cả, hòa tan trong tất cả.

Câu 3 (trang 51 sgk Ngữ Văn 11 Tập 1):

Bài thơ có giá trị nghệ thuật đặc sắc:

- Tả không gian:

+ Từ xa đến gần, từ bao quát đến cụ thể.

+ Không gian nhiều tầng, cao thấp trập trùng.

- Tả âm thanh: Thỏ thẻ (tiếng chim), thoảng (tiếng chày kinh)...

=> Âm thanh làm nổi bật không khí tĩnh lặng, thiêng liêng.

- Tả màu sắc:

+ Đá ngũ sắc long lanh như gấm dệt

+ Trong hang lồng bóng trăng (Thăm thẳm một hang lồng bóng nguyệt).

+ Đường lên Hương Sơn gập ghềnh, uốn lượn, có mây phủ như thang mây...

=> Màu sắc vừa lộng lẫy, vừa cách điệu làm nổi bật vẻ mỹ lệ của cảnh vật.

2. Soạn văn Bài ca phong cảnh Hương Sơn mẫu 2

2.1. Bố cục

- Đoạn 1 (4 câu thơ đầu): khái quát chung về phong cảnh Hương Sơn

- Đoạn 2 (10 câu tiếp): vẻ đẹp cảnh Hương Sơn

- Đoạn 3 (còn lại): cảm xúc của nhà thơ về Hương Sơn

1.2. Câu 1 (Trang 51 sgk ngữ văn 11 tập 1)

- Tác giả có cái nhìn bao quát về cảnh vật khi Chu Mạnh Trinh đến chùa Hương, thể hiện qua câu “Bầu trời cảnh Bụt”

+ Không gian của núi non, sông nước, mây trời

+ Cái thú của việc tới Hương Sơn là sự ao ước của nhiều nhà thơ trong đó có tác giả

+ Cảnh vật thiên nhiên cũng là cảnh tôn giáo

+ Lòng ngưỡng mộ với cảnh Phật là cảm nhận tinh tế của một nhà thơ

+ Giọng thơ khoan thai, nhẹ nhàng như ru, như mời mọc

+ Tâm hồn thi sĩ như bâng khuâng, lảng bảng trong tĩnh tại của tâm linh mà vẫn tỉnh táo lạ thường

⇒ Sự hòa quyện giữa vẻ đẹp thiên nhiên, cảm hứng tôn giáo với tinh thần yêu nước của quê hương, đất nước qua đó thể hiện sự tài hoa của tác giả

1.3. Câu 2 (trang 51 sgk ngữ văn 11 tập 1)

Nhà thơ cảm giác của khách vãn cảnh Hương Sơn khi tiếng chuông chùa:

+ Du khách từ cái thế giới đầy biến động ngoài kia dường như giác ngộ

+ Con người đi vào cảnh thảng thốt với tiếng chày kình

+ Tất cả dường như rũ bỏ những muộn phiền trần gian để hòa với không khí linh thiêng chốn Phật đường

+ Sinh khí Hương Sơn vô hình hiện hữu trong tất cả sự vật

⇒ Tác giả nắm bắt được tinh thần, thần tình

1.4. Câu 3 (Trang 51 sgk ngữ văn 11 tập 1)

Cách miêu tả của nhà thơ làm cho cảnh vật trở nên có hồn, phảng phất không khí thần tiên, thoát khỏi những thứ phàm tục trốn hồng trần:

+ Bức tranh Hương Sơn vẫn đẹp và trở nên thơ mộng vô cùng: cảnh Hương Sơn “nhác trông như gấm dệt”

+ Những câu thơ rất mực trong sáng, đó là sản phẩm thẩm mĩ cao độ

⇒ Tác giả yêu cảnh vật thiên nhiên cũng chính là cách thể hiện lòng yêu nước, yêu quê hương

------------------------------------

Trên đây VnDoc.com đã giới thiệu tới bạn đọc tài liệu: Soạn văn 11 bài: Bài ca phong cảnh Hương Sơn. Để có kết quả cao hơn trong học tập, VnDoc xin giới thiệu tới các bạn học sinh tài liệu Đề thi học kì 1 lớp 11, Soạn bài lớp 11, Học tốt Ngữ văn 11, Tài liệu học tập lớp 11 mà VnDoc tổng hợp và đăng tải.