Bộ 70 đề luyện thi vào lớp 10 THPT theo cấu trúc mới
Đề ôn thi vào lớp 10 môn Văn có đáp án
VnDoc sẽ gửi tới các bạn Đề ôn thi tuyển sinh lớp 10 môn Văn gồm 70 đề ôn thi khác nhau được biên soạn theo cấu trúc đề thi mới, có đáp án đi kèm cho các em tham khảo, làm quen với nhiều dạng đề thi khác nhau.
Đề luyện thi vào lớp 10 THPT - Đề 1
I. ĐỌC HIỂU (6.0 điểm)
Đọc đoạn trích sau:
Sau trận mưa rào vòm trời như được rửa sạch, trở nên xanh và cao hơn. Đã chớm hè nhưng trời vẫn lành lạnh, cái lạnh làm người ta hưng phấn và chóng đói. Thường Mạnh đi học về là đi thả trâu. Tối mịt cậu rong trâu về, đầu tưởng tượng đến một nồi cơm bốc khói nghi ngút.
[…] Chợt Mạnh phát hiện ra một đám mầm khoai đỏ au, mập mạp, tua tủa hướng lên trời. Kinh nghiệm đủ cho cậu biết bên dưới những chiếc mầm là củ khoai lang sót. Với bất cứ đứa trẻ trâu nào thì điều đó cũng tương đương với một kho báu. Nó bị sót lại từ trước Tết và bây giờ nó sẽ rất ngọt. Để xem, anh bạn to cỡ nào? Không ít trường hợp bên dưới chỉ là một mẩu khoai. Nước miếng đã kịp tứa khắp chân răng khi cậu tưởng tượng đến món khoai nướng. Ruột nó trong như thạch. Những giọt mật trào ra, gặp lửa tạo một thứ hương thơm chết người, nhất là khi trời lại lành lạnh thế này. Thật may là mình đem theo lửa – cậu lẩm bẩm. […].
Mạnh đã có việc để làm, mà lại là một việc làm người ta háo hức. Trong chốc lát đống cành khô bén lửa và đợi đến khi nó chỉ còn lớp than hồng rực Mạnh mới vùi củ khoai vào. Cậu ngồi im lắng nghe một sự dịch chuyển vô cùng tinh tế dưới lớp than, cùi trắng muốt đang bị sức nóng ủ cho thành mật. Từng khoảnh khắc với Mạnh lúc này trở nên vô cùng huyền diệu. Rồi có một mùi thơm cứ đậm dần, cứ quánh lại, lan tỏa, xoắn xuýt. Cậu nhớ lại có lần bà kể, nhờ đúng một củ khoai nướng mà ông cậu thoát chết đói và sau đó làm nên sự nghiệp. Chuyện như cổ tích nhưng lại có thật. Nào, để xem sau đây cậu sẽ làm nên công trạng gì.
Chợt cậu thấy có hai người, một lớn, một bé đang đi tới. Ông già ôm theo bọc tay nải còn cậu bé thì cứ ngoái cổ lại phía làng. Cậu nhận ra hai ông cháu lão ăn mày ở xóm bên. Hôm nay, chẳng có phiên chợ sao ông cháu lão cũng ra khỏi nhà nhỉ. Vài lần giáp mặt cậu bé và thấy mặt mũi nó khá sáng sủa. Bố mẹ nó chết trong một trận lũ quét nên nó chỉ trông cậy vào người ông mù lòa.
Mạnh lén trút ra tiếng thở dài khi ông cháu lão ăn mày đã đến rất gần. Có thể thấy rõ cánh mũi lão phập phồng như hà hít tìm thứ mùi vị gì đó. Cậu bé vẫn câm lặng, thỉnh thoảng lén nhìn Mạnh.
– Mùi gì mà thơm thế – ông cậu bé lên tiếng – Hẳn ai đang nướng khoai. Ngồi nghỉ một lát để ông xin lửa hút điếu thuốc đã cháu.
Ông lão lần túi lấy gói thuốc lào. Thằng bé giúp ông tháo khỏi lưng chiếc điếu nhỏ xíu. Mùi khoai nướng vẫn ngào ngạt và Mạnh đành ngồi chết gí, không dám động cựa. Chỉ khi ông lão nhờ, cậu mới cúi xuống thổi lửa. Chà, ông cháu lão mà ngồi dai là củ khoai cháy mất. Đã có mùi vỏ cháy. Lửa sẽ lấn dần vào cho đến khi biến củ khoai thành đen thui mới thôi. Dường như đoán được nỗi khó xử của Mạnh, ông lão bảo:
– Tôi chỉ xin lửa thôi…
Mạnh như bị bắt quả tang đang làm chuyện vụng trộm, mặt đỏ lên. Nhưng ông lão mắt lòa không thể nhìn thấy còn cậu bé ý tứ nhìn đi chỗ khác.
– Thôi, chào cậu nhé. Ta đi tiếp đi cháu!
Ông lật đật đứng dậy, bám vào vai cậu bé, vội vã bước. Cậu bé lặng lẽ nhìn Mạnh như muốn xin lỗi vì đã làm khó cho cậu. Cái nhìn đĩnh đạc của một người tự trọng, không muốn bị thương hại khiến Mạnh vội cúi gằm xuống. Ôi, giá như có ba củ khoai, chí ít cũng là hai củ. Đằng này chỉ có một… Mạnh thấy rõ tiếng chân hai ông cháu xa dần. Nhưng chính khi ấy, khi củ khoai nóng hổi, lớp vỏ răn lại như từng gợn sóng nằm phơi ra trước mắt Mạnh, thì nỗi chờ đón háo hức lúc trước cũng tiêu tan mất. Giờ đây củ khoai như là nhân chứng cho một việc làm đáng hổ thẹn nào đó. Dù Mạnh có dối lòng rằng mình chẳng có lỗi gì sất nhưng cậu vẫn không dám chạm vào củ khoai… Hình như đã có người phải quay mặt đi vì không dám ước có được nó. Có thể ông nội cậu đã từng nhìn củ khoai nướng cho ông làm nên sự nghiệp bằng cái cách đau đớn như vậy.
Mặc dù rong trâu về từ chiều nhưng mãi tối mịt Mạnh mới vào nhà. Giờ đây mới là lúc cậu sống trọn vẹn với cảm giác ngây ngất của người vừa được ban tặng một món quà vô giá. Cậu nhắm mắt lại mường tượng giây phút cậu bé kia mở gói giấy báo ra. Nửa củ khoai khi đó sẽ khiến cậu ta liên tưởng đến phép lạ, có thể lắm chứ! Và rồi cậu thấy lâng lâng đến mức chính mình tự hỏi liệu đây có phải là giấc mơ?
(Trích “Củ khoai nướng” – Truyện ngắn chọn lọc Tạ Duy Anh- xuất bản 2002)
*Chú thích: Tác giả: Tạ Duy Anh có tên khai sinh là Tạ Việt Dũng, sinh ngày 9/9/1959 quê ở Chương Mĩ, tỉnh Hà Tây (nay thuộc Hà Nội). Ông là cây bút trẻ trong thời kì đổi mới. Qua hơn 20 năm cầm bút, Tạ Duy Anh vẫn luôn luôn trăn trở tìm cách đổi mới từ duy, quan niệm nghệ thuật, làm mới tác phẩm từ nội dung tới hình thức, từ ngôn ngữ tới cấu trúc. Tạ Duy Anh tiếp nối những dòng văn đầy trăn trở nhưng cũng đầy tính nhân văn. Tác phẩm: Củ khoai nướng nằm trong tập “Truyện ngắn chọn lọc” – Tạ Duy Anh.
Thực hiện các yêu cầu sau:
Câu 1(0,5đ). Xác định ngôi kể trong đoạn trích?
Câu 2.(0,5đ) Nêu chủ đề của đoạn trích?
Câu 3.(0,5đ) Nhân vật chính trong đoạn trích là ai?
Câu 4. (0,5đ) Vì sao cậu bé Mạnh lại có “cảm giác ngây ngất của người vừa được ban tặng một món quà vô giá”?
Câu 5.(1,0đ) Chi tiết nào trong đoạn trích để lại ấn tượng sâu sắc nhất với anh/chị?
Câu 6.(1,0đ) Em hãy lý giải hành động của ông lão ăn mày trong câu văn sau:“Ông lật đật đứng dậy, bám vào vai cậu bé, vội vã bước.”
Câu 7.(1,0đ) Đánh giá tình cảm và thái độ của tác giả với nhân vật Mạnh?
Câu 8. (1,0đ) Qua đoạn trích trên, em hãy rút ra thông điệp có ý nghĩa nhất với bản thân.
PHẦN II. VIẾT (4.0 điểm). Từ đoạn trích truyện Củ khoai nướng ở phần Đọc hiểu, em hãy viết bài văn nghị luận (khoảng 400 đến 500 chữ) bàn về lòng tự trọng của con người trong cuộc sống.
Đáp án Đề luyện thi vào lớp 10 THPT - Đề 1
Phần | Câu | Nội dung | Điểm |
I |
| ĐỌC HIỂU | 6.0 |
| 1 | Ngôi Kể: Ngôi thứ ba | 0,5 |
2 | Chủ đề: Lòng yêu thương con người. | 0,5 | |
3 | Nhân vật chính trong đoạn trích là cậu bé Mạnh | 0,5 | |
4 | Cậu bé Mạnh lại có “cảm giác ngây ngất của người vừa được ban tặng một món quà vô giá”vì đã chia sẻ một phần khoai nướng cho chú bé ăn mày. | 0,5 | |
5 | Chi tiết trong đoạn trích để lại ấn tượng sâu sắc nhất: – Cậu bé Mạnh tìm được một củ khoai lang còn sót lại trên ruộng khi đi chăn trâu. – Cậu bé Mạnh đã chia sẻ một phần khoai nướng với cậu bé ăn mày. | 1.0 | |
6 | Lý giải hành động của ông lão ăn mày trong câu văn sau:“Ông lật đật đứng dậy, bám vào vai cậu bé, vội vã bước.” – Hai ông cháu vội vã rời đi để tránh cho Mạnh cảm thấy khó xử. Hai ông cháu ăn xin đói khổ mà đầy sự tự trọng, ý tứ. … | 1,0 | |
7 | Đánh giá tình cảm và thái độ của tác giả với nhân vật Mạnh: Đồng cảm, yêu mến | 1,0 | |
8 | Thông điệp ý nghĩa qua đoạn trích: HS có thể rút ra nhiều bài học khác nhau (phù hợp chuẩn mực đạo đức và pháp luật), GV linh hoạt cho điểm, dưới đây là gợi ý tham khảo: – Trong cuộc sống cần có lòng yêu thương, sự sẻ chia giữa con người và con người. – Không nên phân biệt đối xử, luôn có sự tôn trọng với mọi người xung quanh mình dù có thể họ là những người bất hạnh, kém may mắn. – Bài học về lòng tự trọng, ứng xử trước khó khăn thử thách của cuộc sống … | 1.0 | |
II |
| LÀM VĂN | 4.0 |
Từ đoạn trích truyện Củ khoai nướng ở phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết bài văn nghị luận bàn về lòng tự trọng của con người trong cuộc sống. |
| ||
a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận Mở bài nêu được vấn đề, Thân bài triển khai được vấn đề, Kết bài khái quát được vấn đề. | 0,25 | ||
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận Nghị luận về lòng Tự trọng của con người thể hiện trong ngữ liệu ở phần đọc hiểu, trong cuộc sống. | 0.25 | ||
c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm Học sinh có thể triển khai theo nhiều cách nhưng cần vận dụng tốt các thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng; đảm bảo các yêu cầu sau: |
| ||
*Giới thiệu khái quát vấn đề nghị luận. | 0.5 | ||
*Phân tích và đánh giá: Lần lượt trình bày các luận điểm. Sử dụng lí lẽ và dẫn chứng để làm rõ luận điểm: * Lòng tự trọng của con người được thể hiện trong đoạn trích truyện Củ khoai nướng – Câu chuyện nói về diễn biến tâm trạng của cậu bé Mạnh xoay quanh hình ảnh củ khoai nướng. Từ tâm trạng nôn nao, háo hức đến tâm trạng tủi hổ khi cậu đối mặt với hai ông cháu ăn xin đói khổ, chính sự tự trọng, ý tứ của hai ông cháu khiến cho Mạnh phải cúi gằm xuống, tâm trạng cậu trở nên bối rối, xấu hổ. – Cậu áy náy, ân hận vì không thể chia sẻ củ khoai cho hai ông cháu, cậu trách mình, dằn vặt bởi suy nghĩ: “Có thể ông nội cậu đã từng nhìn củ khoai nướng bằng cách đau đớn như vậy”. Cuối cùng cậu cả thấy vui vẻ, thoải mái khi đã chia sẻ củ khoai nướng với hai ông cháu ăn xin. – Nhân vật Mạnh là một cậu bé có lòng tự trọng, có tấm lòng lương thiện, vị tha, biết yêu thương và quan tâm đến những người gặp khó khăn. – Hai ông cháu ăn xin đói khổ nhưng mọi hành động của họ đều thể hiện sự tự trọng, ý tứ. * Lòng tự trọng của con người trong cuộc sống: – Biểu hiện của lòng Tự trọng: + Lòng tự trọng là một trong những đức tính cao quý của con người, mà mỗi chúng ta đều cần phải có phẩm chất đó. Lòng tự trọng là coi trọng danh dự, phẩm chất, nhân cách của bản thân và những người xung quanh ta. Người có lòng tự trọng sẽ biết bảo vệ lòng tự trọng của mình. + Hằng ngày khi chúng ta giao tiếp với người khác, khi chúng ta làm việc, một người có lòng tự trọng được thể hiện qua việc được đối xử công bằng, tôn trọng. Trong học tập, lòng tự trọng thể hiện khi học sinh đi thi không quay cóp, gian lận,… – Lòng tự trọng của con người trong cuộc sống: + Lòng tự trọng là một nhân tố quan trọng góp phần tạo nên giá trị bản thân của một người đồng thời nó là nền tảng điều chỉnh suy nghĩ, hành động giúp bạn giao tiếp một cách hiệu quả. + Chúng ta coi trọng, giữ gìn phẩm cách, cư xử đàng hoàng, đúng mực, luôn làm tròn trách nhiệm được giao phó, không để người khác phải chê trách, nhắc nhở, rèn luyện cách đối nhân xử thế và luôn thân thiện cởi mở với mọi người xung quanh. * Đánh giá: – Người có lòng tự trọng sẽ biết cách hoàn thiện bản thân mình để trở thành một người được nhiều người yêu mến. Để làm được điều đó, bản thân mỗi người phải luôn nỗ lực, phấn đấu trong học tập cũng như trong cuộc sống. | 2.0
| ||
d. Chính tả, ngữ pháp Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt.. | 0.5 | ||
e. Sáng tạo Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ. | 0.5 | ||
Tổng điểm | 10,0 |
Đề luyện thi vào lớp 10 THPT - Đề 2
I.ĐỌC (5.0 điểm)
Đọc văn bản sau:
Con thú lớn nhất
Ngày ấy, ở Hua Tát có một gia đình ngụ cư không biết ở mường nào chuyển đến. Họ dựng nhà ở ngoài rìa bản, chỗ gần rừng ma. Nhà ấy chỉ có hai vợ chồng đều luống tuổi. Họ đi đâu cũng có nhau. Người vợ lúc nào cũng âm thầm, im lặng, suốt ngày không hề thấy nói một tiếng. Người chồng cao lớn, gầy guộc, mặt sắt lại, mũi như mỏ chim. Đôi mắt của lão đục và sâu hoắm, phảng phất những tia lân tinh lạnh lẽo. Người chồng là tay thợ săn cự phách. Khẩu súng kíp trong tay lão như có mắt. Mỗi khi khẩu súng giơ lên, ít khi có chim chóc hoặc thú rừng nào thoát chết. Đằng sau nhà lão, lông chim, xương thú chất đầy thành đống. Những đống lông chim xơ xác đen xỉn như màu mực tàu, còn những đống xương thú màu đá vôi thì lốm đốm những vệt nước tủy vàng khè, hôi hám. Những đống ấy to như những cái mả. Lão thợ săn như là hiện thân thần Chết của rừng. Chim chóc và thú rừng sợ hãi lão. Cánh thợ săn ở Hua Tát vừa ghen tị, vừa bất bình với lão. Lão không tha bất cứ con vật nào trong tầm súng của mình. Có người kể rằng đã tận mắt nhìn thấy lão bắn chết một con công đang múa. Một con công đang múa nhé: cái đầu cong như lá lúa, cái đuôi xòe nửa vòng cung với đủ mầu sắc, tia nắng mặt trời hắt ánh lửa lấp lánh như vàng, đôi chân kheo khéo lươn vòng. Chỉ có tình yêu thì mới lượn vòng tinh tế như thế. Con công đang múa, thế mà – “Đùng” – khẩu súng trong tay lão già giật lên, phụt ra một lưỡi lửa đỏ. Con công ngã gục, cái cánh có ánh cầu vồng ngũ sắc nhòe máu. Vợ lão già đến, khô đét, đen ngòm, âm thầm nhặt con công cho vào cái lếp( l) sau lưng.
Tuy vậy, suốt đời lão già chỉ săn được những con chim, con thú bình thường. Lão già chưa bao giờ săn được con thú lớn ba bốn tạ thịt. Khẩu súng lão chỉ bắn được những con vật nhỏ ngu ngốc. Đấy chính là điều lão già khổ tâm, dằn vặt.. Cả bản Hua Tát xa lánh vợ chồng lão, không ai nói chuyện, chơi bời với gia đình lão. Nhìn thấy vợ chồng lão, người ta tránh ngoắt đi. Cứ thế, lão thợ săn sống cô đơn bên người vợ âm thầm.
Cuối năm ấy, ở Hua Tát động rừng, cây cối xơ xác, chim chóc trốn biệt, không có dấu chân một con thú nào trong rừng. Chưa bao giờ người Hua Tát sống vất vả đến thế. Người ta đồn là Then (2) bắt đầu trừng phạt. Lão thợ săn ngụ cư kiếm ăn cũng rất khó khăn. Vợ chồng lão lang thang khắp rừng. Lần đầu tiên trong đời lão già gặp phải cảnh này. Ba tuần trăng, khẩu súng của lão không hề được nổ. Lão già dậy từ gà gáy canh ba vác súng đi đến tối mịt. Người vợ gầy của lão không còn đủ sức đi theo chồng nữa. Mụ ở nhà nhóm lửa chờ đợi. Ngọn lửa mụ nhóm như có ma ám, không đỏ mà lại xanh lét như mắt chó sói.
Lần ấy lão già đi vắng cả tuần liền. Người lão mệt lả. Đầu gối lão chùn xuống, các bắp thịt nhão ra tưởng chừng có thể dùng tay bấu được như bấu những con vắt nhẽo bết máu. Lão đã lết khắp nơi mà không gặp gì. Đến một con chim sâu, thậm chí một con bướm lão cũng không thấy. Lão hoang mang sợ hãi. Then đã trừng phạt thế gian như lời người ta đồn đại hay chăng?
Cuối cùng, mệt lả, lão già kiệt sức phải lết về nhà. Đến con suối đầu bản, lão dừng lại nhìn về nhà mình. Nhà lão có ánh lửa, cái ánh lửa xanh lét, chắc là vợ lão vẫn thức đợi chồng. Lão nhắm nghiền đôi mắt đục và sâu hoắm lại. Ngẫm nghĩ một lát, lão lộn lại rừng. Mũi lão đã đánh hơi thấy mùi thú…Lão gặp may thật. Lão đã nhìn thấy nó. Cái con công ấy đang múa. Kìa, đôi chân con công di chuyển nhẹ nhàng về phía bên phải, cái đuôi xòe thành đường tròn lại dịch về phía bên trái, cái ánh xanh gay gắt trên túm lông dầu của nó rực rỡ làm sao! Lão già giương súng lên: – Đùng! Phát súng nổ. Lão nghe thấy tiếng rú thất thanh. Lão chạy lại con thú bị bắn ngã. Đấy là vợ lão. Mụ đi ra rừng đợi lão, tay mụ còn cầm bộ lông chim công.
Lão thợ săn nằm sấp xuống, úp mặt vào vũng máu trên lớp lá mục nồng nồng, ngái và hôi như mùi chuột.
Miệng lâo hộc lên như tiếng lợn lòi. Lão nằm thế rất lâu. Mây đen sà xuống thấp, khu rừng tối sẫm, nóng hâm hấp như da người sốt. Gần sáng, lão già .. bỗng đứng phắt dậy nhanh như con sóc. Lão nảy ý định lấy xác vợ lão làm mồi để săn con thú, con thú lớn nhất đời mình. Lão nằm trong bụi cây gần cái xác thối rữa của vợ lão một sải tay, đạn lên nòng, khắc khoải chờ đợi. Nhưng Then đã trừng phạt lão. Không có con thú nào đến với lão, chỉ có cái chết đến với lão.
Ba ngày sau, người ta lôi cái xác còng queo của lão ra khỏi bụi cây. Một vết đạn xuyên qua trán lão. Lão đã bắn được con thú lớn nhất đời mình.
(1) Giỏ đeo, (2)Ông Trời
(Những ngọn gió Hua Tát – Tuyển tập truyện ngắn Nguyễn Huy Thiệp, NXB Văn hoá Thông tin, Hà Nội, 2002, tr. 320)
Trả lời các câu hỏi:
Câu 1 Nhân vật chính trong câu chuyện là ai?
Câu 2 Văn bản được kể ở ngôi kể nào?
Câu 3 Nhân vật lão thợ săn được xem là hiện thân của ai?
Câu 4 Chi tiết nào chứng tỏ người chồng là tay thợ săn cự phách?
Câu 5 Nguyên nhân cái chết của người vợ lão thợ săn?
Câu 6.Theo em, đâu là con thú lớn nhất (con công, người vợ hay lão chồng)? Vì sao?
Câu7 Qua câu chuyện, em rút ra được thông điệp gì?
Câu 8 Em có đồng tình với suy nghĩ: Then đã trừng phạt thế gian không? Vì sao?
VIẾT (5.0 điểm)
Viết một bài văn nghị luận nêu suy nghĩ về tác hại từ lối sống tham vọng của con người trong xã hội hiện nay.
Xem đáp án trong file tải.