Lịch Sử

Sau Chiến tranh thế giới thứ hai, xã hội Việt Nam phân hóa sâu sắc:

– Giai cấp địa chủ phong kiến:

+ Đại địa chủ làm tay sai cho Pháp và áp bức bóc lột nhân dân.

+ Trung và tiểu địa chủ có tinh thần yêu nước yêu nước.

– Tầng lớp tư sản:

+ Tư sản mại bản.

+ Tư sản dân tộc.

– Tầng lớp tiểu tư sản: Tăng nhanh về số lượng.

– Giai cấp nông dân: Chiếm trên 90% dân số.

– Giai cấp công nhân: ra đời trước chiến tranh, phát triển nhanh về số lượng và chất lượng.

“Hòa bình, ổn định và hợp tác phát triển" vừa là thời cơ, vừa là thách thức đối với các dân tộc vì:

* Thời cơ: -Tại các nước có điều kiện để hội nhập vào nền kinh tế của thế giới và khu vực, có điều kiện rút ngắn khoảng cách với các nước phát triển, áp dụng thành tựu khoa học kĩ thuật vào sản xuất.

* Thách thức:

- Trong thời điểm các nước phải biết nắm bắt thời cơ để phát triển sẽ tụt hậu.

- Hội nhập với thế giới nhưng các nước cần giữ gìn, bảo vệ bản sắc văn hóa dân tộc.

Những tiến bộ về khoa học – kĩ thuật và những hạn chế của việc áp dụng khoa học – kĩ thuật vào sản xuất:

* Thành tựu về những tiến bộ của khoa học - kĩ thuật:

- Khoa học cơ bản: Thu những thành tựu trong ngành Toán, Vật lý, Hóa, Sinh được ứng dụng vào kĩ thuật và sản xuất.

- Công cụ sản xuất mới: Máy tính điện tử, máy tự động, hệ thống máy tự động.

- Tìm ra nguồn năng lượng mới: Năng lượng nguyên tử, năng lượng mặt trời, thủy triều ...

- Sáng chế ra vật liệu mới: Chất Pôlime

- Cuộc “Cách mạng xanh” trong nông nghiệp đã khắc phục được nạn thiếu lương thực thực phẩm.

- Giao thông vận tải và thông tin liên lạc có máy bay siêu âm khổng lồ, tàu hỏa siêu tốc, vệ tinh nhân tạo phát sóng truyền hình rất hiện đại.

- Chinh phục vũ trụ.

* Hạn chế khi áp dụng thành tựu Khoa học - kĩ thuật vào sản xuất:

- Tài nguyên cạn kiệt, môi trường ô nhiễm nặng (khí quyển, đại dương, sông hồ…)

- Chế tạo ra các lọai vũ khí và các phương tiện quân sự có sức tàn phá và hủy diệt sự sống.

- Nhiễm phóng xạ nguyên tử, tai nạn lao động, giao thông, dịch bệnh và tệ nạn xã hội,…

Các xu thế phát triển của thế giới ngày nay:

- Tháng 12/1989, Mĩ và Liên Xô tuyên bố chấm dứt chiến tranh lạnh, mở ra một thời kì mới trong quan hệ quốc tế:

+ Xuất hiện xu thế hòa hoãn, hòa dịu trong quan hệ quốc tế.

+ Đang xác lập một Trật tự thế giới mới đa cực, nhiều trung tâm.

+ Các nước ra sức điều chỉnh chiến lược phát triển lấy kinh tế làm trọng điểm.

+ Đầu những năm 90 của thế kỉ XX, ở nhiều khu vực lại xảy ra những vụ xung đột quân sự hoặc nội chiến giữa các phe phái.

- Xu thế chung của thế giới ngày nay là hòa bình ổn định và hợp tác phát triển kinh tế.

- Các nước Tây Âu có chung nền văn minh, có nền kinh tế không cách biệt nhau lắm và từ lâu đã liên hệ mật thiết với nhau. Sự hợp tác là cần thiết nhằm mở rộng thị trường, giúp các nước Tây Âu tin cậy nhau hơn về chính trị, khắc phục những nghi kị, chia rẽ đã xảy ra nhiểu lần trong lịch sử.

- Từ năm 1950, sau khi phục hồi, nền kinh tế bắt đầu phát triển nhanh, các nước Tây Âu muốn thoát dần sự lệ thuộc Mĩ. Nếu đứng riêng lẻ, các nước Tây Âu không thể đọ sức với Mĩ, họ cần liên kết để cạnh tranh với các nước ngoài khu vực.

+ Khởi đầu là sự ra đời của “cộng đồng than, thép Châu Âu” vào tháng 4 – 1951 gồm sáu nước: Pháp, Đức, Ý, Bỉ, Hà Lan, lúc – xăm – bua.

+ Tháng 3 – 1957 sáu nước trên cùng nhau thành lập “cộng đồng năng lượng nguyên tử Châu Âu” rồi “ cộng đồng kinh tế châu Âu”. Tháng 7 – 1967 cộng đồng trên sáp nhập với nhau thành cộng đồng châu Âu. Tháng 12 – 1991. Hội nghị Ma – xtrích quyết định cộng đồng châu Âu mang tên gọi mới là Liên minh Châu Âu. Liên minh Châu Âu là 1 liên minh kinh tế - chính trị lớn nhất thế giới, trở thành 1 trong 3 trung tâm kinh tế thế giới. 1999, số nước thành viên của EU là 15 và đến năm 2004 là 25 nước. I – an – ta ( Liên Xô) 4 đến này 11 – 2 – 1945. phân chia khu vực ảnh hưởng giữa 2 cường quốc liên xô và Mĩ. Liên xô dông nước Đức và Tây Âu thuộc ảnh hưởng của Mĩ, Anh trật tự 2 cực I – an – ta do liên xô và Mĩ đứng đầu mỗi cực.

Những nguyên nhân dẫn đến sự phát triển thần kì của nền kinh tế Nhật Bản trong những năm 70 của thế kỉ XX bao gồm:

▪️ Truyền thống văn hoá, giáo dục lâu đời của người Nhật - sẵn sàng tiếp thu những giá trị tiến bộ của thế giới nhưng vẫn giữ được bản sắc dân tộc.

▪️ Hệ thống tổ chức quản lí có hiệu quả của các xí nghiệp, công ti Nhật Bản.

▪️ Vai trò quan trọng của Nhà nước trong việc đề ra các chiến lược phát triển, nắm bắt đúng thời cơ và sự điều tiết cần thiết để đưa nền kinh tế liên tục tăng trưởng.

▪️ Con người Nhật Bản được đào tạo chu đáo, có ý chí vươn lên, cần cù lao động, đề cao kỉ luật và coi trọng tiết kiệm.

Những cải cách dân chủ ở Nhật Bản sau Chiến tranh thế giới thứ hai:

◾ Xóa bỏ chủ nghĩa quân phiệt ở Nhật, biến nước Nhật thành nhà nước dân chủ đại nghị tư sản.

◾ Mang lại luồng sinh khí mới với các tầng lớp nhân dân.

◾ Là nhân tố quan trọng giúp Nhật Bản phát triển mạnh mẽ.

+ Nước Mĩ được Đại Tây Dương và Thái Bình Dương che chở, không bị chiến tranh

tàn phá, lại được yên ổn sản xuất.

+ Bán vũ khí trong Chiến tranh thế giớ thứ hai (thu 114 tỉ USD trong chiến tranh).

+ Dựa vào thành tựu khoa học - kĩ thuật...Trình độ tập trung sản xuất và tư bản cao.

+ Tài nguyên phong phú, nhân công dồi dào, Nhà nước đưa ra những chính sách điều

tiết nền kinh tế hợp lý.

Mĩ latinh là một khu vực rộng lớn trải dài từ Mê-hi-co ở Bắc Mĩ xuống Nam mĩ. Khác với Châu Á, Châu Phi, từ những thập niên đầu thế kỉ 19 hầu hết các nước ở khu vực này đều giành được độc lập. Nhưng sau khi thoát khỏi sự thống trị của Tây Ban Nha, các nước Mĩ Latinh lại rơi vào vòng lệ thuộc nặng nề và trở thành sân sau của Mĩ

Từ sau chiến tranh tg thứ 2 tình hình mĩ latinh đã có những chuyển biến mạnh mẽ. Mở đầu là thanwgs lợi của CM Cuba (1959)đã làm dấy lên một phong trào đấu tranh bùng nổ ở Mĩ latinh và khu vực này được ví như lục địa bùng cháy.Bây giờ phong trào giải phóng dân tộc noỏi lên mạnh mẽ và cuồn cuộn như những ngọn núi lửa tấn công thẳng vào Chủ nghĩa thực dân mới của Mĩ, thành lập chính phủ, giành được quyền dân tộc thực sự.

Từ đầu những năm 90 của thế kỉ 20 do nhiều nguyên nhân nên tình hình kinh tế - chính trị ở mĩ latinh gặp nhiều khó khắn thậm chí có lúc căng thẳng: Tăng trưởng kinh tế chậm, nợ nước ngoài ngày càng nhiều, đầu tư nc ngoài giảm sút, chính trị không ổn định

* Về kinh tế:

- Nhiều nước vẫn còn trong tình trạng lạc hậu, đói nghèo.

- Nợ nần và phụ thuộc vào nước ngoài,…

*Về xã hội:

- Ngày càng khó khăn, không ổn định:

- Xung đột về sắc tộc và tôn giáo, đảo chính, nội chiến diễn ra liên miên.

- Bệnh tật và mù chữ.

- Sự bùng nổ dân số,…

Từ đầu những năm 90 của thế kỉ XX, “một chương mới mở ra trong lịch sử khu vực Đông Nam Á” vì:

+ Từ đầu những năm 90 của thế kỉ XX, sau “chiến tranh lạnh ” và vấn đề Campuchia được giải quyết bằng việc kí hiệp định Pari về Campuchia (10/1991). Tình hình chính trị khu vực được cải thiện rõ rệt.

+ Xu hướng nổi bật đầu tiên là sự mở rộng thành viên của tổ chức ASEAN: 01/1984 Brunây, 7/1995 Việt Nam, 9/1997 Lào và Myanma, 4/1999 Campuchia.

Như thế:

+ ASEAN từ 6 nước đã phát triển thành 10 nước thành viên.

+ Lần đầu tiên trong lịch sử khu vực, 10 nước Đông Nam Á đều cùng đứng trong một tổ chức thống nhất

+ Trên cơ sở đó, ASEAN chuyển trọng tâm họat động sang hợp tác kinh tế, đồng thời xây dựng một khu vực Đông Nam Á hòa bình, ổn định để cùng nhau phát triển phồn vinh

- Năm 1992 Đông Nam Á trở thành khu vực mậu dịch tự do (AFTA).

- Năm 1994 lập diễn đàn khu vực (ARF) gồm 23 quốc gia.