Lịch Sử

Các đơn vị hành chính từ cấp lộ đến cấp xã ở thời Trần có điểm khác so với thời Lý:

Thời Trần, Nhà nước chú trọng sửa sang luật pháp, ban hành bộ luật mới gọi là "Quốc triều hình luật". Hình luật thời Trần cũng giống như thờ Lý nhưng được bổ sung thêm.

Pháp luật xác nhận và bảo vệ quyền tư hữu tài sản, quy định cụ thể về việc mua bán ruộng đất.

Cơ quan quản lí và thực hiện pháp luật là Thẩm hình viện, vua Trần vẫn để chuông ở thềm điện Long Trì cho dân đến kêu oan khi cần.

- Quân đội dưới thời Trần gồm có cấm quân và quân ở các lộ.

- Ở làng xã, có hương binh. Khi có chiến tranh, còn có quân đội của các vương hầu.

- Quân đội nhà Trần được tuyển dụng theo chính sách” ngụ binh ư nông”, theo chủ trương “quân lính cốt tinh nhuệ, không cốt đông”, xây dựng tinh thần đoàn kết trong quân đội.

- Quân đội được học tập binh pháp và luyện võ nghệ thường xuyên.

⇒ Như vậy có thể thấy, quân đội nhà Trần hoàn chỉnh, quy củ, được xây dựng hùng mạnh. Đây chính là cơ sở để củng cố sức mạnh đất nước, chiến thắng ngoại xâm.

- Chính sách:

+ Nông nghiệp: đẩy mạnh công cuộc khẩn hoang, mở rộng thêm diện tích đắp đê phòng lụt, đào sông, nạo vét kênh. Được Nhà nước quan tâm, người dân tích cực cấy, nông nghiệp nhanh chóng được phục hồi và phát triển.

+ Thủ công nghiệp: Các xưởng thủ công nhà nước chuyên sản xuất đồ gốm, dệt vải, chế tạo vũ khí. Ở làng xã, nghề thủ công được chú trọng. Chợ mọc lên ngày càng nhiều. Không khí buôn bán trong và ngoài nước tấp nập.

→ Làm cho kinh tế nhanh chóng được phục hồi và phát triển, tạo điều kiện để củng cố quốc phòng toàn dân. Nhân dân, nhất là nông dân tin tưởng vào nhà nước thời Trần.

Thời Lý, đạo Phật được coi trọng, giữ vị trí độc tôn:

- Hầu hết các vua triều Lý đều tôn sùng đạo Phật, xây dựng chùa tháp, tô tượng, dịch kinh phật…

- Hơn nữa, các nhà sư cũng được tin tưởng và giữ nhiều chức vụ quan trọng trong triều đình.

Chúng ta cần học môn lịch sử vì học lịch sử giúp chúng ta biết được cội nguồn dân tộc, biết được loài người chúng ta đã đầu tranh để sinh tồn và phát triển như thế nào. Chúng ta biết được những gì đã xảy ra trong quá khứ của tổ tiên, của cha ông và cả nhân loại để bản thân mình vừa kế thừa, phát huy những gì đã có, góp phần nhỏ bé của mình trong việc bảo vệ phát triển vì sự tiến bộ của đất nước, của nhân loại.

- Chính sách "chia để trị" là: chia rẽ giữa các dân tộc, địa phương, tầng lớp, v.v. để dễ thống trị (một chính sách thường dùng của chủ nghĩa thực dân)

Việc thuyền buôn nhiều nước vào trao đổi với Đại Việt đã phản ánh tình hình thương nghiệp nước ta thời đó rất phát triển. Các ngành nông nghiệp, thủ công nghiệp đều có bước phát triển mới đặc biệt là các nghề thủ công cổ truyền sản xuất ra nhiều hàng hóa có chất lượng như hàng dệt tơ lụa, đồ gốm được tráng men bền đẹp cùng với các nghề làm đồ trang sức bằng vàng, bạc, nghề làm giấy, đúc đồng, rèn sắt,...đã tạo điều kiện
cho thương nghiệp phát triển. Thuyền buôn các nước Đông Nam Á và Trung Quốc có sự trao đổi mua bán hàng hóa rất tấp nập tại Vân Đồn, Quảng Ninh.

Việc cày ruộng tịch điền của nhà vua có ý nghĩa: Khuyến khích nông dân tích cực sản xuất, thúc đẩy nông nghiệp phát triển, Thể hiện quan hệ gần gũi, hoà đồng giữa vua và dân.

Nền nông nghiệp thời Lý phát triển là do cả nước và nhân dân cùng đẩy mạnh, chăm lo sản xuất nông nghiệp.

- Hàng năm, vào mùa xuân, các vua nhà Lý thường về địa phương cày tịch điền.

- Nhà Lý khuyến khích khai khẩn ruộng hoang, tiến hành đào kênh mương, khai ngòi đồng thời cho đắp đê phòng ngập lụt.

- Nhà Lý ban hành lệnh cấm giết trâu bò để bảo vệ sức kéo cho nông nghiệp.

– Thủ công nghiệp :

+ Thủ công nghiệp nhân dân (dân gian) tiếp tục phát triển, với nhiều ngành nghề, sản phẩm phong phú, tinh xảo.

+ Nghề dệt, làm đồ gốm, xây dựng đền đài, cung điện, nhà cửa rất phát triển. Các nghề làm đồ trang sức bằng vàng, bạc ; làm giấy, đúc đổng, rèn sắt… đều được mở rộng. Nhiều công trình nổi tiếng do thợ thủ công dựng nên như chuông Quy Điền, tháp Báo Thiên (Hà Nội), vạc Phổ Minh (Nam Định)…

- chia ruộng đất công cho nông dân cày cấy và nộp thuế;

- vua tự cày tịch điền và tế thần Nông ;

chú trọng khai khẩn đất hoang, đào kênh mương, làm thuỷ lợi