Di truyền ngoài nhân có ứng dụng gì đối với đời sống?

Di truyền ngoài nhân hay di truyền tế bào chất là hiện tượng ADN ở ngoài nhân được truyền đạt cho thế hệ sau. Thông thường, phân tử DNA ấy nằm ở một số tế bào quan trọng trong tế bào chất như ty thể ( mtDNA ). Và sự di truyền này diễn ra theo hình thức giới cái truyền cho đời sau nên hiện tượng này còn được gọi là di truyền theo dòng mẹ.

Một số đặc điểm di truyền của gen ngoài nhân
- Tế bào chất có vai trò quan trọng nhất định trong sự di truyền các tính trạng từ thế hệ trước cho thế hệ sau

- Kết quả của phép lai thuận ngịch khác nhau nhưng điểm chung là kiểu hình của F1 đều giống với kiểu hình của cơ thế mẹ

- Đời con luôn có kiểu hình với mẹ.

Vậy nên dùng phép lai thuận nghịch có thể xác định được tính trạng đang xét được quy định bởi gen trong nhân hay gen ngoài nhân.

* Quy luật di truyền ngoài nhân

- Di truyền ngoài nhân do các gen trong tế bào quan như ty thể và lục nạp ở sinh vật nhân thực và plasmit ở sinh vật nhân sơ có các đặc điểm sau:

+ Kết quả lai thuận nghịch khác nhau, trong đó con lai thường mang tính trạng của mẹ nghĩa là được di truyền theo dòng mẹ.

+ Các tính trạng di truyền không tuân the các quy luật di truyền nhiễm sắc thể vì tế bào chất không được phân phối đều cho các tế bào con theo quy luật chặt chẽ như đối với nhiễm sắc thể. Sự phân chia các thành phần và số lượng ty thể , lục nạp diễn ra một cách ngẫu nhiên chứ không đồng đều hoàn toàn.

- Ngoài những đặc điểm trên gen không nằm trên nhiễm sắc thể còn có một số đặc điểm khác với gen trong nhân như:

+ Ở cơ thể đa bào, có hiện tượng hinh thành thể khảm do sự phân bố không đều các cơ quan tử mang gen nằm trong tế bào chất qua các lần nguyên phân.

+ Tế bào mang các gen tế bào chất bị đột biến có thể được thay thế bằng các tế bào mang gen tế bào chất bình thường.

- Nhiều trường hợp, các gen tế bào chất có mối quan hệ mật thiết với các gen nhân. Đối với trường hợp này sự thay thế nhân bằng thực nghiệm sẽ chứng minh được điều đó.

- Như vậy tế bào là một đơn vị di truyền. Không chỉ nhân có vai trò duy nhất trong di truyền mà cả tế bào chất cũng có vai trò nhất định. Trong tế bào chất nhân thực có hệ thống di truyền: di truyền NST và di truyền tế bào chất.