Mô tả cấu trúc và chức năng của màng sinh chất

Cấu trúc của màng sinh chất:

- Màng sinh chất được cấu tạo từ hai thành phần chính là lớp kép phôtpholipit có đuôi kị nước quay vào trong, đầu ưa nước quay ra ngoài.

- Các prôtêin nằm ở rìa màng hoặc xuyên qua màng có tác dụng như những kênh vận chuyển các chất ra vào tế bào cũng như các thụ thể tiếp nhận các thông tin từ bên ngoài.

- Ngoài ra, ở các tế bào động vật và người màng sinh chất còn được bổ sung thêm nhiều phân tử colestêron có tác dụng làm tăng độ ổn định của màng sinh chất.

- Màng sinh chất có thể coi như bộ mặt của tế bào và các thành phần như prôtêin, lipôprôtêin và glicôprôtêin làm nhiệm vụ như các giác quan (thụ thể), cửa ngõ và những dấu chuẩn nhận biết đặc trưng cho từng loại tế bào.

Chức năng của màng sinh chất:

- Trao đổi chất với môi trường một cách có chọn lọc: Lớp phôtpholipit chi cho những phân tử nhỏ tan trong dầu mỡ (không phân cực) đi qua. Các chất phân cực và tích điện đều phải đi qua những kênh prôtêin thích hợp mới ra và vào được tế bào. Với đặc tính chỉ cho một số chất nhất định ra vào tế bào bên ngoài, ta thường nói màng sinh chất cho tính bán thấm.

- Màng sinh chất còn có các prôtêin thụ thể thu nhận thông tin cho tế bào. Tế bào là một hệ mở nên nó luôn phải thu nhận các thông tin lí hóa học từ bên ngoài và phải trả lời được những kích thích của điều kiện ngoại cảnh.

- Màng sinh chất có các “dấu chuẩn” là glicôprôtêin đặc trưng cho từng loại tế bào. Nhờ vậy, mà các tế bào của cùng một cơ thể có thể nhận biết ra nhau và nhận biết được các tế bào “lạ” (tế bào của cơ thể khác).

Cấu trúc là mô hình khảm động:

Gồm 2 thành phần chính: photpholipit và protein

Chứa các phân tử colesteron, các protein (kênh vận chuyển) xen kẽ

Bên ngoài tế bào chứa: thụ thể, kênh, dấu chuẩn nhận biết tế bào

Chức năng:

Thực hiện trao đổi chất có chọn lọc giữa tế bào với môi trường ngoài

Vận chuyển các chất, thu nhận thông tin, dấu chuẩn nhận biết

- Cấu trúc của màng sinh chất: Màng sinh chất chủ yếu được cấu tạo từ các lớp kép photpholipit. Ngoài ra, trong các tế bào người và động vật màng sinh chất còn được bổ sung thêm nhiều phân tử cholesterol có tác dụng làm tăng độ ổn định của màng sinh chất. Các protein của màng có tác dụng như những kênh vận chuyển các chất ra vào tế bào cũng như các thụ thể tiếp nhận các thông tin từ bên ngoài.

- Chức năng của màng sinh chất:

+ Màng sinh chất có tính thấm chọn lọc (tính bán thấm): Trao đổi chất với môi trường có tính chọn lọc. Lớp photpholipit chỉ cho những phân tử nhỏ và tan trong dung môi hữu cơ (dầu, mỡ,…) đi qua. Các chất phân cực và tích điện đều phải đi qua những kênh protein thích hợp mới ra vào được tế bào

+ Thu nhận các thông tin lý hóa học từ bên ngoài nhờ các thụ thể và đưa ra phản ứng kịp thời.

+ Màng sinh chất có các “dấu chuẩn” là glicôprôtêin đặc trưng cho từng loại tế bào. Nhờ vậy, mà các tế bào của cùng một cơ thể có thể nhận biết ra nhau và nhận biết được các tế bào “lạ” (tế bào của cơ thể khác).