Soạn Những câu hát dân gian về vẻ đẹp quê hương Ngắn nhất lớp 6

Bản quyền tài liệu thuộc về VnDoc.
Nghiêm cấm mọi hành vi sao chép với mục đích thương mại.

1. Soạn bài Những câu hát dân gian về vẻ đẹp quê hương Ngắn nhất: Chuẩn bị đọc

Cụm từ “vẻ đẹp quê hương” thường khiến em nghĩ đến điều gì?

Hướng dẫn trả lời:

Cụm từ "vẻ đẹp quê hương" khiến em nghĩ đến:

• những danh lam thắng cảnh hùng vĩ
• những bãi biển rộng lớn
• những dòng sông, cánh đồng, khu rừng mênh mông bát ngát

2. Soạn bài Những câu hát dân gian về vẻ đẹp quê hương Ngắn nhất: Trải nghiệm cùng văn bản

Tưởng tượng trang 62 Ngữ văn 6 tập 1 Chân trời sáng tạo: Qua câu ca dao này, hình ảnh thành Thăng Long hiện lên trong tâm trí em như thế nào?

Hướng dẫn trả lời:

Thành Thăng Long hiện lên :

• những con phố xếp hình trật tự như bàn cờ
• đông đúc, trù phú, giàu có, náo nhiệt, tập nập người qua kẻ lại

3. Soạn bài Những câu hát dân gian về vẻ đẹp quê hương Ngắn nhất: Suy ngẫm và phản hồi

Câu 1 trang 63 Ngữ văn 6 tập 1 Chân trời sáng tạo: Hình ảnh kinh thành Thăng Long được gợi lên trong bài ca dao 1 có điểm gì đặc biệt? Những từ ngữ như “phồn hoa thứ nhất Long Thành”, “người về nhớ cảnh ngẩn ngơ” đã góp phần thể hiện sắc thái cảm xúc gì của tác giả về đất Long Thành?

Hướng dẫn trả lời:

• Điểm đặc biệt: liệt kê đầy đủ tên của cả 36 phố phường của thành Thăng Long
• Từ ngữ đã thể hiện: vẻ đẹp giàu có, trù phú, tấp nập, nhộn nhịp, đông vui, khiến ai đã đến cũng say mê, nhớ mãi không quên

Câu 2 trang 63 Ngữ văn 6 tập 1 Chân trời sáng tạo: Bài ca dao 2 giới thiệu vẻ đẹp gì của quê hương? Cảm xúc của tác giả dân gian về quê hương được thể hiện như thế nào qua bài ca dao này?

Hướng dẫn trả lời:

• Bài ca dao 2: giới thiệu vẻ đẹp truyền thống yêu nước, đấu tranh bảo vệ độc lập dân tộc
• Cảm xúc của tác giả: yêu thương, tự hào về quê hương, lịch sử hào hùng

Câu 3 trang 63 Ngữ văn 6 tập 1 Chân trời sáng tạo: Em cảm nhận như thế nào về vẻ đẹp của vùng đất Bình Định qua bài ca dao 3? Xác định và nêu hiệu quả của biện pháp tu từ được sử dụng trong câu lục bát “Bình Định có núi Vọng Phu/ Có đầm Thị Nại, có cù lao Xanh.”

Hướng dẫn trả lời:

- Vẻ đẹp vùng đất Bình Định:

• Vẻ đẹp thiên nhiên: hùng vĩ, rộng lớn (cù lao Xanh)
• Vẻ đẹp con người: son sắt, thủy chung (núi Vọng Phu)
• Vẻ đẹp văn hóa, lịch sử: các chiến tích hào hùng của nghĩa quân Tây Sơn (đầm Thị Nại)

- Biện pháp tu từ: điệp từ (có)

→ Hiệu quả: liệt kê, khắc họa, nhấn mạnh vẻ đẹp quê hương Bình Định, thể hiện niềm tự hào của người dân nơi đây

Câu 4 trang 63 Ngữ văn 6 tập 1 Chân trời sáng tạo: Em hãy chỉ ra đặc điểm của thể thơ lục bát thể hiện qua bài ca dao 3.

Hướng dẫn trả lời:

- Hình thức: 1 cặp câu gồm 1 câu 6 và 1 câu 8

- Gieo vần:

• Từ thứ 6 của dòng 6 vần với từ thứ 6 của dòng 8 kế nó
• Từ thứ 8 của dòng 8 vần với từ thứ 6 của dòng 6 tiếp theo

- Ngắt nhịp: thường ngắt nhịp chẵn (2/2/2, 2/4/2, 4/4)

- Thanh điệu:

• Câu lục: Tiếng 2 (B) - Tiếng 4 (T) - Tiếng 6 (B)
• Câu bát: Tiếng 2 (B) - Tiếng 4 (T) - Tiếng 6 (B) - Tiếng 8 (B)

(Các tiếng còn lại gieo tùy ý tác giả)

Câu 5 trang 63 Ngữ văn 6 tập 1 Chân trời sáng tạo: Những hình ảnh “cá tôm sẵn bắt, lúa trời sẵn ăn” thể hiện đặc điểm gì của vùng Tháp Mười? Từ đó, cho biết tình cảm của tác giả đối với vùng đất này.

Hướng dẫn trả lời:

• Thể hiện đặc điểm: thiên nhiên thuận hòa, tài nguyên đa dạng, trù phú
• Tình cảm của tác giả: yêu thương, quý trọng và tự hào về quê hương

Câu 6 trang 63 Ngữ văn 6 tập 1 Chân trời sáng tạo: Những vẻ đẹp nào của quê hương được thể hiện xuyên suốt trong bốn bài ca dao trên? Qua đó, tác giả dân gian thể hiện tình cảm gì với quê hương, đất nước? Dựa vào đâu, em nhận định như vậy?

Hướng dẫn trả lời:

• Vẻ đẹp quê hương trong 4 bài ca dao: vẻ đẹp thiên nhiên, con người, truyền thống văn hóa, lịch sử đấu tranh của dân tộc.
• Tác giả thể hiện: tình yêu quê hương, đất nước, lòng quý trọng và tự hào
• Nhận định dựa vào các hình ảnh trong câu thơ và giọng điệu kể của tác giả

Câu 7 trang 63 Ngữ văn 6 tập 1 Chân trời sáng tạo: Điền vào bảng sau (làm vào vở) ít nhất một từ ngữ hoặc hình ảnh độc đáo của mỗi bài ca dao và giải thích vì sao em chọn từ ngữ, hình ảnh ấy:

Bài ca dao	Từ ngữ, hình ảnh độc đáo	Giải thích
1
2
3
4

Hướng dẫn trả lời:

Bài ca dao	Từ ngữ, hình ảnh độc đáo	Giải thích
1	"Phồn hoa thứ nhất Long Thành Phố giăng mắc cửi, đường quanh bàn cờ"	Hình ảnh đông đúc, nhộn nhịp, giàu có, đông vui của kinh thành Thăng Long
2	"Ba lần giặc đến, ba lần giặc tan" "Có ông Lê Lợi trong ngàn bước ra"	Khắc họa vẻ đẹp truyền thống đấu tranh chống giặc ngoại xâm hào hùng, lòng tự hào về lịch sử dân tộc
3	"Được ăn bí đỏ nấu canh nước dừa"	Thể hiện vẻ đẹp ẩm thực truyền thống giản dị, đặc sắc, thấm đượm tình quê hương
4	"Cá tôm sẵn bắt, lúa trời sẵn ăn"	Khắc họa nét đẹp thiên nhiên trù phú, sung túc của làng quê

Câu 8 trang 63 Ngữ văn 6 tập 1 Chân trời sáng tạo: Trong bốn bài ca dao trên, em thích nhất bài nào? Vì sao?

Hướng dẫn trả lời:

Gợi ý:

• Bài ca dao 1:

Em thích nhất là bài ca dao thứ nhất. Vì câu ca dao đã tái hiện được vẻ đẹp tráng lệ, đông đúc, trù phú của kinh thành Thăng Long xưa, khiến ai đã đến thì không bao giờ quên được.

• Bài ca dao 2:

Em thích nhất là bài ca dao thứ hai. Vì bài ca dao đã thể hiện được lòng tự hào về truyền thống lịch sử dân tộc, qua hình ảnh chiến thắng trên sông Bạch Đằng và nghĩa quân Lam Sơn.

• Bài ca dao 3:

Em thích nhất là bài ca dao thứ ba. Bởi bài ca dao đã khắc họa được vẻ đẹp thiên nhiên, con người và lịch sử hào hùng của mảnh đất Bình Định.

• Bài ca dao 4:

Em thích nhất là bài ca dao thứ 4. Vì câu ca dao đã thể hiện được vẻ đẹp thiên nhiên yên bình, trù phú, cùng tình yêu quê hương của con người nơi đây.

5. Nội dung bài Những câu hát dân gian về vẻ đẹp quê hương

1. Rủ nhau chơi khắp Long Thành,
Ba mươi sáu phố rành rành chẳng sai:
Hàng Bồ, Hàng Bạc, Hàng Gai,
Hàng Buồm, Hàng Thiếc, Hàng Hài, Hàng Khay,
Mã Vĩ, Hàng Điếu, Hàng Giầy,
Hàng Lờ, Hàng Cót, Hàng Mây, Hàng Đàn,
Phố Mới, Phúc Kiến, Hàng Ngang,
Hàng Mã, Hàng Mắm, Hàng Than, Hàng Đồng,
Hàng Muối, Hàng Nón, Cầu Đông,
Hàng Hòm, Hàng Đậu, Hàng Bông, Hàng Bè,
Hàng Thùng, Hàng Bát, Hàng Tre,
Hàng Vôi, Hàng Giấy, Hàng The, Hàng Gà.
Quanh đi đến phố Hàng Da,
Trải xem hàng phố thật là cũng xinh.
Phố hoa thứ nhất Long Thành,
Phố giăng mắc cửi, đàn quanh bàn cờ.
Người về nhớ cảnh ngẩn ngơ,
Bút hoa xin chép nên thơ lưu truyền.

2. Em đố anh từ nam chí bắc,
Sông nào là sông sâu nhất?
Núi nào là núi cao nhất ở nước ta?
Anh mà giảng được cho ra,
Thì em kết nghĩa giao hoà cùng anh.

- Sâu nhất là sông Bạch Đằng,
Ba lần giặc đến ba lần giặc tan.
Cao nhất là núi Lam Sơn,
Có ông Lê Lợi trong ngàn bước ra.

3. Bình Định có núi Vọng Phu,
Có đầm Thị Nại, có cù lao xanh.
Em về Bình Định cùng anh,
Được ăn bí đỏ nấu canh nước dừa.

4. Ai ơi về miệt Tháp Mười
Cá tôm sẵn bắt, lúa trời sẵn ăn.