Soạn bài Thực hành Tiếng Việt trang 78 Cánh Diều
Soạn bài Thực hành Tiếng Việt trang 78 Cánh Diều phần Văn bản nghị luận giúp các em học sinh củng cố kỹ năng Tiếng Việt lớp 6. Soạn Văn 6 Cánh Diều này sẽ giúp các bạn học tốt môn Ngữ văn lớp 6 và chuẩn bị cho bài học trên lớp sắp tới đây của mình.
Thực hành Tiếng Việt trang 78 Cánh Diều
Ngữ văn 6 Cánh Diều trang 78 Câu 1
Giải thích nghĩa của các thành ngữ (in đậm) trong những câu dưới đây:
a. Gióng lớn nhanh như thổi " cơm ăn mấy cũng không nó" áp vừa mặc đã căng đứt chỉ". (Bùi Mạnh Nhi)
b. Chú mày hôi như cú mèo thế này ta nào chịu được (Tô Hoài)
c. Hai đứa trẻ kia bắt tôi mang về làm miếng mồi méo cho con gà chọi, con họa mi, con sáo mở ngà của chúng xơi ngon, Bọn cá chậu chim lồng ấy ấy với được món ăn mỡ mạng như thằng tôi thế này thì phải biết là thích (Tô Hoài)
d.
Mai sau bể cạn non mòn
À ơi tau mẹ vẫn còn hát ru
(Bình Nguyên)
e. Ngòi bút của ông dẫn ta đi vào những xóm lao động nghèo đói, lam lũ nhất ngày trước, nơi sống chen chúc những thợ thuyền phu phen, những người buôn thúng bán bưng...( Nguyễn Đăng Mạnh)
Gợi ý đáp án
a. Lớn nhanh như thổi: nghĩa người hoặc sự việc lớn rất nhanh
b. Hôi như cú: chỉ cơ thể có mùi hôi khó chịu
c. Cá chậu chim lồng: chỉ tình cảnh bị giam giữ, tù túng, mất tự do.
d. Bể cạn non mòn: chỉ nói về sự thay đổi của thiên nhiên, của trời đất
e. Buôn thúng bán bưng: chỉ nhưng người nghèo khổ, có ít vốn liếng buôn bán vặt vãnh, tần tảo.
câu tạo theo kiểu như vậy và giải thích nghĩa của chúng.
Gợi ý đáp án
Ngữ văn 6 Cánh Diều trang 78 Câu 2
Gợi ý đáp án
VD | Nội dung |
Mặt tươi như hoa | Mặt mày tươi tỉnh, tỏ vẻ vui vẻ, thân thiện |
Lia lia láu láu như quạ dòm chuồng lợn | Cử chỉ lén lút, không đường hoàng |
Êm ả như ru | Nhẹ nhàng, êm ái đem lại cảm giác dễ chịu |
Lúng túng như gà mắc tóc | Chê người thiếu bình tĩnh, bối rối. |
Ngữ văn 6 Cánh Diều trang 78 Câu 3
Thành ngữ ở các câu c, d trong bài tập 1 đều gồm hai về tương ứng với nhau (trong đó có sự đan xen giữa các từ ở môi về). Ví dụ: cá - chim, chậu - lông; bê - non, cạn - mòn. Hãy tìm thêm một số thành ngữ được cấu tạo theo kiểu như vậy và giải thích nghĩa của chúng.
Gợi ý đáp án
Thành ngữ | Ý nghĩa |
Chân cứng đá mềm | Chỉ sự mạnh mẽ, kiên cường có thể vượt qua mọi khó khăn gian khổ trong cuộc sống |
Lên thác xuống ghềnh | Chỉ sự khó khăn gian khổ, những thử thách |
Có mới nới cũ | Ý nói sự phụ bạc không thủy chung có cái mới thường coi rẻ cái cũ |
Ngữ văn 6 Cánh Diều trang 78 Câu 4
Ghép thành ngữ ở cột bên trái với nghĩa tương ứng ở cột bên phải. Cho biết các thành ngữ ấy sử dụng biện pháp tu từ nào?
Thành ngữ | Nghĩa | |
1) Thả con săn sắt bắt con cá sộp | a) làm ra ít tiêu pha nhiều | |
2) Thả mồi bắt bóng | b) may mắn rơi vào hoàn cảnh sung túc | |
3) Chuột sa chỉnh gạo | c) may mắn có được cái đang cần tìm | |
4) Buồn ngủ gặp chiếu manh | d) bỏ cái có thực chạy theo cái hư ảo | |
5) Bóc ngắn cắn dài | e) bổ mối lợi nhỏ để thu mối lợi lớn |
Gợi ý đáp án
Ngữ văn 6 Cánh Diều trang 78 Câu 5
Tìm các dâu chấm phẩy được dùng trong những câu dưới đây và chỉ ra tác dụng của chúng trong câu:
a) Ai từng tiếp xúc với Nguyên Hồng đều thấy rõ điều này: ông rất dễ xúc động, rất dễ khóc. Khóc khi nhớ đến bạn bè, đông chí từng chia bùi sẻ ngọt; khóc khi nghĩ đên đời sống khổ cực của nhân dân mình ngày trước; khóc khi nói đến công ơn của Tổ quốc, quê hương đã sinh ra mình, đền công ơn của Đáng, của Bác Hồ đã đem đến cho mình lí tưởng cao đẹp của thời đại. (Nguyên Đăng Mạnh)
b) Chẳng hạn, truyện dân gian kể, lúc Lê Lợi sinh ra có ánh sáng đô đầy nhà, mùi hương lạ khắp xóm; còn Nguyễn Huệ, khi ra đời, có hai con hổ chầu hai bên. (Bùi Mạnh Nhị)
Gợi ý đáp án
a. Tác dụng: Trong câu trên dấu chấm phẩy dùng để đánh dấu ranh giới giữa các bộ phận trong 1 phép liệt kê phức tạp khi kể về tính cách dễ xúc động và nhạy cảm của nhà văn Nguyên Hồng.
b) Tác dụng: Dấu chấm phẩy đã giúp ngăn cách hai nội dung quan trọng được liệt kê trong câu phân trên.
Ngữ văn 6 Cánh Diều trang 78 Câu 6
6. Hãy viết một đoạn văn ngắn (khoảng 5 — 7 dòng) về một tác phẩm, tác giả hoặc nhân vật trong những tác phẩm văn học em đã học; trong đoạn văn có sử dụng biện pháp tu từ so sánh như trong câu sau:
Có thể nói mỗi dòng chữ ông viết ra là một dòng nước mắt nóng bông tình xót thương ép thẳng ra từ trái tim vô cùng nhạy cảm của mình.
(Nguyên Đăng Mạnh)
Gợi ý đáp án
Trong văn bản "Trong lòng mẹ" trích từ cuốn hồi kí "Những ngày thơ ấu", Nguyên Hồng đã ghi lại một cách chân thực tình cảnh của bản thân. Tuổi thơ ông vô cùng bất hạnh khi mồ côi cha, phải ở cùng với họ hàng bên nội vì mẹ đi làm ăn xa. Bởi lẽ đó, mỗi dòng chữ ông viết ra như một giọt nước mắt đầy đau xót cất lên từ tâm hồn đau thương, nhạy cảm. Đọc đoạn trích, em càng thêm đồng cảm, thấu hiểu sâu sắc với cảnh ngộ của tác giả.
Biện pháp so sánh: "Bởi lẽ đó, mỗi dòng chữ ông viết ra như một dòng nước mắt đầy đau xót cất lên từ tâm hồn đau thương, nhạy cảm."
