Chuyên đề tiếng Việt lớp 7: Phó từ

Chuyên đề tiếng Việt lớp 7: Phó từ được thiết kế nhằm hỗ trợ giáo viên nắm vững nội dung trọng tâm, lựa chọn phương pháp giảng dạy phù hợp và cung cấp ví dụ minh họa sinh động, giúp học sinh không chỉ ghi nhớ kiến thức mà còn vận dụng phó từ linh hoạt, chính xác, nâng cao hiệu quả diễn đạt.

I. Phó từ là gì?

- Khái niệm: Phó từ là những từ chuyên đi kèm động từ tính từ để bổ sung ý nghĩa cho động từ, tính từ. Đây là một loại từ chỉ tần suất thời gian, cách thức, mức độ trạng thái, hay ý nghĩa của động từ, tính từ hoặc trạng từ khác trong câu.

- Ví dụ: hay, luôn, hơi,…

II. Đặc điểm của phó từ

- Đặc trưng bởi hậu tố: phó từ thường được hình thành bằng cách thêm các hậu tố và động từ, tính từ hoặc trạng từ các hậu tố này thường chỉ định tần suất thời gian cách thức mức độ trạng thái hay ý nghĩa của từ đó

- Đứng trước hoặc sau từ được bổ nghĩa: Phó từ thường đứng trước hoặc sau từ được bổ nghĩa tùy thuộc vào loại phó từ và ý nghĩa cần diễn đạt.

- Thường không thay đổi hình thức: phó từ thường không thay đổi hình thức khi được sử dụng trong câu. Ví dụ phó từ thường vẫn giữ nguyên hình thức dù được sử dụng trong câu thì khác nhau hoặc trong câu khẳng định phủ định.

- Đa dạng về loại: phó từ có nhiều loại khác nhau như phó từ chỉ tần suất, thời gian, cách thức, mức độ, trạng thái hay ý nghĩa mỗi loại có một hậu tố đặc trưng và cách sử dụng khác nhau

- Có tác dụng quan trọng trong việc diễn đạt ý nghĩa của câu: giúp cho câu trở nên chính xác và chi tiết hơn

III. Phó từ có mấy loại?

Trong tiếng Việt có rất nhiều loại phó từ bao gồm:

- Phó từ chỉ tần suất thường: hay, luôn,...

- Phó từ chỉ thời gian: lúc, khi, đêm,...

- Phó từ chỉ cách thức: chậm chạp, nhanh chóng,...

- Phó từ chỉ mức độ: rất, cực kỳ,...

- Phó từ chỉ trạng thái: đang, đã,...

- Phó từ chỉ ý nghĩa: thật vậy, chắc chắn,...

Tuy nhiên các phó từ được sử dụng để thay đổi ý của câu để bổ sung thông tin về tần suất thời gian, cách thức, mức độ, trạng thái hay ý nghĩa của động từ, tính từ hoặc trạng từ khác trong câu.

IV. Chức năng của phó từ

Phó từ có tác dụng quan trọng trong việc diễn tả ý nghĩa của câu trong tiếng Việt bao gồm:

- Bổ sung thông tin

- Thay đổi ý nghĩa của câu

- Làm tăng tính linh hoạt của ngôn ngữ.

- Thể hiện phong cách, cảm xúc của người nói hoặc người viết

V. Bài tập về phó từ

Bài 1: Tìm phó từ trong các câu sau. Cho biết chúng đi kèm từ loại và bổ sung ý nghĩa

gì cho từ trung tâm.

1) Cô ấy rất thích chiếc ô tô đằng kia.

2) Trời vẫn đang mưa rất to.

3) Tôi không đi mua đồ chơi vào trời mưa..

4) Anh hãy giúp em vượt qua khó khăn này.

5) Ngoài vẽ tranh, tôi cũng viết truyện.

6) Em tôi mới đi học.

7) Những bông hoa ngoài vườn đẹp quá.

8) Lớp tôi tất cả học sinh đều có hạnh kiểm tốt.

9) Toàn thể giáo viên nữ trường tôi hôm nay mặc áo dài

10) An đã làm xong bài tập.

Gợi ý:

Câu	Phó từ	Bổ sung ý nghĩa
1	rất	mức độ cho tình từ thích
2	đang rất	sự tiếp diễn về thời gian cho động từ mưa mức độ cho tính từ to
3	không	phủ định cho động từ đi
4	hãy	cầu khiến cho động từ giúp
5	cũng	sự diễn ra đồng thời cho động từ viết
6	mới	thời gian diễn ra cho động từ đi
7	những quá	số nhiều cho danh từ bông hoa mức độ cho tình từ đẹp
8	tất cả	số lượng tổng thể cho danh từ học sinh
9	toàn thể	số lượng tổng thể cho danh từ giáo viên nữ
10	đã xong	sự tiếp diễn về thời gian cho động từ làm chỉ sự hoàn thành cho động từ làm

Bài 2. Đặt ba câu có phó từ đứng trước và bổ sung cho động từ, tính từ, danh từ

Gợi ý:

1. Những bông hoa bằng lăng mới nở trông rất đẹp.

2. Cả lớp chúng tôi đều được cô yêu thương.

3. Kì nghỉ hè của chúng tôi đã khép lại.

(Lưu ý: Phó từ là những từ: mới, rất, cả, đã)

Dùng cụm chủ vị để mở rộng thành phần chính của câu

Bài 3: Tìm vị ngữ là cụm động từ trong những câu dưới đây. Xác định động từ trung tâm và thành tố phụ là cụm chủ vị trong mỗi vị ngữ đó

a) Chúng em học giỏi đã mang lại cho cha mẹ và thầy cô rất vui lòng.

b) Nhà văn Hoài Thanh khẳng định rằng cái đẹp là cái có ích.

c) Tiếng Việt rất giàu thanh điệu khiến cho lời nói của người Việt Nam chúng ta du dương,

trầm bổng như một bản nhạc.