Giáo án Địa lý lớp 7 bài 19: Môi trường hoang mạc

Hoạt động của GV và HS

Ghi bảng

HĐ1: Cả lớp

- GV: Hướng dẫn hs quan sát trên bản đồ các môi trường địa lí.

? Các hoang mạc trên thế giới thường phân bố ở đâu. Chỉ trên bản đồ vị trí giới hạn các hoang mạc?

- HS: Chỉ trên bản đồ.

Các hoang mạc chủ yếu nằm dọc theo hai chí tuyến, nằm sâu trong nội địa, nếu ở ven biển thì nằm cạnh những dòng biển lạnh.

- Đưa ra những tác động của dòng biển lạnh tới sự hình thành các hoang mạc.

? Quan sát H19.1 kết hợp kiến thức đã họchãy nêu và phân tích những nguyên nhân hình thành hoang mạc?

-Dọc2 bên chí tuyến là nơi rất ít mưa, khô hạn kéo dài vì khu vực chí tuyến có 2 dải khí áp cao nên sức nén của k² lên bề mặt trái đấtlớn k² chìmm xuống k⁰ có sự vận động bay lên nên hơi nước khó bốc hơi hầu như k⁰ gây mưa

Ven biển có dòng biển lạnh nên khi hơi nước từ biển thổi vào gặp lạnh bị ngưng tụ nên lượng bốc hơi ít nên mưa ít hoặc k^o có mưa

Xa biển nên ảnh hưởng của biển vào đất liền ít

3 yếu tố tren là những nguyên nhân chính hình thành hoang mạc

Ngoài ra hiện nay còn do tác động của con người....

HĐ2: Nhóm

? Phân tích các biểu đồ H19.2 và H19.3 SGK? So sánh đặc điểm khí hậu ở hai vị trí? từ đó rút ra đặc điểm chung của khí hậu hoang mạc?

- HS: Thảo luận nhóm và báo cáo kết quả.

- GV: Đưa ra bảng chuẩn hoá kiến thức.

+ H19.2: Mùa đông nhiệt độ thấp nhất 16^oC. không có mưa.

Mùa hạ nhiệt độ cao nhất 40^oC. Mưa rất ít khoảng 21mm, biên độ dao động nhiệt 24^oC.

+ H 19.3: Mùa đông nhiệt thấp nhất -28^oC vào thánh 1 mưa ít

Mùa hạ nhiệt độ cao nhất 16^oC lượng mưa ít 125mm. Biên độ 44^oC

Khô hạn, khắc nghiệt

Sự khác nhau của hoang mạc đới nóng và đới ôn hòa

+ H19.2: Biên độ nhiệt cao, mùa đông ấm, mùa hạ rất nóng, lượng mưa rất ít, gần như không có mưa.

+ H19.3: Biên độ nhiệt trong năm rất cao, mùa hạ không nóng, mùa đông rất lạnh, mưa ít

Đêm ở hoang mạc có những tiếng nổ lớn đó là do thay đổi nhiệt độ đá co lại gây nổ, ngày vùi trứng trong cát vẫn chín được

?tại sao khí hậu hoang mạc lại khô hạn và chênh lệch nhiệt độ ngày đêm rất lớn?

Mưa ít do vị trí gần chí tuyến ,nhiệt độ cao độ bốc hơi lớn có khi mưa chưa rơi đến mặt đất đã bốc hơi hết

nhiệt độ ngày đêm chênh lệch lớn là do ngày lượng nhiẹt lớn đất hấp thụ nhiệt rất nhanh còn đêm nhiệt độ giảm đất tỏa nhiệt rất nhanh. kết hợp hơi lạnh từ các dòng biển lạnh ven bờ thổi vào nên rất lạnh có khi xuống o⁰c

- GV: Hướng dẫn học sinh quan sát H19.4 và H19.5 SGK và miêu tả quang cảnh?

? Em có nhận xét gì về đặc điểm dân cư và hệ thực động vật ở đây?

Với đặc điểm môi trường như vậy động thực vật có đặc điểm gì để thích nghi với môi tường sống

- GV: Hướng dẫn HS đọc phần 2 SGK.

? Thực vật, động vật thích nghi với môi trường khô hạn, khắc nghiệt như thế nào?

- HS: Báo cáo kết quả thảo luận nhóm.Nhóm khác nhận xết GV kết luận

+ Thực vật tự hạn chế thhoát hơi nước, dự trữ nước, chất dinh dưỡng, rút ngắn chu kỳ sinh trưởng, lá biến thành gai, thân bọc sáp, thấp, lùn, dễ to, dài.

+ Động vật sống vùi mình trong cát hoặc trong các hốc đá, kiếm ăn vào ban đêm, có khả năng chịu được đói, khát lâu.

? Tại sao thực vật lại có rễ to và dài?

Để hút ước ngầm rất sâu dưới lòng đất.

1. Đặc điểm môi trường.

- Hoang mạc chiếm 1/3 diện tích đất nổi trên các lục địa. Chủ yếu nằm dọc theo chí tuyến và giữa lục địa Á- Âu

- Khí hậu hết sức khô hạn khắc nghiệt, biên độ nhiệt rất lớn nhất là ngày và đêm.

- Dân cư sống trong các ốc đảo, hệ thực - động vật thưa thớt, nghèo nàn.

2. Sự thích nghi của thực, động vật với môi trường.

Thích nghi bằng cách tự hạn chế sự mất nước, tăng cường dự trữ nước, chất dinh dưỡng trong cơ thể.