Văn học

- Khổ thơ đầu lặp từ “nghe”

- Khổ cuối lặp từ “vì”

- Thường mỗi khổ trong một bài ngũ ngôn có 4 câu nhưng bài này chỉ có ba khổ 4 câu, các khổ khác có đến 5 hoặc 6 câu, riêng khổ thứ nhất có đến 7 câu.

- Cách gieo vần trong bài thơ cũng rất linh hoạt. Phần lớn vần trong bài thơ là vần cách, có khi không chú trọng đến việc đúng vần mà chỉ cần giữ âm điệu. Mực dù vậy, đọc bài thơ lên nghe vần thấy rất hài hoà trong mạch cảm xúc của tác giả.

- Các câu thơ trong bài đều gồm 5 tiếng, riêng câu thơ “Tiếng gà trưa” (lặp lại mở đầu các khổ thứ hai, thứ ba, thứ tư và thứ bảy) là chỉ có 3 tiếng. Đây là một cách để Xuân Quỳnh tạo nên điểm nhấn về cảm xúc. Sau mỗi câu thơ Tiếng gà trưa là tác giả lại nhớ về một hình ảnh, một kỉ niệm quen thuộc. Các câu thơ này giữ cho mạch cảm xúc của bài thơ liền mạch, khiến cho những kỉ niệm và hình ảnh thơ luôn da diết, nồng nàn.

- Hình ảnh người bà hiện lên chân thực trong trí nhớ của cháu, qua dòng kỉ niệm tuổi thơ:

+ Đó là người bà chịu thương chị khó trong cảnh nghèo khổ “Tay bà khum soi trứng”, “Khi gió mùa đông tới/Bà lo đàn gà toi/ Mong trời đừng sương giá”

+ Dành trọn vẹn tình thương cho cháu, hy sinh vì cháu: “để cuối năm bán gà/ Cháu được quần áo mới”

+ Bà luôn ở bên nhắc nhở bảo ban cháu, mắng yêu cháu cũng là để nhắc nhở cháu “Gà đẻ mà mày nhìn/ Rồi sau này lang mặt”

- Tình cảm bà cháu trong bài thơ là tình cảm thiêng liêng cao cả: bà hết mực yêu thương cháu, cháu cũng vô cùng kính trọng và yêu thương bà.

chào bạn

- Cảm hứng của tác giả được khơi gợi từ sự việc: người lính đi hành quân, trên đường đi bất chợt nghe tiếng gà trưa nhảy ổ và nghĩ lại những kỷ niệm tuổi thơ

- Mạch cảm xúc trong bài diễn biến như sau:

+ Nghe tiếng gà nhảy ổ nghĩ về những kỷ niệm tuổi thơ

+ kỉ niệm gắn với bà và tiếng gà trưa:

+ Hình ảnh những con gà mái mơ, mái vàng và kỉ niệm về tuỏi thơ

+ Hình ảnh người bà với tình yêu thương sự quan tâm lo lắng chắt chiu dành cho cháu

+ Ước mơ nhỏ bé có quần áo mới mặc Tết từ tiền bán gà- Tiếng gà trưa được nâng lên phát triển từ tình cảm với bà thành tình yêu quê hương đất nước

1.ăn cháo đá bát

nghĩa : thái độ vong ơn bội nghĩa,sống chỉ nghĩ cho mình.

tương tự như câu qua câu rút ván

2.ném đá giấu tay

nghĩa: hành động lén lút,nói chung là hòng hại người khác.

3.ngậm máu phun người

nghĩa : hành động vu oan cho người khác

4.vạch lá tìm sâu

nghĩa : soi mói,dò xét một việc hoặc một người nào đó một cách quá mức

5.mò kim đáy bể

nghĩa : tìm kiếm một thứ gì đó trong sự mơ hồ,

6.Vắng như chùa Bà Đanh

nghĩa : sự vắng vẻ yên tĩnh gợi nên vẻ lạnh lẽo, cô quạnh

7. há miệng chờ sung

nghĩa : kẻ lười biếng chực ăn sẵn bằng cầu may.

8. bắt cá hai tay

nghĩa : là những kẻ tham lam vừa muốn thứ này , lại vừa muốn thứ kia

9. được voi đòi tiên

nghĩa : là những người có tính hay vòi vĩnh

10.qua câu rút ván

ghĩa : hành động của kẻ ích kỉ vô ơn với người đã giúp mình

a)

- Sơn hào hải vị: những thứ đồ ăn quý lấy ở núi, những thứ đồ ăn quý lấy ở biển, chỉ những thứ đồ ăn quý hiếm.

- Nem công chả phượng: thứ đồ ăn làm bằng thịt con công bóp với thính, thứ thịt con phượng nướng chín, chỉ các thức ăn quý hiếm.

b)

- Khỏe như voi: có sức mạnh như voi.

- Tứ cố vô thân: không có ai là họ hàng gần gũi.

c) Da mồi tóc sương: màu da người già lốm đốm như màu đồi mồi, màu tóc người già bạc như sương.

- Bảy nổi ba chìm: làm thành ngữ

- Tắt lửa tối đèn: làm bổ ngữ “phòng”