Virut HIV gây nên bệnh AIDS. HIV (Human Immunodeficiency Virus) là virus gây suy giảm miễn dịch ở người, có thể lây truyền cho nhiều loài với thời gian nhiễm và ủ bệnh rất dài.
Dòng di truyền là dòng ngược chiều từ RNA sang DNA và là virus mang RNA chuỗi đơn dương có màng bao ngoài.
Hậu quả của bệnh AIDS: sau vài tháng đến vài năm từ lúc bị nhiễm sẽ xuất hiện các triệu chứng như sút cân, sốt dai dẳng, nối hạch,tiêu chảy,....các triệu chứng thường kéo dài hoặc tái phát đi tái phát lại báo hiệu tình trạng hệ miễn dịch đã bắt đầu suy yếu. Lúc này hệ miễn dịch của con người đã bị tàn phá, người bệnh chết dễ dàng vì mắc bệnh nhiễm trùng cơ hội như:viêm màng não, viêm phổi, ung thư máu, ưng thư hạch... . Giai đoạn này kéo dài không quá 2 năm.
Bệnh AIDS được gây bởi virus HIV. Virus HIV xâm nhập vào cơ thể và gắn vật chất di truyền của nó vào hệ gen của tế bào chủ và nhân đôi cùng với hệ gen người.
HIV phá huỷ các tế bào của hệ miễn dịch, khiến cơ thể không còn khả năng chống lại các virus, vi khuẩn và nấm gây bệnh. Do đó bệnh nhân dễ bị một số loại ung thư và nhiễm trùng cơ hội mà bình thường có thể đề kháng được.
Quá trình lây nhiễm của virut bắt đầu khi nó xâm nhập vào tế bào người. Hạt virut gồm hai phân tử ARN, các protein cấu trúc và enzim đảm bảo cho sự lây nhiễm liên tục. Virut sử dụng enzim phiên mã ngược để tổng hợp mạch ADN trên khuôn ARN. Sau đó, cũng nhờ enzim này, từ mạch ADN vừa tổng hợp được dùng làm khuôn để tạo mạch ADN thứ hai. Phân tử ADN mạch kép được tạo ra sẽ xen kẽ vào ADN tế bào chủ nhờ enzim xen. Từ đây, ADN virut nhân đôi cùng với hệ gen người.
Trong quá trình lây nhiễm, sự tương tác giữa virut HIV và các tế bào chủ rất phức tạp do virut có hoạt động rất khác nhau tùy thuộc vào bản chất và hoạt tính của từng tế bào chủ. Virut có thể tiềm sinh vô hạn trong tế bào bạch cầu Th, nhưng khi các tế bào này hoạt động thì chúng lập tức bị virut tiêu diệt. Trong một số tế bào khác như đại thực bào, bạch cầu đơn nhân, virut sinh sản chậm nhưng đều làm rối loạn chức năng của tế bào. Sự giảm sút số lượng cũng như chức năng của các tế bào này làm mất khả năng miễn dịch của cơ thể. Các vi sinh vật khác lợi dụng lúc cơ thể bị suy giảm miễn dịch để tấn công gây sốt, tiêu chảy, lao, ung thư, viêm màng não, mất trí,… dẫn đến cái chết không tránh khỏi. HIV/AIDS đã trở thành đại dịch làm kinh hoàng cả nhân loại.