Sinh học

Cách li địa lí lại là cơ chế chủ yếu dẫn đến hình thành loài mới ở động vật vì: động vật có khả năng di chuyển mở rộng khu phân bố và chiếm thêm những vùng lãnh thổ mới có điều kiện địa chất, khí hậu khác nhau hoặc khu phân bố của loài bị chia cắt do các vật cản địa lí làm cho các quần thể trong loài bị cách li với nhau. Sinh sản hữu tính ở động vật là chủ yếu.

- Quần đảo là phòng thí nghiệm lý tưởng cho nghiên cứu hình thành loài là do mỗi quần đảo là một tiểu vùng đặc trưng về điều kiện sinh thái như khí hậu, đất đai,… tạo điều kiện cho sự phân hóa gen của loài và biệt lập đối với các môi trường khác ngăn cản hiện tượng tạp giao, làm cho quá trình phân li tính trạng được triệt để do đó củng cố và tăng cường sự phân hóa kiểu gen trong quần thể gốc.

Do có sự cách li địa lí nên quần thể bị cách li chịu sự tác động tổng hợp của các nhân tố tiến hóa làm cho tần số alen và tần số kiểu gen bị biến đổi từ thế hệ này sang thế hệ khác. Sự biến đổi về tần số alen và thành phần kiểu gen được tích lũy lại lâu dần có thể dẫn đến xuất hiện sự cách li sinh sản với quần thể gốc thì loài mới xuất hiện.

Sự cách li địa lí làm cho các cá thể của các quần thể cách li ít có cơ hội giao phối với quần thể cùng loài, dần dần dẫn đến sự sai khác càng lớn với quần thể gốc.

Sự cách ly địa lý chỉ góp phần duy trì sự khác biệt về tần số alen và thành phần kiểu gen giữa các quần thể được tạo ra bởi các nhân tố tiến hóa.

Hai cá thể thuộc 2 loài khác nhau khi chúng không giao phối với nhau -> có cách ly sinh sản

Chọn D

* Cách li trước hợp tử

- Cách li nơi ở (sinh cảnh): Cá thể của các loài có họ hàng gần gũi nhưng sống ở những sinh cảnh khác nhau nên không thể giao phối với nhau.

- Cách li tập tính: Các cá thể của các loài khác nhau có thể có những tập tính giao phối riêng nên giữa chúng thường không giao phối với nhau.

- Cách li thời gian (mùa vụ): Các cá thể thuộc các loài khác nhau có thể sinh sản vào những mùa khác nhau nên chúng không có điều kiện giao phối với nhau.

- Cách li cơ học: Các cá thể thuộc các loài khác nhau có thể có cấu tạo các cơ quan sinh sản khác nhau nên chúng không thể giao phối với nhau. Ví dụ, các cây khác loài có cấu tạo hoa khác nhau nên hạt phấn của loài cây này không thể thụ phấn cho hoa của loài cây khác.

* Cách li sau hợp tử

Cách li sau hợp tử là những trở ngại ngăn cản việc tạo ra con lai hoặc ngăn cản việc tạo ra con lai hữu thụ.

- Vai trò: Các cơ chế cách li sinh sản có vai trò quan trọng trong quá trình tiến hóa vì chúng ngăn cản các loài trao đổi vốn gen cho nhau, do vậy mỗi loài duy trì được những đặc trưng riêng.

Để phân loại vi khuẩn, các nhà khoa học thường sử dụng nhiều tiêu chuẩn khác nhau và tiến hành theo các khoa định loại thường dùng.

- Dựa vào các đặc điểm về hình thái học như hình dạng, kích thước, màu sắc tế bào và khuẩn lạc, cấu tạo tế bào, tiến mao, tiêm mao, nhuộm Gram, khả năng sinh bào tử, các đặc tính về sinh lí, dinh dường, các sản phẩm trao đổi chất, khả năng thích ứng,..

- Theo tiêu chuẩn về ADN bằng cách so sánh mức độ tương đồng về cấu trúc ADN giữa các chủng vi khuẩn.

- Xác định lại các đặc điểm hoá sinh của các nhóm vi khuẩn có tương đồng về ADN, từ đó có thể xếp vào các loài hoặc chủng vi khuẩn cụ thể.

Tiêu chuẩn hình thái có thể dễ dàng phân biệt các loài khác hắn nhau và quan hệ họ hàng xa, như bò và chim, ốc và mèo...

Tuy nhiên, nếu chỉ dựa vào các đặc điểm hình thái để phân biệt loài thì nhiều khi sẽ không chính xác. Vì có nhiều loài có họ hàng thân thuộc có rất nhiều đặc điểm hình thái giống nhau, được gọi là loài đồng hình, nhưng trên thực tế chúng là những loài khác nhau khi xét trên khả năng cách li sinh sản.

Mặc dù vậy, rất khó khăn trong việc nhận biết 2 quần thể đó có thực sự cách li sinh sản hay không và cách li ở mức độ nào. Do đó, để phân biệt loại này với loài kia, người ta có thể kết hợp sử dụng các tiêu chuẩn về hình thái, hoá sinh, phân tử…

Theo nhà tiến hóa Ơn Mayo loài là một hoặc một nhóm quần thể gồm các cá thể có khả năng giao phối với nhau trong tự nhiên và sinh ra đời con có sức sống, có khả năng sinh sản và cách li sinh sản với các nhóm quần thế khác tương tự.

Hiệu quả của thuốc giảm dần sau khi phun cùng một loại thuốc liên tục là do các con sâu đã có khả năng kháng thuốc. Khả năng kháng thuốc xuất hiện khi bộ phân sâu tơ trong quần thể có gen đột biến chống lại thuốc, sống sót sau khi bị phun thuốc vì vậy các gen đột biến này nhanh chóng được nhân lên trong quần thể. Việc gia tăng số lần phun thuốc làm cho nhóm sâu này trở thành một nhóm kháng thuốc làm cho hiệu quả của thuốc giảm.

Đặc điểm bắt chước đó đem lại giá trị thích nghi đối với loài côn trùng không có chất độc tự vệ: giúp chúng có thể tránh xa các kẻ thù săn mồi tăng khả năng sống sót, vì các loài động vật săn mồi cho rằng đây là loài có độc khi nhìn vào màu sắc cảnh báo của chúng.

Các loài nấm độc lại thường có màu sắc sặc sỡ là vì: để giúp chúng có thể sinh tồn có ý nghĩa báo hiệu đối với các loài, là xu hướng phát triển và cũng là chọn lọc tự nhiên. Màu sắc sặc sỡ thu hút các loài động vật tuy nhiên khi chúng ăn vào và bị ngộ độc sau đó dần dần chúng sẽ không ăn nữa và khi bắt gặp các loại nấm có màu sắc sặc sỡ thì chúng sẽ biết đấy là loài mang độc.

Một số cây bị đột biến hoặc biến dị tổ hợp dẫn đến trong quá trình trao đổi chất sản sinh ra một số chất độc đối với côn trùng. Khi không có sâu hại, các cây này tồn tại với số lượng ít. Khi có sâu hại, những cây không có độc bị tàn phá và tiêu diệt còn lại một số cây có độc. Những cây này tồn tại và tăng số lượng cá thể phát triển thành quần thể cây trồng kháng sâu bệnh nhờ sinh sản hữu tính qua các thế hệ nếu áp lực mà CLTN gây ra lớn.