Chuyên đề tiếng Việt lớp 8: Từ tượng thanh
Chuyên đề Tiếng Việt lớp 8: Từ tượng thanh được biên soạn một cách khoa học, tập trung vào những kiến thức trọng tâm, cùng với hệ thống bài tập thực hành phong phú, từ nhận diện, phân tích đến vận dụng. Tài liệu không chỉ giúp các em hiểu rõ bản chất của từ tượng thanh mà còn biết cách sử dụng đúng ngữ cảnh, tránh lạm dụng.
Đây sẽ là một công cụ hỗ trợ đắc lực, giúp quý thầy, cô truyền đạt kiến thức một cách hiệu quả và thú vị, đồng thời giúp học sinh phát triển năng lực sử dụng tiếng Việt một cách tinh tế.
Mục lục bài viết
I. Từ tượng thanh là gì?
- Khái niệm: Từ tượng thanh là những từ mô phỏng và diễn tả âm thanh của thiên nhiên, động vật và con người.
- Ví dụ: rào trào, ầm ầm,...
II. Nhận biết đặc điểm từ tượng thanh
- Là những từ mô phỏng âm thanh
- Giúp mọi thứ hiện ra thật tự nhiên, sống động, nhiều sắc thái.
III. Tác dụng của từ tượng thanh
- Làm tăng tính biểu cảm, biểu đạt của ngôn ngữ và làm miêu tả trở nên cụ thể và sinh động hơn.
- Giúp khả năng miêu tả, diễn tả cảnh vật, con người, thiên nhiên chi tiết, thực tế và đa dạng.
IV. Phân biệt từ tượng hình và từ tượng thanh
|
Từ tượng hình |
Từ tượng thanh |
|
|
Giống nhau |
- Đều có giá trị biểu cảm cao. - Thường được dùng trong văn miêu tả và tự sự. Phần lớn, từ tượng hình và từ tượng thanh là những từ láy. Mỗi khi xuất hiện trong thơ, nó khiến cho thơ giàu hình tượng, cảm xúc thơ ấn tượng, thi vị, gần gũi với âm nhạc. |
|
|
Khác nhau |
Từ gợi tả hình ảnh, dáng vẻ, trạng thái của sự vật. |
Từ mô phỏng âm thanh của tự nhiên, của con người. |
V. Bài tập về từ tượng thanh
Bài 1. Phân biệt ý nghĩa của các từ tượng thanh tả tiếng cười sau đây: cười ha hả, cười hì hì, cười hô hố, cười hơ hớ.
Trả lời:
- Ha hả: gợi tả tiếng cười to, tỏ ra khoái chí, thoả mãn.
- Hì hì: mô phỏng tiếng cười phát ra từ đằng mũi, âm thanh nhỏ, biểu lộ sự thích thú.
- Hô hố: mô phỏng tiếng cười to và thô lỗ, khó nghe, gây mất thiện cảm với người khác.
- Hơ hớ: mô phỏng tiếng cười tự nhiên, thoải mái, không cần giữ kẽ.
Bài 2. Viết đoạn văn ngắn (đề tài tự do) có sử dụng từ tượng thanh
Trả lời:
Thu lại về! Về với đất trời mênh mang, rộng lớn. Trời ngày mùa thu đã dần chuyển mình. Nắng vàng bắt đầu ngả mình dịu êm trên không, những đám may bàng bạc khiến lòng người xao xuyến. Thu về tiếng trống trường tùng ... tùng... tùng gợi nỗi nhớ mơn man, tưng bừng của ngày khai trường. Thu về mang tiếng chim ca líu lo khắp các nẻo đường. Bầu trời trong xanh, không khí mát mẻ, hàng cây xà cừ ngả vàng trên khắp các con đường trên thành phố Hà Nội thân yêu. Ôi mùa thu! Tôi yêu biết mấy.
- Từ tượng thanh: tùng...tùng...tùng, líu lo