Công nghệ 10 bài 26: Sản xuất giống trong chăn nuôi và thủy sản
VnDoc xin giới thiệu bài Lý thuyết môn Công nghệ lớp 10: Sản xuất giống trong chăn nuôi và thủy sản được chúng tôi sưu tầm và tổng hợp nhằm giúp các bạn học sinh cùng quý thầy cô tham khảo để giảng dạy và học tập môn Công nghệ 10 hiệu quả hơn.
Lưu ý: Nếu bạn muốn Tải bài viết này về máy tính hoặc điện thoại, vui lòng kéo xuống cuối bài viết
Bài: Sản xuất giống trong chăn nuôi và thủy sản
A/ Lý thuyết bài Sản xuất giống trong chăn nuôi và thủy sản
I. Hệ thống nhân giống vật nuôi
1/ Tổ chức các đàn giống trong hệ thống nhân giống
Dựa vào giá trị của các đàn giống, phân chia các đàn vật nuôi trong hệ thống nhân giống vật nuôi thành:
- Đàn hạt nhân.
- Đàn nhân giống.
- Đàn thương phẩm.
2/ Đặc điểm hệ của hệ thống nhân giống hình tháp
- Trật tự sắp xếp năng suất của các đàn giống trong hệ thống nhân giống hình tháp là: đàn hạt nhân → đàn nhân giống → đàn thương phẩm.
- Trật tự này chỉ đúng khi các đàn là các đàn thuần chủng.
- Tiến bộ di truyền chỉ đi 1 chiều (từ đàn hạt nhân → đàn nhân giống → đàn thương phẩm) mà không đi ngược lại.
⇒ Kết luận:
- Hệ thống nhân giống hình tháp là mô hình tổ chức nhân giống thuần chủng để tăng về số lượng đàn giống.
- Nếu trong hệ thống này mà đàn nhân giống và đàn thương phẩm là con lai thì không tuân theo quy luật năng suất của đàn thuần chủng do ưu thế lai.
- Với hệ thống nhân giống thuần chủng chỉ được phép chuyển con giống từ đàn hạt nhân → đàn nhân giống → đàn thương phẩm, không được làm ngược lại
II. Quy trình sản xuất con giống
1/ Quy trình sản xuất gia súc giống
Bước 1: Chọn lọc và nuôi dưỡng gia súc bố mẹ
- Nuôi dưỡng gia súc bố mẹ phải: đầy đủ dinh dưỡng, cho vật nuôi vận động hợp lí, sử dụng con bố (phối giống) và con mẹ (sinh đẻ) hợp lí.
- Phải tạo môi trường sống thích hợp cho vật nuôi sinh sản.
Bước 2: Phối giống và nuôi dưỡng gia súc mang thai
Mục đích:
- Duy trì sự sống bình thường và nuôi thai của con mẹ.
- Giúp con mẹ dự trữ năng lượng chuẩn bị tiết sữa.
- Nuôi dưỡng gia súc mang thai cần phải:
- Con đực và con cái phải phù hợp về thể trọng, phải thành thục sinh dục, con cái phải có biểu hiện động dục.
- Phải kiểm tra chất lượng tinh dịch trước khi đem phối.
- Thời gian và môi trường phối phải phù hợp với từng loại gia súc.
- Cung cấp đầy đủ dinh dưỡng theo tiêu chuẩn khẩu phần ăn từng loại gia súc, chú ý vận động, vệ sinh sạch sẽ, dự kiến ngày đẻ để hỗ trợ lúc gia súc đẻ.
Bước 3: Nuôi dưỡng gia súc đẻ, nuôi con & gia súc non
- Trong khâu kỹ thuật này cần chú ý đến việc vệ sinh cho con mẹ sau khi sinh, nên vắt sữa đầu hoặc cho con non bú sữa đầu của mẹ, không nên để lãng phí sữa đầu.
- Sau khi đẻ nên cho con mẹ uống nước cháo ấm, có pha thêm muối…với gia súc mẹ nuôi con, phải chú ý đến dinh dưỡng và môi trường nuôi dưỡng con non.
- Với con non cần chú ý đến vệ sinh phòng bệnh và dinh dưỡng…
Bước 4: Cai sữa & chọn lọc để chuyển sang giai đoạn sau tùy mục đích
- Cai sữa để giúp con non tách khỏi sự phụ thuộc sự chăm sóc của mẹ, thích nghi nhanh với chế độ dinh dưỡng nuôi vỗ của con người phục vụ cho các mục đích chăn nuôi.
- Sau khi cai sữa cần chọn lọc những con non chất lượng tốt nhất để chuyển sang giai đoạn nuôi sau đó, tùy theo mục đích chăn nuôi, có thể nuôi lấy thịt, lấy sữa, hoặc làm giống…
-Tùy loài mà có thời gian cai sữa khác nhau.
Ví dụ: lợn cai sữa sau 42 – 60 ngày tuổi ; trâu bò cai sữa sau 3 – 4 tháng tuổi.
2/ Quy trình sản xuất cá giống
* Bước 1: Chọn lọc và nuôi dưỡng cá bố mẹ.
- Cá bố mẹ phải chọn những con có ngoại hình đẹp, béo khỏe, khả năng sinh sản tốt, …
- Tùy theo loài mà có cách chọn lọc và nuôi dưỡng cá bố mẹ khác nhau.
- Sau khi chọn lọc thì nuôi vỗ từ tháng 10 theo 2 giai đoạn.
+ Giai đoạn vỗ thành thục: từ tháng 12 – 2 năm sau, chỉ nuôi ở mức bình thường .
+ Giai đoạn nuôi vỗ tích cực: từ tháng 10 – 12, cần cho cá ăn nhiều thức ăn chất lượng tốt, đến khi quan sát thấy cá cái có buồng trứng.
Ví dụ: Cá chép bố mẹ phải chọn con béo khỏe, ngoại hình đẹp, độ 2 - 4 năm tuổi, trọng lượng 0,5 – 2 kg.
* Bước 2: Cho cá đẻ (tự nhiên hoặc nhân tạo).
Trước khi cho cá đẻ phải kiểm tra độ chín của trứng và chất lượng của tinh dịch, phải chuẩn bị ao đẻ cho cá phù hợp với từng loại cá…
Ví dụ: Ao đẻ của cá chép thì phải nhiều cây thủy sinh ao đẻ của rô phi thì phải có đáy bùn tốt để cá có thể đào lỗ đẻ.
* Bước 3: Ấp trứng và ương cá bột, cá hương, cá giống.
- Trứng cá phải được ấp trong ao ương, ấp trứng phù hợp về diện tích và môi trường ấp của từng loài cá. Ao ấp trứng phải được diệt trùng, và có điều kiện nhiệt độ thích hợp.
- Cá bột: là giai đoạn đầu tiên của cá từ lúc thoát khỏi vỏ trứng đến khi hết khối noãn hoàng, sống chủ yếu nhờ khối noãn hoàng, trôi nổi theo dòng nước, giai đoạn này cá chưa có cấu tạo hoàn chỉnh, chưa phân hóa rõ chức năng. Thời gian của giai đoạn này túy theo loài, khoảng 3-8 ngày.
- Cá hương: là cá phát triển ở giai đoạn trung gian từ cá bột đến cá giống, cấu tạo chưa hoàn chỉnh, nhưng nếu quan sát thì cũng phân biệt được các loài. Cá hương đã biết tìm thức ăn, bơi chậm, trốn tránh kẻ thù kém.
- Cá giống: có cấu tạo hình thái hoàn chỉnh, bơi nhanh, phản xạ kẻ thù nhanh. Cá giống thì người ta cũng chia thành các giai đoạn: giống cấp 1, 2, 3 có những đặc điểm khác nhau.
* Bước 4: Chọn lọc và chuyển sang giai đoạn sau tùy mục đích.
Chọn lọc những con giống chất lượng tốt để chuyển sang nuôi ở giai đoạn tiếp theo tùy theo mục đích.
B/ Trắc nghiệm bài Sản xuất giống trong chăn nuôi và thủy sản
Câu 1: Bước thứ 3 trong quy trình sản xuất cá giống là
- Chọn lọc và nuôi dưỡng cá bố mẹ.
- Chọn cá đẻ (tự nhiên và nhân tạo)
- Chọn lọc và chuyển sang nuôi giai đoạn sau
- Ấp trứng và ương nuôi cá bột, cá hương, cá giống
Câu 2: Có bao nhiêu công đoạn trong quy trình sản xuất gia súc giống?
- 2
- 4
- 3
- 5
Câu 3: Điều kiện chọn lọc và nuôi dưỡng gia súc bố mẹ
- Đầy đủ dinh dưỡng
- Cho vật nuôi vận động hợp lí
- Sử dụng con bố (phối giống) và con mẹ (sinh đẻ) hợp lí
- Tất cả đáp án trên
Câu 4: Dựa vào giá trị của các đàn giống, phân chia các đàn vật nuôi trong hệ thống nhân giống vật nuôi thành
- Đàn hạt nhân, đàn nhân giống, đàn thương phẩm.
- Đàn hạt nhân, đàn thuần chủng, đàn thương phẩm.
- Đàn hạt nhân, đàn nhân giống, đàn thuần chủng
- Tất cả đều sai
Câu 5: Thời gian cai sữa của trâu, bò là
- 1 – 2 tháng tuổi
- 3 – 4 tháng tuổi
- 5 – 6 tháng tuổi
- 9 – 10 tháng tuổi
Câu | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
Đáp án | D | B | D | A | B |
--------------------------------------------------------------
Với nội dung bài Sản xuất giống trong chăn nuôi và thủy sản dưới đây với các nội dung kiến thức các bạn học sinh cần nắm vững về quy trình sản xuất con giống trong chăn nuôi và thủy sản...
Trên đây VnDoc đã giới thiệu tới các bạn Lý thuyết Công nghệ 10: Sản xuất giống trong chăn nuôi và thủy sản. Các bạn học sinh một số tài liệu tham khảo như: Công nghệ lớp 10, Giải bài tập Công nghệ 10, Giải SBT Công nghệ 10, Tài liệu học tập lớp 10.
Để tiện trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm về giảng dạy và học tập các môn học lớp 10, VnDoc mời các thầy cô giáo, các bậc phụ huynh và các bạn học sinh truy cập nhóm riêng dành cho lớp 10 sau: Nhóm Tài liệu học tập lớp 10. Rất mong nhận được sự ủng hộ của các thầy cô và các bạn.