Bạn tham khảo thêm các mẫu văn khác tại https://vndoc.com/trinh-bay-suy-nghi-cua-em-ve-trach-nhiem-cua-the-he-tre-hom-nay-doi-voi-dat-nuoc-trong-hoan-canh-moi-154330#mcetoc_1gdcgvqli1s nha
Bạn xem bài: https://vndoc.com/phan-tich-bai-tho-bep-lua-cua-nha-tho-bang-viet-87359
Ông Hai là một người nông dân yêu làng tha thiết. Ông luôn tự hào về làng Chợ Dầu - ngôi làng kháng chiến - quê hương ông. Mặc dù trong thời gian kháng chiến, ông phải đi tản cư ở nơi khác nhưng không lúc nào ông nguôi ngoai nhớ về làng, ở đâu có đài báo đưa tin là ông lại nghe ngóng tin tức về làng Chợ Dầu. Khi nghe tin làng ông theo giặc, ông như điếng người. Ông cảm thấy xấu hổ, tủi và nhục nhã vì ngôi làng quê hương của ông, nơi mà ông luôn tự hào là ngôi làng kháng chiến giờ đây lại đi theo lũ giặc cướp nước. Ông cứ cúi gằm mặt mà đi, tưởng như mình đang mất đi thứ gì quý giá lắm, thứ mà mình hằng mong nhớ, trân trọng. Ông trở nên chán nản, thất vọng. Ông Hai chẳng dám đi đâu, cứ quanh quẩn, nằm vật ra giường, nước mắt giàn dụa. Ông cảm thấy thất vọng về ngôi làng và những người ở lại chiến đấu.
Sáng ngày hôm nay vẫn như mọi ngày, tôi nhâm nhi tách trà mới pha, đọc vài trang báo của ngày mới, ngẫm nghĩ lại thời tuổi trẻ sôi nổi cùng xóm làng của mình, những hồi ức đẹp đẽ nhất ẩn sâu trong tâm trí…
Trưa hôm ấy tôi ở nhà một mình. Vợ con đi bán buôn cả, nên tôi đành ra bờ suối dốc sức mà vỡ một vạt đất, dự sẽ dành trồng vài trăm gốc sắn, sang năm mùa đói vẫn có cái mà ăn. Làm sáng giờ chân tay đã rã rời, nằm vật xuống tấm nệm êm ái, tôi lại suy nghĩ vẩn vơ. Nhung nhớ lắm cái ngày còn sống ở làng, cùng anh em đào đường, khuân đá… Tôi nhớ lắm cái làng Chợ Dầu này, là nhớ tha thiết.
Kiên nhẫn chờ đến khi cái lớn về, tôi vội nhắn nhủ nó vài câu chăm nom nhà cửa đã vội chạy đi, như mọi hôm, tôi đi nghe lỏm thông tin từ người khác. Dọc đường cũng có vài người níu tôi lại hỏi thăm, nói vài câu bông đùa khiêu khích, tôi vội chạy đi. Nghe lỏm hả? Nói ra thì cũng chẳng có gì hay ho lắm đâu, thực làm tôi khổ tâm hết sức ấy chứ. Tôi cũng từng học một khóa bình dân học vụ rồi, nhưng vẫn là không thể tự mình đọc nắm nội dung được, đành ngồi đó vờ đọc mà nghe lỏm người khác đọc. Ghét nhất là thứ người cậy ta đây biết lắm chữ, không đọc ra tiếng cho người khác nghe nhờ mấy. Hôm nay hà cớ chi lại may thế, vớ được anh dân quân đọc to phết, tôi nghe được bao nhiêu là thông tin bổ ích ấy chớ.
Tôi háo hức ra khỏi phòng thông tin, lại dặn vợ vài điều, ghé quán làm vài điếu thuốc lào mà thong thả uống chè thưởng gió. Rồi bỗng nhiên nhìn thấy vài người trông không giống dân nơi này, mở miệng, tôi thắc mắc, hỏi han.
Biết được họ ở Gia Lâm lên, còn biết giặc vừa nổ súng từ Bắc Ninh đến Chợ Dầu, như thường lệ, tâm trạng lân lân, tôi lại chép miệng ý khoe mẽ: “Thế ở Chợ Dầu ta giết được bao nhiêu thằng hở bác?". Ngờ đâu câu trả lời lại như mũi giáo gắm thẳng vào nơi sâu tối nhất tâm trí tôi: “Có giết được thằng nào đâu. Cả làng chúng nó Việt gian theo Tây còn giết gì nữa!". Là tôi nghe lầm thôi mà phải không? Không thể nào như vậy được. Khăng khăng ý niệm đó, tôi gặng hỏi lại. Câu trả lời lại như gáo nước lạnh tạt thẳng vào mặt yêu cầu tôi thức tỉnh, run run tôi đành vờ đứng dậy than to trời nắng nóng, chạy vội về nhà.
Về đến nhà vẫn không khỏi nghe được những lời cay nghiệt của làng xóm, tôi thương thầm lũ trẻ nhà mình. Chúng là trẻ con của làng Việt gian rồi…
Chiều hôm ấy bà Hai về cũng có vẻ khác thường ngày, làm cho căn nhà bỗng chốc trở nên yên ắng, lạnh lẽo. bọn trẻ cũng im thin thít, không dám đùa giỡn như mọi hôm. Nghĩ lại thì cũng không đúng lắm vì ai trong làng cũng là những người yêu nước thề chống giặc mà. Hơn nữa ai đi bịa chuyện làm gì. Rồi một hồi tôi lại nghĩ đến tương lai của làng Chợ Dầu này, liệu có ai chịu buôn bán với làng Việt gian chứ?
Mấy ngày sau đó tôi đều giam mình trong nhà, tự thân xấu hổ, tủi nhục. Tôi tâm sự cùng con giải bày nỗi lòng. Cuối cùng, tôi cũng quyết định không về làng nữa. “Làng thì yêu thật, nhưng làng theo Tây thì phải thù”. Tôi quyết một lòng theo kháng chiến, theo cụ Hồ, một lòng với đất nước. Mình không làm được gì tốt đẹp cho đất nước thì cũng đừng làm chuyện gì tồn hại.
Tôi ôm nỗi lòng suy nghĩ thâu đêm, càng nghĩ càng thấy tủi nhục và căm phẫn. Dù quyết ủng hộ cụ Hồ, Ủng hộ kháng chiến nhưng giờ ai cũng ghét người làng chợ Dầu thì biết phải đi đâu. Trong lúc tột cùng bế tắc thì một buổi sáng sớm, ông chủ tịch xã gọi tôi lên báo tin. Thì ra tất cả đều láo cả, tất cả là lừa dối, là hành động phá hoại lòng tin của kẻ thù. Làng Chợ Dầu không chỉ không phải Việt gian mà còn tích cực tham gia kháng chiến chống giặc cứu nước, tôi như một lần nữa được sống lại. Tôi vô cùng mừng rỡ hăm hở đi đính chính lại, tiếp tục vinh quang mà nói về cái làng mà tôi yêu quý nhất. Cho đến nay tôi vẫn duy trì thói quen đó, như cách tôi kể cho bạn nghe về câu chuyện của mình trong ngày hôm nay.
Gợi ý viết bài:
* Ông Hai ở nơi tản cư:
- Ông là người có tình yêu làng sâu sắc, đi đâu ông cũng khoe về làng.
- Ở nơi tản cư, ông luôn nhớ về làng, những người anh em của mình.
* Ông Hai khi nghe tin làng theo giặc:
- Bàng hoàng "cổ ông lão nghẹn ắng lại. Da mặt tê rân rân", "tưởng như đến không thở được".
- Ông không tin điều đó là sự thật nên hỏi lại "liệu có thật không hở bác?" nhưng lại nhận được lời đáp chắc nịch của người đàn bà.
- Ông Hai xấu hổ, tủi nhục, "cúi gằm mặt mà đi".
- Về nhà, ông thương xót những đứa con, thương cả chính bản thân mình
- Ông Hai không dám đi đâu, ông chỉ quanh quẩn ở nhà và thủ thỉ cùng đứa con trai
+ Đã có lúc ông nghĩ "hay là quay về làng?" nhưng rồi chính ông lại gạt đi "làng thì yêu thật nhưng làng theo Tây mất rồi thì phải thù".
+ Ông tâm sự cùng đứa con trai "như để ngỏ lòng mình, như để chính mình lại minh oan cho mình nữa".
* Khi ông Hai nghe tin cải chính:
- Tin cải chính về làng Chợ Dầu như đã hồi sinh ông Hai.
+ Ông vui vẻ mua quà bánh cho con
+ Ông chạy sang nhà bác Thứ "bô bô" khoe: "Tây nó đốt nhà tôi rồi bác ạ. Đốt nhẵn".
=> Với ông Hai, việc Tây đốt nhà ông là minh chứng cho việc làng ông không hề theo giặc, vậy nên nó khiến ông Hai vô cùng vui mừng.
*Đánh giá chung:
- Ông Hai là đại diện của những người nông dân nghèo với tình yêu làng quê, yêu nước, tinh thần kháng chiến sâu sắc.
Con gió lạnh thổi qua, cuốn rơi những chiếc lá lả tả dưới gốc cây. Trên cành, những chồi non đang e ấp, lấp ló mình đón nắng. Nắng xuân đang dần tràn xuống đường phố, len qua những con ngõ nhỏ, rồi cả những mái nhà san sát. Ánh nắng vàng tươi làm nổi bật nụ cười rạng rỡ trên khuôn mặt mỗi người. Vậy là, mùa xuân đang đến thật rồi! Từng góc phố, từng ngôi nhà, đang bắt đầu trở nên rực rỡ với những cành mai, cành đào. Xuân sang, Tết đến. Những lo âu, bộn bề hàng ngày đang dần được gác qua một bên. Trẻ con háo hức, ca hát, líu lo mong chờ từng ngày đón Tết về. Sự ngây thơ, hồn nhiên trên gương mắt đám nhỏ càng làm tăng thêm không khí rộn ràng ngày Tết. Một không khí ngập tràn sức sống và sự tươi mới, khác hẳn với những ngày đông ảm đạm, giá buốt. Mỗi người đều mang trong mình một niềm vui riêng, nhưng lại là niềm vui chung của cả đất nước với những ngày đoàn viên đang đến gần sau một năm đầy sự vất vả và cố gắng. Xuân là mùa đẹp nhất trong năm, vì tràn đầy sự sinh sôi nảy nở, vì sự giao thoa giữa đất trời, chuyển mình, tiễn năm cũ đã qua, đón một năm mới về. Mùa xuân, là mùa người ta trao cho nhau những niềm thương, những sự ấm áp. Và hơn tất cả mùa xuân như khiến con người trở nên gần gũi và xích lại gần nhau hơn!
Bạn tham khảo thêm về bài thơ: https://vndoc.com/phan-tich-hai-cau-tho-tay-nguoi-nhu-co-phep-tien-tren-tre-la-cung-det-nghin-bai-tho-trich-bai-tho-hac-hai-nguyen-dinh-thi-163833
Bạn xem bài viết mẫu nhé: https://vndoc.com/cam-nhan-ve-nhan-vat-ngo-tu-van-trong-bai-chuyen-chuc-phan-su-den-tan-vien-177945