Cách tính nhiệt lượng tỏa ra trên dây dẫn
Nhiệt lượng tỏa ra theo định luật Jun – Len-xơ
Bạn đang học Vật lý lớp 9 và gặp khó khăn với kiến thức về nhiệt lượng tỏa ra trên dây dẫn? Đây là một phần quan trọng trong chương trình Điện học, liên quan mật thiết đến định luật Jun – Len-xơ. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giúp bạn hiểu rõ công thức tính nhiệt lượng Q, các đơn vị liên quan, cách áp dụng công thức vào bài tập, cũng như mẹo học nhanh và chính xác. Hãy cùng khám phá và chinh phục dạng bài này một cách dễ dàng nhất!
A. Công thức tính nhiệt lượng
Định luật Jun-Lenxơ
Nhiệt lượng tỏa ra trên dây dẫn tỉ lệ thuận với bình phương cường độ dòng điện, với điện trở và thời gian dòng điện chạy qua.
Công thức nhiệt lượng
- Nhiệt lượng tỏa ra tính theo đơn vị Jun thì: Q = I2Rt
- Nếu đo nhiệt lượng Q bằng đơn vị calo thì hệ thức của định luật Jun – Len-Xơ là
Q = 0,24 . I2 .R. t
- Số vòng dây
\(n =
\frac{l}{2\pi.r}\)
B. Bài tập ví dụ minh họa tính nhiệt lượng tỏa ra trên dây dẫn
Ví dụ 1: Người ta dùng một bếp điện 220V-1000W để đun 250g nước ở nhiệt độ 250C cho đến khi hóa hơi hoàn toàn ở nhiệt độ sôị Hiệu suất của bếp là 0,85. Cho biết nhiệt dung riêng của nước là c= 4200J/KgK; nhiệt hóa hơi của nước là L = 2,3.106 J/Kg.
a. Tính thời gian cần thiết khi bếp điện sử dụng đúng hiệu điện thế định mức.
b. Khi hiệu điện thế sụt xuống 190V, thời gian cần thiết dùng để đun là bao nhiêủ
Hướng dẫn giải
a. Nhiệt lượng cần cung cấp để đun nước tăng đến 1000C
Q1 = mc( t2 – t1) = 0,25. 4200(100 – 25) = 78750J
Nhiệt lượng cần cung cấp để nước hóa hơi hoàn toàn ở nhiệt độ sôị
Q2 = mL = 0,25. 2,3.106 = 575000J
Nhiệt lượng tổng cộng dùng để cung cấp cho 250g nước từ 250C đến khi hóa hơi hoàn toàn ở nhiệt độ sôi:
Q = Q1 + Q2 = 78750 + 575000 = 653750J
Nhiệt lượng do bếp tỏa ra trong thời gian t : Q’ = Pt
Nhiệt lượng có ích nườc thu vào: Qi = Q’H = PtH = 1000.0,85t= 850t
Theo định luật bảo toàn và chuyển hóa năng lượng, ta có:
Q = Qi 850t = 653750 => t = 769s
b. Công suất bếp tỏa ra khi hiệu điện thế Ú = 190V
\(P' = \frac{U'^{2}}{R} =
\frac{U'^{2}}{\frac{U^{2}}{P}} = \frac{U'^{2}.P}{U} =
\frac{190.1000}{220} = 746W\)
Tương tự như câu a ta suy ra: t’= 1031s
Ví dụ 2. Một dây dẫn được nhúng ngập trong 1 lít nước có nhiệt độ ban đầu 200C. Hỏi sau thời gian bao lâu nước sôị Biết hiệu điện thế giữa hai đầu dây là 220V và cường độ dòng điện qua dây là 5Ạ ( Bỏ qua mất mất nhiệt do tỏa ra môi trường xung quanh và do ấm thu).
Hướng dẫn giải
Nhiệt lượng tỏa ra trên dây dẫn khi có dòng điện chạy qua:
Qtỏa = RI2t = UIt = 220.5.t = 1100t
Nhiệt lượng nước thu vào để tăng nhiệt độ từ 200C đến 1000C
Qthu = mc(t2-t1) = 1.4200.(100-20) = 336000J
Theo phương trình cân bằng nhiệt, ta có:
Qtỏa = Qthu 1100t = 336000J => t = 305s
C. Bài tập tự rèn luyện có đáp án chi tiết
Bài tập 1. Một bếp điện có 2 dây điện trở R1=4
\(\Omega\); R2= 6
\(\Omega\). Nếu sử dụng dây thứ nhất để đun nước thì sau thời gian t1= 10ph nước sôi; nếu sử dụng dây thứ hai thì sau thời gian t2=? nước sôỉ
a. Nếu hai dây trên được mắc nối tiếp nhau thì sau bao lâu nước sôỉ
b. Nếu hai dây trên được mắc song song thì sau bao lâu nước sôỉ
(Bỏ qua mất mát nhiệt trong các trường hợp trên lượng nước dùng để đun như nhau và hiệu điện thế nguồn không thay đổi)
Bài tập 2. Dùng bếp điện để đun nước, nếu mắc bếp vào nguồn điện có hiệu điện thế U1= 120V thì thời gian nước sôi là t1= 10 phút; Nếu mắc bếp với U2=80V thì thời gian nước sôi là t2=20 phút. Hỏi nếu nối bếp vào nguồn U3=60V thì nước sôi sau thời gian bao lâủ Cho biết nhiệt lương hao phí tỉ lệ với thời gian đun nước.
Bài tập 3. Một ấm điện bằng nhôm có khối lượng 0,5kg chứa 2kg nước ở 25oC. Muốn đun sôi lượng nước đó trong 20 phút thì ấm phải có công suất là bao nhiêu? Biết rằng nhiệt dung riêng của nước là C = 4200J/kg.K. Nhiệt dung riêng của nhôm là C1 = 880J/kg.K và 30% nhiệt lượng toả ra môi trường xung quanh.
Tài liệu quá dài để hiển thị hết — hãy nhấn Tải về để xem trọn bộ!
-----------------------------------------------------------
Hy vọng qua bài viết trên, bạn đã nắm vững cách tính nhiệt lượng tỏa ra trên dây dẫn và biết cách áp dụng vào bài tập thực tế một cách hiệu quả. Đây là kiến thức nền tảng giúp bạn học tốt hơn các phần khác trong chương trình Vật lý lớp 9 và nâng cao kỹ năng giải bài. Đừng quên lưu bài viết để ôn tập khi cần và chia sẻ cho bạn bè cùng học nhé!