Lý thuyết Vật lý 10 Bài tập cuối chương 5 KNTT

- Động lượng của một vật khối lượng m đang chuyển động với vận tốc\(\overrightarrow v\) là đại lượng được xác định bởi công thức: \(\overrightarrow {\rm P}  = m.\overrightarrow v\)

- Động lượng là đại lượng đặc trưng cho sự truyền tương tác giữa các vật

- Tích \(\overrightarrow F .\Delta t\) được gọi là xung lượng của lực tác dụng trong khoảng thời gian ngắn \(\Delta t\) và bằng độ biến thiên động lượng của vật trong thời gian đó: \(\overrightarrow F .\Delta t = \Delta \overrightarrow {\rm P}\)

- Một hệ nhiều vật tác dụng lẫn nhau được gọi là hệ kín (hay hệ cô lập) khi không có ngoại lực tác dụng vào hệ hoặc khi các ngoại lực cần bằng nhau.

- Định luật bảo toàn động lượng: “Động lượng toàn phần của hệ kín là một đại lượng. bảo toàn”.

- Có hai kiểu va chạm thường gặp là va chạm đàn hồi và va chạm mềm.

Bài 1: Một lực 50 N tác dụng vào một vật có khối lượng m = 0,1 kg ban đầu nằm yên; thời gian tác dụng là 0,01 s. Xác định vận tốc của vật.

Hướng dẫn giải

*Cách 1:

Ta có, biến thiên động lượng thì bằng xung lượng của lực:

\(\Delta \overrightarrow p  = \overrightarrow F \Delta t \Leftrightarrow m\overrightarrow v  - m\overrightarrow {{v_0}}  = \overrightarrow F \Delta t\)

Mặt khác, theo đầu bài ta có: \({v_0} = 0m/s\)(do ban đầu nằm yên)

Ta suy ra:

\(\begin{array}{l}m\overrightarrow v  - \overrightarrow 0  = \overrightarrow F \Delta t \Rightarrow m\overrightarrow v  = \overrightarrow F \Delta t\\ \Rightarrow mv = F.\Delta t\\ \Rightarrow v = \dfrac{{F.\Delta t}}{m} = \dfrac{{50.0,01}}{{0,1}} = 5m/s\end{array}\)

*Cách 2:

Theo định luật II Newton ta có:

\(a = \frac{F}{m} = \frac{{50}}{{0,1}} = 500(m/s^2)\)

Lại có: \(v = {v_0} + at = 0 + 500.0,01 = 5(m/s)\)

(vật ban đầu nằm yên nên \({v_0}=0\)

Bài 2: Khi nói về động lượng của một vật phát biểu đúng là:

A. Động lượng là một đại lượng vô hướng, luôn dương.

B. Động lượng là một đại lượng vô hướng, có thể dương hoặc âm.

C. Động lượng là một đại lượng có hướng, ngược hướng với vận tốc.

D. Động lượng là một đại lượng có hướng, cùng hướng với vận tốc.

Hướng dẫn giải

Chọn D

Động lượng của một vật khối lượng m đang chuyển động với vận tốc \(\overrightarrow v\) là đại lượng được xác định bởi công thức: \(\overrightarrow {\rm P}  = m.\overrightarrow v\)

Động lượng là một đại lượng vectơ cùng hướng với vận tốc của vật.

Động lượng có đơn vị đo là kilôgam mét trên giây (kg.m/s).