Soạn bài Hiền tài là nguyên khí của quốc gia ngắn nhất

VnDoc.com xin gửi tới bạn đọc bài viết Soạn bài Hiền tài là nguyên khí của quốc gia ngắn gọn để bạn đọc cùng tham khảo. Bài hướng dẫn bạn đọc trả lời các câu hỏi trong SGK Ngữ văn 10 Kết nối tri thức tập 1 trang 74, 75, 76. Mời các bạn cùng theo dõi bài viết dưới đây nhé. 

Trước khi đọc

Câu 1 trang 74 sgk Ngữ văn 10 Tập 1

Văn bia tiến sĩ ở Văn Miếu – Quốc Tử Giám đã chứng minh cho truyền thống hiếu học. Đó là niềm tự hào của một giai đoạn văn học trung đại phát triển mạnh mẽ ở nứ mãnh mẽ, tịnh.

Câu 2 trang 74 sgk Ngữ văn 10 Tập 1

Em đã nghe câu ấy trên các buổi họp hội đồng quốc hội trên truyền hình hay những bài phát biẻu động viên tinh thần của các nguyên thủ quốc gia,...

Đọc văn bản

1. Tôi dẫu nông cạn vụng về, nhưng đâu dám từ chối, xin kính cẩn chắp tay cúi đầu mà làm bài kí rằng: “Hiền tài là nguyên khí của quốc gia”.

2. “yêu mến cho khoa danh, lại đề cao bằng tước trật”, “lại nêu tên ở tháp Nhạn, ban danh hiệu Long hổ, bày tiệc Văn hỉ”.

3. Vinh danh người đỗ đạt; lấy đó làm gương để kẻ sĩ phấn đấu, ràn luyện danh tiết, phò giúp nhà vua.

Sau khi đọc

Câu 1 trang 76 sgk Ngữ văn 10 Tập 1

“quý chuộng”, “yêu mến”, “đề cao”, “ban ân rất lớn”, “nêu tên ở tháp Nhạn”, “ban danh hiệu Long hồ”, “bày tiệc Văn hỉ”.

Câu 2 trang 76 sgk Ngữ văn 10 Tập 1

“Nay thánh minh lại cho rằng, chuyện hay việc tốt tuy có một thời lừng lẫy, nhưng lời khen tiếng thơm chưa đủ lưu vẻ sáng lâu dài, cho nên lại dựng đá để danh đặt ở cửa Hiển Quan, khiến cho kẻ sĩ trông vào mà phấn chấn hâm mộ, rèn luyện danh tiết, gắng sức giúp vua”

Câu 3 trang 76 sgk Ngữ văn 10 Tập 1

- Luận đề: Hiền tài là nguyên khí của quốc gia.

- Lí do: Tất cả luận điểm trong văn bản đều được triển khai và bố trí xoay quanh tư tưởng này, nhằm trả lời cho các câu hỏi: Vì sao hiền tài được xem là nguyên khí của quốc gia? Khi xem hiền tài là nguyên khí của quốc gia, các đấng "thánh đế minh vương" đã làm gì? Người hiền tài phải tỏ thái độ trách nhiệm thế nào đối với thế nước, vận nước?

Câu 4 trang 76 sgk Ngữ văn 10 Tập 1

Đoạn 2 có hai ý lớn, trong đó có một ý sẽ được triển khai thêm ở đoạn 3 nói về sự trọng đại của triều đình đối với bậc hiền tài. => Giúp chuyển mạch lập luận từ chỗ bàn về nguyên lí chung đến bàn về những chuyện cụ thể.

Câu 5 trang 76 sgk Ngữ văn 10 Tập 1

- Đoạn 4 là lời tự vẫn thể hiện thái độ tự trọng của kẻ sĩ trước sự tôn vinh, kì vọng của triều đình, rộng ra là của cả đất nước. Ở góc độ khác, nó cũng có thể được xem là lời “khích tướng, nhằm cổ vũ, động viên các bậc hiền tài.

- Đoạn 4 đã tạo ra bước chuyển của mạch lập luận, để đoạn tiếp theo đi thẳng vào nội dung khuyến cáo một cách tự nhiên.

Câu 6 trang 76 sgk Ngữ văn 10 Tập 1

Việc thống nhất hai tư cách đã khiến cho cách triển khai luận điểm trong bài trở nên uyển chuyển, linh hoạt, vừa xác quyết rắn rỏi, dứt khoát, vừa thiết tha, giàu cảm xúc, hết sức thuyết phục.

Câu 7 trang 76 sgk Ngữ văn 10 Tập 1

Năm 1788, trong bối cảnh đất nước loạn lạc, Ngô Thì Nhiệm đã thay vua Quang Trung soạn thảo Chiếu cầu hiền với mục đích thuyết phục sĩ phu Bắc Hà ra cộng tác với triều Tây Sơn trong công cuộc tái thiết xây dựng triều đại mới.

Câu 8 trang 76 sgk Ngữ văn 10 Tập 1

Xác định mục đích viết là bước quan trọng đầu tiên, có nhiệm vụ là tiền đề triển khai để bài văn nghị luận phân tích đúng hướng và đạt hiệu quả thuyết phục.

Việc bày tỏ quan điểm của người viết giúp văn bản nghị luận có chiều sâu tư tưởng, mang tính thuyết phục cao và tạo sự đồng cảm với người đọc.

Kết nối đọc viết

Bài tập trang 76 sgk Ngữ văn 10 Tập 1: Viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) nêu suy nghĩ của bạn về sự cần thiết của việc trọng dụng hiền tài.

Đoạn văn tham khảo

Khi xưa, Thân Nhân Trung đã viết "Hiền tài là nguyên khí của quốc gia, nguyên khí thịnh thì thế nước mạnh, rồi lên cao, nguyên khí suy thì thế nước yếu, rồi xuống thấp". Quả thật, sự trường tồn của một quốc gia nằm ở chính tài năng của mỗi người trong quốc gia đó. Tuy nhiên, tình trạng lãng phí một nguồn chất xám lớn đã và đang xảy ra ở Việt Nam, tạo khoảng cách giàu nghèo rõ rệt giữa nước ta với các cường quốc khác. Một lực lượng lớn trí thức trẻ đang tìm kiếm cơ hội cho bản thân ở những quốc gia khác có điều kiện sống và phát triển năng lực bản thân mạnh mẽ hơn. Nhiều người sau một thời gian học tập và làm việc tại một số quốc gia phát triển như Anh, Pháp, Mĩ,... đã quyết định định cư lâu dài, không quay trở lại làm việc trong nước. Đất nước muốn giữ được người hiền tài thì phải có những phương án lâu dài và hợp lý trọng dụng người tài. Nhà nước phải có chính sách đào tạo và sử dụng đúng đắn cùng chính sách đãi ngộ trân trọng, hợp lí. Tạo điều kiện thuận lợi để hiền tài phát triển tài năng và cống hiến có hiệu quả nhất cho sự nghiệp phát triển đất nước giàu mạnh, tạo được nhiều môi trường làm việc xứng đáng, phù hợp. Mỗi cá nhân cần không ngừng trau dồi bản thân, bồi dưỡng kiến thức và đạo đức để trở thành hiền tài đất nước, góp phần vào sự nghiệp phát triển chung của đất nước.