Soạn bài Một chuyện đùa nho nhỏ ngắn nhất

Soạn bài Một chuyện đùa nho nhỏ ngắn nhất được VnDoc.com sưu tầm và xin gửi tới bạn đọc cùng tham khảo. Bài viết hướng dẫn bạn đọc trả lời các câu hỏi trong SGK Ngữ văn 10 Kết nối tri thức tập 2 các trang 53 ... 58.

Trước khi đọc

Câu 1 trang 53 sgk Ngữ văn 10 Tập 2

Khi em bước vào lớp 4, bố em đã dán nhãn vở và ghi tên em như thói quen của các năm học trước. Nhưng vì sợ các bạn trêu chọc, em đã giận dỗi bố và đòi mua nhãn vở khác dán chồng lên. Bố em đã rất buồn, ánh mắt của bố ngày hôm ấy khiến em không bao giờ quên được. Khi lớn hơn, em càng hối hận vì hành vi của mình trước sự quan tâm, yêu thương của bố.

Đọc văn bản

1. - Ngôi kể thứ nhất, người kể xưng “tôi”

- Người kể xuất phát chủ yếu từ điểm nhìn “lúc đó”

2. - Người kể chuyện đồng cảm và viết lên nội tâm Na-đi-a với nỗi sợ độ cao và sợ trượt tuyết.

3. Ôi, gương mặt đáng yêu của nàng mới ngộ nghĩnh làm sao!

4. Na-đi-a “không muốn tin rằng gió đã nói điều ấy” vì trong thâm tâm, nàng mong đó là lời tỏ tình của “tôi”.

5. Người kể chuyện đoán rằng Na-đi-a sợ hãi độ cao, sợ phải trượt xe một mình, nhưng Na-đi-a vẫn “xăm xăm đi, đầu không ngoảnh lại”. 

6. - Hàng rào là biểu tượng báo hiệu cho sự ngăn cách, chia xa giữa 2 nhân vật.

- Hành động “ghé nhìn qua khe hở” thể hiện mong muốn, nỗ lực xé bỏ ngăn cách, vượt qua bức màn chắn đó.

7. “Bây giờ”, nhân vật “tôi” nhẹ nhõm, kể lại câu chuyện với thái độ thanh thản, ẩn giấu chút hoài niệm, nhung nhớ và trân trọng một kỉ niệm đẹp.

Sau khi đọc

Câu 1 trang 58 sgk Ngữ văn 10 Tập 2

- Được kể bằng lời người kể chuyện ngôi thứ nhất, xưng “tôi”.

- Người kể chuyện là nhân vật tham gia hành động chính.

Câu 2 trang 58 sgk Ngữ văn 10 Tập 2

- Có thể xác định truyện ngắn gồm 4 phần:

+ Đoạn 1 (từ đầu ... đã nói những lời ấy): Lời yêu thương chân thành bột phát của nhân vật “tôi” bất giác trở thành một chuyện đùa, song lại nhen lên trong lòng Na-đi-a khát vọng hạnh phúc cùng những băn khoăn

+ Đoạn 2 (tiếp ... không còn khả năng hiểu nữa): Na-đi-a say sưa với khát vọng yêu thương, quyết tâm tìm ra nỗi sợ, truy tìm sự thật một mình

+ Đoạn 3 (tiếp ... thu xếp đồ đạc): cảnh chia tay lúc xuân sang, khoảnh khắc giao cảm một lần nữa bùng lên rồi vụt tắt

+ Đoạn 4: (còn lại): những suy tư, tiếc nuối, trăn trở nhiều năm sau, khi tất cả chỉ còn là kỉ niệm

Câu 3 trang 58 sgk Ngữ văn 10 Tập 2

- Tình cảm của “tôi” dành cho Na-đi-a chỉ dừng lại ở mức cảm mến và muốn nảy sinh ý “đùa” bởi “tôi” không đồng cảm với nỗi sợ của Na-đi-a, cũng không có ý định thừa nhận là người nói câu “Anh yêu em, Na-đi-a”.

Câu 4 trang 58 sgk Ngữ văn 10 Tập 2

- Những hành động, cử chỉ, lời nói của nhân vật “tôi”:

+ Lần thứ hai, nhân vật bắt đầu tính toán (“đúng vào lúc chiếc xe lao nhanh nhất, tiếng gió gào rít ghê gớm nhất, tôi lại nói”), thể hiện “giọng nói thờ ơ, lãnh đạm”.

+ Lần thứ ba, anh ta cẩn thận “lấy chiếc khăn tay che miệng đi rồi khẽ hắng lên mấy tiếng”.

+ Đưa ra những phỏng đoán sai, cho rằng với Na-đi-a, những lời tỏ tình ấy do ai nói cũng như nhau.

+ Lẫn trong đám đông quan sát Na-đi-a bước lên xe tuyết một mình.

=> Vì không nhận thức được sự hệ trọng của lời yêu thương, không đủ dũng khí thú nhận và biến tình yêu của cả hai thành “chuyện đùa”, nhân vật “tôi” đã bỏ lỡ cơ hội đón nhận hạnh phúc. Do đó, nhân vật “tôi” vừa là thủ phạm, vừa là nạn nhân, chịu mất mát cho chuyện đùa của mình. Chi tiết nỗi buồn mơ hồ lúc xuân sang, khát vọng nói lời yêu lần nữa và sự nuối tiếc sau này đã minh chứng cho điều đó.

Câu 5 trang 58 sgk Ngữ văn 10 Tập 2

- Câu nói “Na-đi-a” có ý nghĩa quan trọng vì đó là câu nói mang đến hạnh phúc với mỗi cô gái, và nó cũng đến trong khoảng khắc cô sợ hãi nhất. Câu nói khiến cô băn khoăn về tình cảm và lời yêu thương có thật sự có thật hay chỉ là tiếng lòng của chính cô.

- Cô quyết định ngồi vào xe trượt xuống “một mình” vì muốn xác nhận rằng đó là lời “anh ấy nói” hay chỉ là lời của gió - tiếng lòng khao khát hạnh phúc của chính cô. Cô muốn tìm sự khẳng định hạnh phúc hiện hữu, có thật.

Câu 6 trang 58 sgk Ngữ văn 10 Tập 2

- Cảnh chia tay lúc xuân sang là sự tương phản giữa niềm yêu thương bừng cháy rồi lụi tắt trong thực tế phũ phàng, giữa trời xuân của hi vọng và sự sống đâm trồi. Cả cảnh vật và con người đều được miêu tả theo khuynh hướng ấn tượng, dự báo cho một điều đẹp đẽ đã vĩnh viễn rời xa, cách trở. Trong cuộc đời, nếu không biết trân trọng và nắm bắt cơ hội, những điều tốt đẹp sẽ biến mất.

- Nếu rơi vào hoàn cảnh tương tự, em sẽ dũng cảm bước lên, thừa nhận và bày tỏ tình cảm để không phải tiếc nuối về sau.

Câu 7 trang 58 sgk Ngữ văn 10 Tập 2

- Trong phần kết, nhân vật “tôi” cố tỏ ra lãnh đạm nhưng giọng điệu trở nên day dứt, bâng khuâng. Giây phút cuối, nhân vật thể hiện bày tỏ nỗi niềm trăn trở, tiếc nuối.

- Cảm hứng chủ đạo: tình yêu thương, sự đồng cảm, thấu hiểu chân thành là sức mạnh để gắn kết con người lại với nhau.

Kết nối đọc viết

Bài tập trang 58 sgk Ngữ văn 10 Tập 2: Viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) phân tích hình ảnh “hàng rào” trong truyện ngắn Một chuyện đùa nho nhỏ.

Đoạn văn tham khảo:

Hình ảnh hàng rào xuất hiện trong cảnh chia tay ở đoạn cuối truyện ngắn “Một truyện đùa nho nhỏ” là một biểu tượng về sự ngăn cách “có lẽ là suốt đời” của hai nhân vật chính. “Hàng rào cao có đinh nhọn” là đại diện của thực tế phũ phàng ngăn trở tuyệt đối nhân vật “tôi” và Na-đi-a. Dù sau đó, trong khoảng khắc, nhân vật “tôi” bước đến hàng rào, “ghé nhìn qua khe hở”, và gửi lời yêu thương theo gió tới nàng - và đó cũng là lời tỏ tình cuối cùng. Sự khao khát hạnh phúc được gặp gỡ, bừng lên như cơn gió mát, rồi tan biến mãi mãi. Mọi việc đều đã muộn màng, tình cảm không đủ lớn để có thể trọn vẹn, nhân vật “tôi” mãi dừng chân trước hàng rào ngăn cách. Hình ảnh hàng rào đã báo hiệu cho kết cục chia xa của họ, nhân vật “tôi” có được bài học cả đời về sự yêu thương, chân thành và đồng cảm trong tình yêu.