Soạn bài Truyện về các vị thần sáng tạo thế giới ngắn nhất

Soạn bài Truyện về các vị thần sáng tạo thế giới siêu ngắn hướng dẫn trả lời câu hỏi trong SGK Ngữ văn 10 Kết nối tri thức một cách ngắn gọn, giúp các em dễ dàng ghi nhớ bài học, từ đó có sự chuẩn bị kỹ lưỡng trước khi đến lớp. Sau đây mời các em tham khảo chi tiết. 

Trước khi đọc

Câu hỏi trang 11 sgk Ngữ văn 10 Tập 1

- Truyện: Truyền thuyết Thánh Gióng, thần thoại Hy Lạp, Nữ Oa vá trời,...

- Phim: Hercules (1997), Troy (2004), Jason and the Argonauts (1963),...

=> Điều làm nên sức hấp dẫn của tác phẩm là các yếu tố kì ảo.

Đọc văn bản

1. - Một thủa chưa có vũ trụ, muôn vật và loài người.

- Trời đất là đám hỗn độn, tối tăm, lạnh lẽo.

2. 

Vóc dáng	Một ông thần thân thể to lớn, chân bước một bước từ tỉnh này qua tỉnh nọ, đỉnh núi này sang đỉnh núi kia.
Hành động	đứng dậy dùng đầu đội trời lên rồi đào đất, đá thành cái cột vừa to vừa cao để chống trời.

3. Thần đếm cát, thần tát biển, thần kể sao, thần đào sông,thần trồng cây, thần xây rú, thần trụ trời. 

4. 

Công việc	+ Thi hành luật pháp ở trần gian; phản ánh sự thịnh nộ của Ngọc Hoàng. + Nhảy xuống tận nơi, trỏ ngọn cờ vào đầu tội nhân rồi dùng lưỡi búa bổ xuống đầu. + Thường ngủ về mùa đông, tháng hai, tháng ba mới dậy làm việc.
Tính khí	+ Nóng nảy + Hễ thấy là đánh liền cho nên cũng có lúc làm cho người, vật chết oan.

5. 

Hình dạng	- Kì quặc, không có đầu.
Hoạt động	- Làm gió nhỏ hay bão lớn, lâu hay mau tuỳ theo lệnh Ngọc Hoàng. - Phối hợp với thần Mưa, có khi cả thần Sét. - Thỉnh thoảng xuống hạ giới vào buổi tối tạo gió lốc.

6. Nhằm giải thích hiện tượng gió và lí giải sự xuất hiện của cây ngải gió - tướng quân. 

Sau khi đọc

Câu 1 trang 14 sgk Ngữ văn 10 Tập 1

Truyện kể	Thời gian	Không gian	Nhân vật	Sự kiện chính
Thần Trụ Trời	Chưa có vũ trụ, chưa có muôn vật và loài người	Trời đất chỉ là một đám hỗn độn tối tăm và lạnh lẽo.	Ông thần thân thể to lớn không biết bao nhiêu mà kể	Thần ở trong đám mờ mịt hỗn độn, bỗng một ngày đứng dậy dùng đầu đội trời lên rồi đào đất, đá đắp thành một cái cột vừa to vừa cao để chống trời.
Thần Sét			Danh hiệu là Thiên Lôi, ông Sấm	Thần bị bắt nằm im một nơi không cựa quậy, con gà của Ngọc Hoàng được lệnh thỉnh thoảng lại mổ một cái làm cho thần đau nhói nhưng không làm gì được.
Thần Gió			Hình dạng kì quặc, không đầu	Thần Gió có đứa con nghịch ngợm. Khi hạ giới mất mùa đói khổ, người chồng đi xa xin được bát gạo về nấu cho vợ nhưng bị con thần Gió quạt tứ tung văng xuống ao.

Câu 2 trang 14 sgk Ngữ văn 10 Tập 1

- Lời kể giải thích về sự hình thành thế giới và thói quen, hành vi: thần Trụ Trời xây dựng vũ trụ; thần Sét lí giải cho hiện tượng sấm sét; thần Gió lí giải cho hiện tượng gió, lốc, tên gọi cây ngải “tướng quân" và "hành vi" dùng loại cây này chữa bệnh cho trâu, bò.

=> Cho thấy chức năng sáng tạo thế giới và hiện thân cho sức mạnh tự nhiên của ba vị thần.

Câu 3 trang 14 sgk Ngữ văn 10 Tập 1

- Trong cái nhìn của con người thời cổ đại, thần Trụ Trời có vóc dáng kỳ vĩ, thần Sét mặt mũi nanh ác, thần Gió có hình dạng kì quặc.

- Những tưởng tượng về các vị thần bắt nguồn từ thế giới quan “vạn vật hữu linh” và từ cuộc sống lao động, sinh hoạt của con người nguyên thủy. Họ đã quan sát và nắm bắt đặc điểm nổi bật của hiện tượng tự nhiên; hình dung về chúng như những con người, trao cho chúng hình dạng tương ứng với tưởng tượng.

Câu 4 trang 14 sgk Ngữ văn 10 Tập 1

	Công việc	Miêu tả công việc	Mục đích
Thần Trụ Trời	Đắp một cái cột vừa cao vừa to để chống trời, tách trời và đất ra làm hai.	một hôm bỗng đứng dậy dùng đầu đội trời lên rồi đào đất, đá đắp thành một cái cột vừa to vừa cao để chống trời, Thần cứ một mình cầy cục đắp, cột đá càng cao chót vót càng đẩy trời lên mãi.	Lí giải tại sao có mặt đất và bầu trời
Thần Sét	Thi hành pháp luật ở trần gian.	Thần có một lưỡi búa đá. Khi xử kẻ nào dù là người, là vật, là cây cỏ thì thần tự mình nhảy xuống tận nơi trỏ ngọn cờ vào đầu tội nhân rồi dùng lưỡi búa bổ xuống đầu.	Lí giải tại sao mỗi lần chớp rạch, biết có sét
Thần Gió	Làm gió theo lệnh Ngọc Hoàng	Bảo bối của thần là một thứ quạt nhiệm màu. Thần sẽ làm gió nhỏ hay bão lớn, lâu hay mau tùy theo lệng Ngọc Hoàng. Khi thần phối hợp với Thần Mưa, có khi cả thần Sét.	Lí giải hiện tượng gió và sự xuất hiện của cây ngải gió

Câu 5 trang 14 sgk Ngữ văn 10 Tập 1

 

- Hình ảnh các vị thần phản ánh quan niệm vạn vật đều có linh hồn và nhận thức về tư duy thế giới quan của con người cổ đại.

- Họ gửi vào các hình tượng thần khát vọng nhận thức, lí giải, chinh phục và sáng tạo thế giới.

Câu 6 trang 14 sgk Ngữ văn 10 Tập 1

- Đặc điểm nổi bật trong cách xây dựng nhân vật:

+ Nhân vật được miêu tả với vóc dáng kì vĩ hoặc hình dạng dị thường; có sức mạnh phi thường; tính cách đơn giản, luôn gắn với một hành động, một công việc cụ thể; được xây dựng bằng thủ pháp cường điệu, phóng đại, ẩn dụ; kết hợp các chi tiết tả thực và tưởng tượng, hư cấu,...

- Nhận xét thái độ, tình cảm của người xưa với thế giới tự nhiên: Thiên nhiên với họ vừa xa lạ, đáng sợ vừa gần gũi, thân thuộc. Họ mang nhiều nỗi sợ trước thế giới, sùng bái thiên nhiên kì vĩ, bí ẩn nhưng cũng khát khao khám phá, chinh phục tự nhiên.

Câu 7 trang 14 sgk Ngữ văn 10 Tập 1

Theo em, niềm tin ấy đến nay vẫn còn sức hấp dẫn lớn với con người hiện đại, bởi đó là sức mạnh tâm linh, tín ngưỡng, được xây dựng từ thế hệ đi trước và trở thành truyền thống văn hóa, điểm tựa tinh thần của con người chúng ta, dù cho thế giới đã nhiều đổi thay, nhiều quan điểm khác nhau.

Kết nối đọc viết

Truyện "Thần Trụ Trời" nằm trong kho tàng văn học dân gian Việt Nam thuộc nhóm thần thoại suy nguyên, kể về nguồn gốc vũ trụ và muôn loài. Truyện không chỉ hấp dẫn người đọc bởi cốt truyện đơn giản, dễ hiểu mà còn bởi chi tiết kì ảo. Nổi bật trong truyện là chi tiết thần Trụ Trời dùng đầu đội trời rồi dùng tay đào đất đắp thành cột vừa cao vừa to chống trời. Ít lâu sau, khi cột đã khô và cứng lại, thần phá cột đi và ném đất, đá ra khắp nơi tạo thành nhiều bề mặt khác nhau. Chi tiết này có ý nghĩa quan trọng trong việc giải thích sự phân chia trời đất, lí do hình thành nhiều bề mặt địa hình như: sông, hồ, núi, cao nguyên và di tích Cột chống trời ở Hải Dương. Đồng thời, chi tiết ấy đã thể hiện được trí tưởng tượng phong phú của tác giả dân gian.