Nhà anh Dậu nghèo vào lọai nhất nhì của hạng cùng định, phải bán con, bán chó mới đủ đóng một suất sưu của anh Dậu. Còn suất sưu của người em chồng đã chết chưa đóng được.
Bọn tay sai xông vào nhà chị Dậu trong tình cảnh:
+ Anh Dậu vừa tỉnh lại sau cơn thập tử nhất sinh (ngày hôm trước mặc dù anh đang bị ốm nặng vẫn bị tên người nhà lí trưởng đánh đập trói anh giải ra đình, đến khi anh rũ rượi như cái xác chết người ta mới đưa anh Dậu về trả cho gia đình) người đang rất yếu nhịn đói từ hôm qua đến giờ.
+ Chị Dậu được một bà lão hàng xóm tốt bụng cho bát gạo nấu cháo. Cháo chín chị ngồi quạt cho chóng nguội để cho anh Dậu ăn một bát cho đỡ xót ruột.
+ Anh Dậu đang run rẩy cầm bát cháo mới kề miệng thì cai lệ và người nhà lí trưởng sầm sập kéo đến. Kẻ roi song tay thước, kẻ dây thừng. Mạng sống của anh Dậu hết sức mong manh.
➨ Tình cảnh gia đình chị Dậu trước khi bọn tay sai xông vào hết sức bi đát, thảm thương, khiến bất cứ ai cũng thấy xót xa.