Sinh học 9 bài 54: Ô nhiễm môi trường

II. CÁC TÁC NHÂN CHỦ YẾU GÂY Ô NHIỄM

1. Ô nhiễm do các chất khí thải ra từ hoạt động công nghiệp và sinh hoạt

Một số hoạt động gây ô nhiễm không khí

- Các khí thải độc hại cho cơ thể sinh vật: CO, CO₂, SO₂, NO₂,… và bụi.

- Nguyên nhân gây ô nhiễm khí thải rất đa dạng nhưng chủ yếu do quá trình đốt cháy nhiên liệu (gỗ củi, than đá, dầu mỏ, khí đốt,…), hoạt động của các phương tiện, khí thải từ các nhà máy,…

2. Ô nhiễm do hóa chất bảo vệ thực vật và chất độc hóa học

- Nguyên nhân gây ô nhiễm do hóa chất bảo vệ thực vật và chất độc hóa học:

+ Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật (thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ, thuốc diệt nấm gây bệnh,…) quá nhiều.

+ Các chất độc hóa học sử dụng trong chiến tranh.

- Hậu quả của ô nhiễm do hóa chất bảo vệ thực vật và chất độc hóa học: Tác động bất lợi tới toàn bộ hệ sinh thái và ảnh hưởng đến sức khỏe con người (gây dị tật bẩm sinh và nhiều bệnh tật khác).

- Các con đường phát tán các hóa chất, chất độc hại:

+ Hóa chất chuyển thành dạng hơi theo nước mưa rơi xuống đất → tích tụ trong đất gây ô nhiễm mạch nước ngầm.

+ Hóa chất chuyển thành dạng hơi theo nước mưa rơi xuống ao, hồ, sông suối, biển → tích tụ trong nước.

+ Hóa chất còn bám và ngấm vào cơ thể sinh vật.

3. Ô nhiễm do các chất phóng xạ

- Nguồn gây ô nhiễm chất phóng xạ: chất thải của công trường khai thác chất phóng xạ, nhà máy điện nguyên tử,… và qua những vụ thử vũ khí hạt nhân.

- Tác hại: Năng lượng nguyên tử và các chất phóng xạ có khả năng gây đột biến ở người và sinh vật, gây một số bệnh di truyền và ung thư.

Vụ nổ nhà máy điện hạt nhân Chernobyl phát ra lượng phóng xạ lớn gấp bốn trăm lần so với quả bom nguyên tử được ném xuống Hiroshima.

4. Ô nhiễm do các chất thải rắn

- Nguồn gây ô nhiễm chất thải rắn:

+ Các vật liệu thải trong công nghiệp: Đồ cao su, đồ nhựa, giấy, dụng cụ kim loại, đồ thủy tinh,…

+ Các chất thải từ hoạt động nông nghiệp: Chủ yếu là rác thải hữu cơ như thực phẩm hư hỏng, lá cây,…

+ Chất thải y tế: bông băng bẩn, kim tiêm,…

+ Chất thải từ hoạt động xây dựng và khai thác khoáng sản: đất, đá, vôi, cát,…

+ Chất thải sinh hoạt: nilon dùng đựng đồ, thức ăn thừa,…

- Tác hại: Tạo điều kiện cho nhiều loài VSV gây bệnh phát triển, làm mất mĩ quan,…

5. Ô nhiễm do sinh vật gây bệnh

- Nguồn gốc chủ yếu: Các chất thải như phân, rác, nước thải sinh hoạt, xác chết của sinh vật, nước và rác thài từ bệnh viện,… không được thu gom và xử lí đúng cách đã tạo môi trường cho nhiều sinh vật gây hại cho con người và động vật phát triển.

- Tác hại: Gây nhiều bệnh tật như bệnh tả, lị, sốt rét, giun sán…

III. HẠN CHẾ Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG