Tại sao thầy Hamen lại nói: “…con bị trừng phạt thế là đủ rồi…”

Thầy Ha-men lại nói: “…con bị trừng phạt thế là đủ rồi…” là bởi vì:

+ Trước đây khi dạy học thì thầy Ha- men hay phạt, vụt thước kẻ để bắt các học trò học bài trong đó có Phrăng.

+ Dường như thầy đọc được suy nghĩ của Phrăng: là mong muốn đọc được trót lọt cái quy tắc về phân từ hay ho ấy, đọc to rõ ràng không phạm một lỗi nào thì dù có phải đánh đổi gì cũng cam. Có nghĩa là Phrăng đang hối hận, nuối tiếc vì không học hành tử tế để giờ đây không đọc được thứ tiếng bản địa của mình.

Thầy Ha-men nói “... con bị trừng phạt thế là đủ rồi…” bởi vì với một đứa trẻ, không biết đọc, biết viết và không được học tiếng mẹ đẻ của mình chính là sự trừng phạt quá lớn.

Thầy Ha-men lại nói: "... con bị trừng phạt thế là đủ rồi..." vì:

- Phrăng đã nhiều lần chịu phạt

- Với thầy Ha-men hiện tại, hình phạt không phải là cách dạy dỗ tốt với học sinh của mình

- Việc không được tiếp tục học tiếng Pháp đã là một hình phạt quá nặng nề không chỉ với riêng Phrăng.