Thường biến là những biến đổi ở kiểu hình của cùng một kiểu gen, phát sinh trong đời cá thể dưới ảnh hưởng của môi trường, không do sự biến đổi trong kiểu gen (không liên quan đến cơ sở di truyền).
Ví dụ
Một loài động vật về mùa đông có bộ lông dày màu trắng lẫn với tuyết; về mùa hè lông thưa hơn và chuyển sang màu vàng hoặc xám. Sự thay đổi bộ lông của các loài thú này tương ứng với điều kiện môi trường, đảm bảo cho việc thích nghi theo mùa.
Một số loài thực vật ở nước ta như bàng, xoan rụng lá vào mùa đông có tác dụng giảm sự thoát hơi nước qua lá.
Cây hoa anh thảo (Primula sinensis) đỏ thuần chủng khi trồng ở 35 °C thì ra hoa màu trắng. Thế hệ sau của cây hoa này trồng ở 20 °C lại cho hoa màu đỏ. Trong khi đó giống hoa trắng thuần chủng trồng ở 20 °C hay 35 °C đều ra hoa màu trắng. Điều này xảy ra do kiểu gen AA tạo thành ở 35 °C là thường biến. Nhiệt độ ảnh hưởng đến sự hình thành màu trắng của hoa, còn kiểu gen AA không bị biến đổi, do đó màu trắng của hoa không được di truyền cho thế hệ sau.
Ở một cây rau dừa nước (Ludwigia Adscendens): khúc thân mọc trên bờ có đường kính nhỏ và chắc, lá nhỏ; khúc thân mọc ven bờ có thân và lá lớn hơn; khúc thân mọc trải trên mặt nước thì thân có đường kính lớn hơn hai khúc trên và ở mỗi đốt, một phần rễ biến thành phao, lá cũng to hơn.
Thường biến là những biến đổi liên quan đến kiểu hình, không liên quan gì tới vật chất di truyền.
ví dụ: như bèo lục bình khi ở dưới nước thân cây ngắn phồng to, xốp còn trên cạn thì thân dài cao hoặc cây rau mác mọc ở sát tầng mặt nước thì lá to bản còn ở dưới nước thì lá dài nhọn.
* Thường biến là những biến đổi ở kiểu hình của cùng một kiểu gen, phát sinh trong đời cá thể dưới ảnh hưởng của môi trường, không do sự biến đổi trong kiểu gen.
- VD:
+ Cáo tuyết có lông màu trắng,vào mùa tuyết tan màu lông chuyển sang màu nâu.
+ Da người vùng ít nắng sáng màu,khi xuống vùng nắng sẽ sạm đi.
+ Cây trồng vùng ít nắng ít diệp lục tố nên là hơi vàng, ít xanh, vùng nhiều năng màu xanh đậm
+ Lá hoa súng trồng ngập dưới nước nhỏ và nhọn, nổi trên mặt nước to và tròn
Thường biến là những biến đổi ở kiểu hình của cùng một kiểu gen, phát sinh trong đời cá thể dưới ảnh hưởng của môi trường, không do sự biến đổi trong kiểu gen.
***ví dụ về động vật:
cáo tuyết có lông màu trắng, vào mùa tuyết tan màu lông chuyển sang màu nâu
da người vùng ít nắng sáng màu, khi xuống vùng nắng sẽ sạm đi
chim hồng hạc sống ở vùng nhiều tôm sẽ có màu lông rất đỏ
Thằn lằn Nam Mỹ (kiểu như tắc kè) đổi màu da theo môi trường, mùa hè cây nhiều lá nó có màu xanh, mùa dông cây rụng lá nó có màu nâu xám của thân cây
gấu, ếch, chuột trũi ngủ đông
ví dụ về thực vật
Cây trồng vùng ít nắng ít diệp lục tố nên là hơi vàng, ít xanh, vùng nhiều năng màu xanh đậm
lá hoa súng trồng ngập dưới nước nhỏ và nhọn, nổi trên mặt nước to và tròn cây dâu tây trồng nhiều nắng quả đỏ, ít nắng quả vàng, mùa đông cây rụng lá