Xả rác bừa bãi là thói quen của nhiều người. Trong trường học, nhiều học sinh sau khi ăn quà không để rác vào sọt mà vứt lung tung trên sàn lớp, sân trường. Nhiều túi ni lông, giấy thải bay tứ tung nhìn rất bẩn và khó chịu. Ở một số gia đình, khi có xe đổ rác thì không mang rác ra xe mà khi xe đi qua rồi lại vứt ở góc tường, trước ngõ hay gần nơi họ sống. Một số người đi xe gắn máy, xe buýt, ô tô,… Sau khi dùng thứ gì đó thì vứt luôn vỏ đựng xuống lòng đường. Hay một số người ăn kém, uống nước ngọt bên đường sẵn sàng vứt luôn que kem vỏ chai gần nơi họ ngồi… Và còn biết bao người thiếu ý thức bảo vệ môi trường. Họ vứt rác bừa bãi thành thói quen, xả rác bừa bãi nơi công cộng, đường phố.
Vậy, nguyên nhân của hành động thiếu văn hóa này xuất phát từ đâu? Khách quan, có thể thấy việc tuyên truyền, giáo dục ý thức cho người dân của các cơ quan chuyên trách đối với việc bảo vệ môi trường chưa thực sự cao. Các qui định xử phạt lại thiếu và chưa thật nghiêm khắc. Về chủ quan, ta thấy rất nhiều người không có ý thức bảo vệ môi trường tiện tay thì vứt, cốt sao sạch nhà mình, còn ngoài đường ra sao thì kệ. Họ đâu ý thức rằng những việc làm tưởng như rất bình thường, đó lại có tác hại lớn thế nào đến môi trường sống của chính họ và những người xung quanh.
Vứt rác bừa bãi gây ra hậu quả vô cùng lớn. Hành động này làm xấu cảnh quan thiên nhiên gây mất mĩ quan đường phố. Nguy hại hơn, nó làm cho môi trường sống của chúng ta lại ô nhiễm: Vứt rác ra sông hồ làm ô nhiễm nguồn nước, chôn rác không phân hủy làm ô nhiễm đất, làm ô nhiễm không khí, ô nhiễm tầm nhìn,…Gây ảnh hưởng xấu đến các loài sinh vật chứ không kể riêng con người. Sức khỏe của con người suy giảm, dễ mắc các bệnh về hô hấp, về tiêu hóa, ung thư,…Các loại sinh vật sống ở biển, hồ sẽ chết vì nuốt phải rác không phân hủy, chết vì nguồn nước quá ô nhiễm gây hoang mang cộng đồng.
Bởi vậy, chúng ta phải có những giải pháp hữu hiệu để khắc phục tình trạng này. Ở Sing-ga-po, những người vứt rác ra đường hoặc những nơi công cộng dù là rác rất nhỏ như mẩu thuốc lá hay vỏ kẹo cao su,…Cũng bị phạt rất nặng. Đó chính là một kinh nghiệm mà đất nước ta cần học tập. Cần có những hình thức xử phạt thật nghiêm hành động này. Bên cạnh đó, các ban ngành chính quyền, các cơ quan chức năng, đoàn thể,…Cần đẩy mạnh hơn nữa việc tuyên truyền giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho người dân để họ không vứt rác bừa bãi. Mặt khác chúng ta cần tích cực trồng cây xanh, phủ đồi trọc giữa môi trường Xanh – Sạch – Đẹp.
Hiện tượng xả rác bừa bãi từ lâu đã trở thành vấn đề nan giải thu hút sự quan tâm của toàn dư luận đặc biệt là tình trạng xả rác bữa bãi của học sinh trong trường lớp hiện nay. Hiện tượng xả rác bừa bãi ở trường học hiện nay không khó bắt gặp, các em học sinh cũng thường vứt rác vào ngăn bàn, chân cầu thang, dưới sân trường… Nhiều bạn học sinh có thói quen ăn quà vặt, sáng muộn giờ nên mang đồ ăn lên lớp, ăn xong tiện tay xả rác ở mọi nơi. Ngoài ra, sau những giờ liên hoan, những ngày hội trong trường học không khó để nhìn thấy rác thải vứt lung tung. Nguyên nhân chủ quan của hiện tượng này là do thói quen đã có từ trước của các bạn học sinh, ở nhà vứt rác bữa bãi và ở trường cũng vậy. Bên cạnh đó, còn do sự thiếu hiểu biết, thiếu ý thức giữ gìn vệ sinh môi trường của các bạn trẻ. Các bạn cho rằng việc của mình đến trường là để học, không phải để dọn vệ sinh nên thản nhiên vứt tác bừa bãi. Tuy nhiên, những nguyên nhân khách quan khác chúng ta phải kể đến là do cơ sở vật chất của nhiều trường học chưa đảm bảo (các phương tiện thu gom rác còn hạn chế, thiếu thốn, có nơi còn không có phương tiện cũng như người thu gom rác…). Không có chế tài xử phạt nghiêm khắc đối với những trường hợp vi phạm. Tuyên truyền rộng rãi nhưng không sâu sắc về tác hại của việc xả rác. Hậu quả của việc xả rác bừa bãi ở trường học đầu tiên phải kể đến là gây ô nhiễm môi trường trong khuôn viên trường học. Bên cạnh đó, nó còn tạo ra một thói quen xấu trong đời sống văn minh hiện đại - thói quen xả rác bừa bãi. Ngoài ra, việc xả rác bừa bãi sẽ phát sinh nhiều bệnh tật (có khi thành dịch), giảm sút sức khỏe, tốn kém tiền bạc… Việc xả rác bừa bãi còn ảnh hưởng đến cảnh quan, thẩm mĩ, mất đi vẻ xanh - sạch - đẹp vốn có của trường học. Chúng ta ai cũng biết xả rác bừa bãi là một hành động thiếu văn hóa, đáng bị phê phán nhất là đối với lứa tuổi học sinh. Những hiện tượng này chứng tỏ con người chưa có ý thức về vấn đề bảo vệ môi trường sống, chưa có trách nhiệm với cộng đồng cũng như đối với cuộc sống của bản thân mình. Bởi vậy, mỗi người cần phải rèn cho mình tinh thần trách nhiệm, cũng như ý thức bảo vệ môi trường. Chúng ta phải tuyên truyền cho mọi người hiểu được tác hại của hiện tượng này. Đồng thời, nhà nước cũng cần có những biện pháp hữu hiệu trong việc thu gom rác thải và cũng cần phải xử phạt nghiêm khắc với các hành vi vi phạm. Bản thân chúng ta cần ý thức được những tác hại to lớn của việc xả rác bừa bãi, đồng thời nâng cao nhận thức cho bản thân để xã hội được phát triển tốt đẹp hơn.