Chân, tay, tai, mắt, miệng - Hoàn cảnh sáng tác, Dàn ý phân tích tác phẩm

Chân, tay, tai, mắt, miệng - Hoàn cảnh sáng tác, Dàn ý phân tích tác phẩm được VnDoc sưu tầm và đăng tải nhằm giới thiệu Nội dung tác phẩm, Hoàn cảnh sáng tác nằm trong chương trình giảng dạy môn Ngữ văn lớp 6. Mời quý thầy cô cùng các bạn tham khảo tài liệu dưới đây.

Lưu ý: Nếu bạn muốn Tải bài viết này về máy tính hoặc điện thoại, vui lòng kéo xuống cuối bài viết.

I. Đôi nét về tác phẩm Chân, tay, tai, mắt, miệng

1. Thể loại: truyện ngụ ngôn

- Truyện ngụ ngôn

• Hình thức: là loại truyện kể bằng văn xuôi hoặc văn vần
• Nội dung: mượn chuyện về loài vật, đồ vật hoặc về chính con người để nói bóng gió, kín đáo chuyện con người
• Mục đích: nhằm khuyên nhủ, răn dạy con người ta bài học nào đó trong cuộc sống.

- Truyện ngụ ngôn Chân, tay, tai, mắt, miệng thuộc nhóm truyện mượn chuyện về các bộ phận của con người để đưa ra bài học cho mọi người.

2. Phương thức biểu đạt

- PTBĐ chính là tự sự

3. Tóm tắt văn bản Chân, tay, tai, mắt, miệng

Cô Mắt, cậu Chân, cậu Tay, bác Tai so bì với lão Miệng chỉ ăn không làm nên bàn nhau không làm gì để lão Miệng không có gì ăn. Nhưng mấy ngày sau cả thảy đều mệt mỏi rã rời vì lão Miệng không ăn thì tất cả đều bị tê liệt, công việc lão Miệng là nhai thức ăn để tiếp sức lực. Nhận ra sai lầm, Chân, Tay, Tai, Mắt đến xin lỗi và cho lão Miệng ăn và trở lại khỏe mạnh. Từ đó họ sống hòa thuận với nhau.

4. Bố cục văn bản Chân, tay, tai, mắt, miệng

- Gồm 3 phần:

5. Giá trị nội dung văn bản Chân, tay, tai, mắt, miệng

Từ câu chuyện của Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng, truyện nêu ra bài học: Trong một tập thể, mỗi thành viên không thể sống tách biệt mà phải nương tựa vào nhau, gắn bó với nhau để cùng tồn tại; do đó, phải biết hợp tác với nhau và tôn trọng công sức của nhau

6. Giá trị nghệ thuật văn bản Chân, tay, tai, mắt, miệng

- Cách kể chuyện ý vị với ngụ ý sâu sắc

- Mượn chuyện các bộ phận cơ thể con người để khuyên nhủ, răn dạy con người

II. Dàn ý phân tích văn bản Chân, tay, tai, mắt, miệng

1. Mở bài

- Giới thiệu khái quát về truyện ngụ ngôn (khái niệm, đặc trưng nghệ thuật, ý nghĩa…)

- Giới thiệu về truyện “Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng” (tóm tắt, khái quát giá trị nội dung và giá trị nghệ thuật…)

2. Thân bài

a. Chân, Tay, Tai, Mắt so bì, tị nạnh với lão Miệng

- Chân, Tay, Tai, Mắt cho rằng lão Miệng cho rằng họ phải “làm việc mệt nhọc quanh năm còn lão Miệng không làm gì cả, chỉ ngồi ăn không” - đây là suy ngĩ sai lầm, chưa đúng về sự việc.

- Họ kéo nhau đến nhà lão Miệng, đến nơi không chào hỏi, nói thẳng với lão “Từ nay chúng tôi không làm gì để nuôi ông nữa” - hành động bột phát từ những suy nghĩ lệch lạc sai lầm.

b. Hậu quả về hành động của Chân, Tay, Tai, Mắt

- Cậu Chân, cậu Tay: không còn muốn cất mình lên để chạy nhảy, vui đùa như trước

- Cô Mắt: ngày cũng như đêm lúc nào cũng lờ đờ, thấy hai mi nặng trĩu như buồn ngủ mà ngủ thì không được

- Bác Tai: nghe tiếng gì cũng không rõ, thấy lúc nào cũng ù ù như xay lúa ở trong

→ Cả hội lừ đừ, mệt mỏi, rã rời

→ Bác Tai, cô Mắt, cậu Chân, cậu Tay nhận ra rằng mình đã có những suy nghĩ và hành động thật sai lầm, vì: lão Miệng tuy không đi làm những có công việc là nhai, như vậy cũng là làm việc chứ không phải ăn không ngồi rồi.

→ Mọi người đã kịp thời nhận ra sai lầm của mình và sửa chữa ngay lập tức bằng việc đến nhà lão Miệng để giải quyết mọi việc.

c. Cách sửa chữa hậu quả

- Cả bọn cố gượng dậy đến nhà lão Miệng, vực lão Miệng dậy và tìm thức ăn cho lão.

- Cả bọn nhận ra rằng khi lão Miệng ăn thì tai, mắt, tay chân đều cảm thấy đỡ mệt nhọc và khoan khoái hẳn lên

→ Sau sự cố này, cả bọn lại chung sống hòa thuận, mỗi người một việc như trước, không ai tị nạnh ai nữa

3. Kết bài

- Khái quát giá trị nội dung và nghệ thuật của văn bản:

• Nội dung: Từ câu chuyện của Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng, truyện nêu ra bài học: Trong một tập thể, mỗi thành viên không thể sống tách biệt mà phải nương tựa vào nhau, gắn bó với nhau để cùng tồn tại; do đó, phải biết hợp tác với nhau và tôn trọng công sức của nhau
• Nghệ thuật: cách kể chuyện ý vị, tự nhiên…

- Bài học cho bản thân:phải sống hòa mình vào với tập thể…

Như vậy là chúng tôi đã giới thiệu cho các bạn bài Chân, tay, tai, mắt, miệng - Hoàn cảnh sáng tác, Dàn ý phân tích tác phẩm. Mời các bạn tham khảo thêm đề thi học kì 1 lớp 6, văn mẫu lớp 6 cho các bạn tham khảo ý tưởng khi viết bài. Ngoài ra các bạn có thể xem thêm chuyên mục Soạn văn 6 mà VnDoc đã chuẩn bị để học tốt hơn môn Ngữ văn lớp 6. Mời các em học sinh, các thầy cô cùng các bậc phụ huynh tham khảo.