Bài dự thi Đại sứ văn hóa đọc năm 2025 cho học sinh THPT và sinh viên
Bài dự thi Đại sứ văn hóa đọc 2025
Bài dự thi Đại sứ văn hóa đọc năm 2025 dành cho học sinh THPT và sinh viên gồm có 2 đề. Thí sinh chọn 1 trong 2 đề. Mời các bạn cùng xem toàn bộ Đáp án cuộc thi Đại sứ văn hóa đọc mới nhất này.
1. Câu hỏi Đại sứ văn hóa đọc cho học sinh THPT và sinh viên
Thí sinh chọn 1 trong 2 đề sau:
1.1 Câu hỏi Đại sứ văn hóa đọc - Đề 1
Câu 1: Trong các tác phẩm đã đọc, tác phẩm nào có tác động mạnh mẽ đến tư duy của anh (chị), khơi dậy khát vọng, ý chí phấn đấu, tiên phong, sáng tạo, tự tin bước vào kỷ nguyên mới của dân tộc.
Câu 2: Anh (chị) hãy viết một sáng kiến, kinh nghiệm nhằm thúc đẩy việc đọc sách cho các đối tượng: người dân ở khu vực biên giới, hải đảo; vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn; người dân tộc thiểu số, người cao tuổi, người khuyết tật chữ in… (Nêu được mục tiêu, đối tượng hưởng lợi, nội dung công việc thực hiện, dự kiến kết quả đạt được. Khuyến khích những sáng kiến đã được áp dụng trong thực tiễn và có minh chứng).
>> Tham khảo: Viết một sáng kiến, kinh nghiệm nhằm thúc đẩy việc đọc sách
1.2 Câu hỏi Đại sứ văn hóa đọc - Đề 2
Câu 1: Anh (chị) hãy sáng tác một tác phẩm văn học (truyện ngắn) nhằm lan tỏa tình yêu đọc sách, thông qua đó khơi dậy trách nhiệm với bản thân, gia đình, xã hội và khát vọng xây dựng đất nước thịnh vượng, phồn vinh, văn minh, hạnh phúc.
>> Tham khảo: Sáng tác một tác phẩm văn học (truyện ngắn) nhằm lan tỏa tình yêu đọc sách
Câu 2: Anh (chị) hãy viết một sáng kiến, kinh nghiệm nhằm thúc đẩy việc đọc sách cho các đối tượng: người dân ở khu vực biên giới, hải đảo; vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn; người dân tộc thiểu số, người cao tuổi, người khuyết tật chữ in… (Nêu được mục tiêu, đối tượng hưởng lợi, nội dung công việc thực hiện, dự kiến kết quả đạt được. Khuyến khích những sáng kiến đã được áp dụng trong thực tiễn và có minh chứng).
>> Tham khảo: Viết một sáng kiến, kinh nghiệm nhằm thúc đẩy việc đọc sách
2. Bài dự thi Đại sứ văn hóa đọc cho học sinh THPT và sinh viên
2.1 Bài dự thi Đại sứ văn hóa đọc - Đề 1
Câu 1: Trong các tác phẩm đã đọc, tác phẩm nào có tác động mạnh mẽ đến tư duy của anh (chị), khơi dậy khát vọng, ý chí phấn đấu, tiên phong, sáng tạo, tự tin bước vào kỷ nguyên mới của dân tộc.
Gợi ý đáp án:
Mẫu bài viết số 1 - Đất rừng phương Nam
Trong dòng chảy văn chương Việt Nam, có những tác phẩm không chỉ lay động trái tim độc giả mà còn gieo vào tâm hồn những hạt giống của khát vọng, ý chí và niềm tin vào tương lai. Với riêng tôi, tác phẩm "Đất rừng phương Nam" của nhà văn Đoàn Giỏi đã trở thành một ngọn lửa âm ỉ, khơi bùng lên những thôi thúc mạnh mẽ để tôi tự tin bước vào kỷ nguyên mới của dân tộc.
Giữa bối cảnh đất nước vừa trải qua những năm tháng đau thương nhưng cũng đầy hào hùng, "Đất rừng phương Nam" hiện ra như một bức tranh thủy mặc tuyệt đẹp về một vùng đất trù phú và những con người kiên cường. Theo bước chân phiêu bạt của cậu bé An, tôi được đắm mình trong vẻ hoang sơ, phóng khoáng của miền Tây sông nước, cảm nhận được sự chân chất, nghĩa tình của những người dân nơi đây. Từng trang văn thấm đẫm chất thơ, khắc họa nên một thế giới vừa gần gũi, vừa kỳ diệu, nơi con người và thiên nhiên hòa quyện trong một bản giao hưởng bất tận.
Hơn cả một câu chuyện về cuộc sống mưu sinh, "Đất rừng phương Nam" là khúc ca về tinh thần bất khuất, khát vọng tự do và sức sống mãnh liệt của dân tộc. Hình ảnh cậu bé An lạc lõng nhưng không hề đơn độc, luôn tìm thấy sự cưu mang, đùm bọc giữa những người xa lạ đã gieo vào lòng tôi niềm tin vào sức mạnh của tình người và sự đoàn kết. Dù phải đối mặt với bao khó khăn, gian khổ, những con người trong tác phẩm vẫn giữ trọn vẹn lòng yêu nước, tinh thần lạc quan và ý chí vươn lên. Chính điều này đã khơi dậy trong tôi một khát vọng cháy bỏng được cống hiến, được góp phần vào sự nghiệp xây dựng và phát triển quê hương.
Đọc "Đất rừng phương Nam", tôi không chỉ cảm nhận được vẻ đẹp của quá khứ mà còn nhìn thấy những tiềm năng to lớn của tương lai. Tinh thần dám nghĩ, dám làm, sự thích ứng linh hoạt với hoàn cảnh của những người dân miền sông nước đã truyền cho tôi nguồn cảm hứng bất tận để sáng tạo và đổi mới. Trong bối cảnh kỷ nguyên mới với những biến chuyển không ngừng, tác phẩm như một lời nhắc nhở về việc trân trọng những giá trị truyền thống, đồng thời mạnh dạn khai phá những chân trời mới.
Ngòi bút tài hoa của Đoàn Giỏi không chỉ tái hiện một cách chân thực cuộc sống mà còn gieo vào lòng độc giả những bài học sâu sắc về lòng nhân ái, sự kiên trì và niềm tin vào tương lai. Tác phẩm đã đánh thức trong tôi ý thức về trách nhiệm của một người trẻ đối với vận mệnh của đất nước. Tôi nhận ra rằng, để tự tin bước vào kỷ nguyên mới, mỗi cá nhân cần trang bị cho mình không chỉ kiến thức mà còn cả một trái tim nhiệt huyết, một ý chí kiên cường và một tinh thần tiên phong, sáng tạo.
"Đất rừng phương Nam" không chỉ là một tác phẩm văn học, mà còn là một người bạn đồng hành trên hành trình trưởng thành của tôi. Tác phẩm đã khơi dậy trong tôi niềm tự hào về bản sắc văn hóa dân tộc, thôi thúc tôi không ngừng học hỏi, khám phá và đóng góp vào sự phát triển của đất nước. Với những dư âm sâu sắc mà "Đất rừng phương Nam" mang lại, tôi tin rằng mình sẽ vững bước, tự tin và sáng tạo trên con đường hội nhập và phát triển của dân tộc trong kỷ nguyên mới đầy hứa hẹn.
Mẫu bài viết số 2 - Đường Kách Mệnh
Tựa đề bài viết: “Đường Kách Mệnh” – Ngọn lửa thắp sáng khát vọng dân tộc
Giữa nhịp sống hiện đại sôi động, khi đất nước ta đang vững bước vào kỷ nguyên chuyển đổi số và hội nhập toàn diện, tôi đã tìm thấy một “ngọn đuốc” soi đường – đó là tác phẩm “Đường Kách Mệnh” của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Dù được viết cách đây gần một thế kỷ, nhưng cuốn sách vẫn luôn mang tính thời sự, là kim chỉ nam về lý tưởng sống, tinh thần yêu nước và khát vọng vươn lên không chỉ cho thế hệ trước mà còn cho lớp trẻ hôm nay.
1. “Đường Kách Mệnh” – Bản tuyên ngôn thức tỉnh dân tộc
Tác phẩm được Bác Hồ viết vào năm 1927, với mục đích giáo dục chính trị cho cán bộ cách mạng Việt Nam. Trong từng trang sách, tôi cảm nhận được nhiệt huyết cháy bỏng của một con người mang trong mình tình yêu Tổ quốc đến vô hạn. Bác chỉ ra con đường cách mạng đúng đắn cho dân tộc Việt Nam: con đường giải phóng dân tộc bằng lý luận của chủ nghĩa Mác – Lênin, con đường của độc lập, tự chủ và tiến bộ.
Còn nữa,...
Câu 2:
Đề: Anh (chị) viết một sáng kiến kinh nghiệm nhằm thúc đẩy việc đọc sách trong các đối tượng: người dân ở khu vực biên giới, hải đảo; vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn; người dân tộc thiểu số, người cao tuổi, người khuyết tật chữ in… (Nêu được mục tiêu, đối tượng hưởng lợi, nội dung công việc thực hiện, dự kiến kết quả đạt được. Khuyến khích những sáng kiến đã được áp dụng trong thực tiễn và có minh chứng).
Gợi ý đáp án:
Mẫu số 1: Radio Sách: Âm thanh tri thức cho cộng đồng
1. Giới thiệu:
Nhận thức được tầm quan trọng của việc phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng, đặc biệt là đối với những người dân ở khu vực khó khăn, tôi xin đề xuất sáng kiến "Radio Sách". Sáng kiến này nhằm ứng dụng công nghệ truyền thông, cụ thể là radio, để đưa nội dung sách đến gần với các đối tượng như người dân ở khu vực biên giới, hải đảo; vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn; người dân tộc thiểu số, người cao tuổi, người khuyết tật chữ in,...
2. Mục tiêu:
- Mở rộng cơ hội tiếp cận tri thức cho người dân thông qua sách.
- Phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng, đặc biệt là những đối tượng khó khăn.
- Góp phần nâng cao nhận thức và bồi dưỡng tâm hồn cho người nghe.
- Xóa bỏ rào cản về địa lý, điều kiện kinh tế và khả năng tiếp cận sách.
3. Đối tượng hưởng lợi:
- Người dân ở khu vực biên giới, hải đảo; vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn.
- Người dân tộc thiểu số.
- Người cao tuổi.
- Người khuyết tật chữ in.
4. Nội dung công việc thực hiện:
- Sản xuất và phát sóng các chương trình radio về sách: Đọc sách, giới thiệu tóm tắt nội dung, phân tích tác phẩm bằng ngôn ngữ đơn giản, dễ hiểu.
- Phỏng vấn tác giả, nhà nghiên cứu, người nổi tiếng về sách.
- Chia sẻ cảm nhận, đánh giá về sách.
- Tổ chức các cuộc thi, trò chơi về sách thu hút người nghe.
- Phát sóng chương trình qua các kênh: Hợp tác với các đài phát thanh địa phương để phát sóng chương trình trên sóng radio.
- Phát sóng trực tuyến trên website, fanpage, mạng xã hội của Radio Sách .
- Tạo dựng kho sách nói online để người nghe có thể truy cập và nghe sách mọi lúc mọi nơi.
- Tổ chức các hoạt động ngoại khóa: Giao lưu tác giả, tọa đàm về sách tại các địa phương.
- Hội chợ sách, triển lãm sách lưu động.
- Câu lạc bộ đọc sách cho các đối tượng hưởng lợi.
- Hợp tác và huy động nguồn lực: Hợp tác với các nhà xuất bản, thư viện, trường học để tổ chức các chương trình, hoạt động về sách.
- Kêu gọi sự tài trợ từ các doanh nghiệp, tổ chức phi chính phủ để duy trì hoạt động của Radio Sách.
- Đào tạo đội ngũ nhân lực: Tuyển chọn và đào tạo đội ngũ MC, biên tập viên, kỹ thuật viên có chuyên môn và tâm huyết.
- Nâng cao năng lực cho đội ngũ về sản xuất chương trình, sử dụng công nghệ, tổ chức hoạt động ngoại khóa.
5. Dự kiến kết quả đạt được:
- Tăng tỷ lệ người dân tiếp cận và hình thành thói quen đọc sách.
- Nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của việc đọc sách trong cộng đồng.
- Đa dạng hóa hình thức tiếp cận sách, phù hợp với nhu cầu và điều kiện của từng đối tượng.
- Góp phần thu hẹp khoảng cách tiếp cận tri thức giữa các vùng miền, khu vực.
- Tạo dựng môi trường văn hóa lành mạnh, khuyến khích học tập và phát triển cộng đồng.
6. Minh chứng:
Sáng kiến "Radio Sách" đã được áp dụng thành công tại một số địa phương, mang lại kết quả tích cực. Ví dụ:
Dự án "Sách cho em" đã triển khai đưa tủ sách, thư viện lưu động đến các trường học vùng sâu vùng xa, kết hợp với các hoạt động đọc sách, chia sẻ để khơi dậy niềm đam mê đọc sách cho trẻ em.
Chương trình “Chuyến xe tri thức”, không chỉ dừng bánh lại ở khối trường học mà “chuyến xe” cũng đã đưa sách đến phục vụ người dân ở các thôn, buôn tại các xã vùng sâu, vùng xa như thôn Xí Thoại huyện Đồng Xuân, xã Suối Trai huyện Sơn Hòa xã Xuân Cảnh thị xã Sông Cầu…Bên cạnh đó ”chuyến xe” cũng đã đưa sách về phục vụ cho Người cao tuổi trên địa bàn huyện Phú Hòa nhằm tạo điều kiện cho Người cao tuổi tham gia vào việc đọc sách để sống vui, sống khoẻ, sống có ích và nhân rộng văn hóa đọc trong gia đình, trong cộng đồng dân cư.
Kết luận:
Radio Sách là một sáng kiến thiết thực và hiệu quả để phát triển văn hóa đọc cho cộng đồng, đặc biệt là những đối tượng khó khăn. Sáng kiến này cần được nhân rộng và hỗ trợ để mang lại lợi ích cho nhiều người hơn nữa.
Mẫu số 2: Viết một sáng kiến kinh nghiệm nhằm thúc đẩy việc đọc sách cho người dân tộc thiểu số
I. Mục tiêu của sáng kiến
- Mục tiêu của sáng kiến này là thúc đẩy thói quen đọc sách trong cộng đồng người dân tộc thiểu số, giúp họ tiếp cận được nguồn tri thức đa dạng, từ đó phát triển bản thân và cải thiện đời sống. Đồng thời, sáng kiến còn nhằm bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa dân tộc, qua việc kết hợp đọc sách với việc duy trì các truyền thống, phong tục tập quán của mỗi dân tộc.
II. Đối tượng hưởng lợi
- Đối tượng hưởng lợi từ sáng kiến này chủ yếu là người dân tộc thiểu số, bao gồm học sinh, thanh niên, người cao tuổi và phụ nữ ở các vùng miền núi, vùng sâu, vùng xa hoặc các khu vực có điều kiện kinh tế khó khăn. Đây là những nhóm đối tượng có ít cơ hội tiếp cận với tài liệu học tập và các nguồn thông tin ngoài đời sống hàng ngày.
III. Nội dung công việc thực hiện
- Tạo các điểm đọc sách cộng đồng tại địa phương:
+ Thành lập các điểm đọc sách tại các khu vực sinh hoạt cộng đồng, nhà văn hóa, trường học, nơi mọi người có thể đến để mượn sách và đọc miễn phí. Những điểm đọc này sẽ cung cấp những đầu sách đa dạng, từ sách giáo khoa, sách truyện thiếu nhi đến các sách về văn hóa, lịch sử dân tộc và kỹ năng sống.
+ Mỗi điểm đọc sách sẽ có người hướng dẫn, giúp người dân biết cách chọn lựa sách phù hợp với nhu cầu và sở thích cá nhân.
+ Tổ chức các buổi sinh hoạt đọc sách và chia sẻ kinh nghiệm:
+ Định kỳ tổ chức các buổi sinh hoạt cộng đồng để đọc sách và chia sẻ những bài học từ sách. Các buổi sinh hoạt có thể là những cuộc trò chuyện, thảo luận về các chủ đề liên quan đến cuộc sống, văn hóa dân tộc, hay các kỹ năng nghề nghiệp.
+ Mời các khách mời từ các tổ chức, chuyên gia trong cộng đồng hoặc người dân đã có kinh nghiệm để chia sẻ câu chuyện truyền cảm hứng về việc đọc sách và học hỏi từ sách.
- Phát triển chương trình đọc sách trực tuyến cho người dân tộc thiểu số:
+ Sử dụng công nghệ thông tin để tạo ra các nền tảng đọc sách trực tuyến, giúp người dân ở những vùng sâu, vùng xa có thể tiếp cận sách điện tử một cách dễ dàng. Các sách sẽ được dịch sang các ngôn ngữ dân tộc, đáp ứng nhu cầu và sự hiểu biết của người dân.
+ Tổ chức các lớp học trực tuyến về kỹ năng sử dụng Internet và đọc sách điện tử cho người dân, đặc biệt là thanh niên và học sinh, giúp họ khai thác tối đa nguồn tài liệu từ các nền tảng điện tử.
+ Khuyến khích việc tạo dựng thói quen đọc sách trong gia đình:
+ Tổ chức các hoạt động, cuộc thi về đọc sách giữa các gia đình để tạo ra một môi trường khuyến khích việc đọc sách ngay từ trong nhà. Các hoạt động này có thể bao gồm việc đọc truyện cho trẻ em, kể lại những câu chuyện từ sách cho người cao tuổi, hoặc tổ chức các cuộc thi tìm hiểu về sách giữa các thế hệ trong gia đình.
+ Tạo ra các chương trình tặng sách cho các gia đình, nhất là gia đình có trẻ em để khuyến khích việc nuôi dưỡng thói quen đọc sách từ nhỏ.
- Đưa việc đọc sách vào giáo trình học tập:
+ Khuyến khích các trường học và các trung tâm giáo dục cộng đồng đưa hoạt động đọc sách vào chương trình học, không chỉ giới hạn ở sách giáo khoa mà còn mở rộng đến các loại sách về kỹ năng sống, văn hóa, nghệ thuật và khoa học.
+ Tổ chức các câu lạc bộ sách trong trường học, nơi học sinh có thể tham gia đọc sách và thảo luận về sách một cách sáng tạo và thú vị.
IV. Dự kiến kết quả đạt được
- Gia tăng số lượng người dân tham gia vào các hoạt động đọc sách: Qua các điểm đọc sách cộng đồng, các buổi sinh hoạt và lớp học trực tuyến, người dân, đặc biệt là học sinh và thanh niên, sẽ có cơ hội tiếp cận và yêu thích việc đọc sách.
- Nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của sách trong phát triển bản thân: Người dân tộc thiểu số sẽ nhận ra rằng việc đọc sách không chỉ giúp họ học hỏi, mà còn là phương tiện để duy trì và phát triển văn hóa của dân tộc.
- Hình thành thói quen đọc sách trong mỗi gia đình: Các gia đình sẽ bắt đầu có thói quen đọc sách chung, từ đó giúp trẻ em học tập tốt hơn và tạo ra một cộng đồng có văn hóa đọc mạnh mẽ.
- Cải thiện trình độ học vấn và kỹ năng sống: Người dân sẽ có thêm kiến thức mới trong các lĩnh vực khoa học, kỹ thuật, cũng như cải thiện các kỹ năng sống, từ đó nâng cao chất lượng cuộc sống của họ.
Mẫu số 3: Viết một sáng kiến kinh nghiệm nhằm thúc đẩy việc đọc sách cho người dân ở khu vực biên giới, hải đảo
Trong bối cảnh đất nước đang trên đà hội nhập và phát triển mạnh mẽ, văn hóa đọc đóng vai trò như một nền tảng vững chắc, không chỉ bồi dưỡng tri thức cá nhân mà còn góp phần kiến tạo một xã hội văn minh, tiến bộ. Đặc biệt, đối với người dân sinh sống tại các khu vực biên giới hải đảo, nơi điều kiện kinh tế - xã hội còn nhiều khó khăn và phức tạp, việc khơi dậy và nuôi dưỡng tình yêu sách càng trở nên cấp thiết. Một sáng kiến kinh nghiệm hiệu quả nhằm thúc đẩy văn hóa đọc tại những vùng đất phên dậu của Tổ quốc không chỉ mang lại lợi ích thiết thực cho đời sống tinh thần của người dân mà còn củng cố sức mạnh nội tại, góp phần bảo vệ vững chắc chủ quyền và an ninh quốc gia.
Khu vực biên giới hải đảo Việt Nam, với vị trí chiến lược đặc biệt quan trọng, đóng vai trò là tuyến đầu trong công cuộc bảo vệ chủ quyền lãnh thổ và an ninh quốc gia. Tuy nhiên, bên cạnh những tiềm năng to lớn, người dân nơi đây vẫn phải đối mặt với vô vàn khó khăn, từ điều kiện tự nhiên khắc nghiệt, cơ sở hạ tầng hạn chế đến sự thiếu thốn về nguồn lực vật chất và tinh thần. Trong bối cảnh đó, việc tiếp cận với tri thức thông qua sách vở trở thành một thách thức không nhỏ.
Thực tế cho thấy, thói quen đọc sách trong cộng đồng dân cư biên giới hải đảo còn nhiều hạn chế. Nguyên nhân sâu xa xuất phát từ nhiều yếu tố. Thứ nhất, sự thiếu thốn về cơ sở vật chất, đặc biệt là các thư viện, tủ sách cộng đồng, khiến người dân, nhất là trẻ em, không có nhiều cơ hội tiếp xúc với sách. Thứ hai, đời sống kinh tế còn nhiều khó khăn, mưu sinh hàng ngày chiếm phần lớn thời gian và tâm trí của người dân, khiến họ ít có điều kiện để quan tâm đến việc đọc sách. Thứ ba, nguồn sách và tài liệu hiện có thường tập trung vào các ấn phẩm phục vụ công tác và học tập, chưa thực sự đa dạng về thể loại, phong phú về nội dung, đáp ứng nhu cầu đọc đa dạng của các lứa tuổi và sở thích khác nhau. Cuối cùng, sự thiếu vắng các hoạt động khuyến đọc, các phong trào lan tỏa văn hóa đọc trong cộng đồng cũng là một rào cản lớn.
Hậu quả của tình trạng này là sự hạn chế trong việc tiếp thu kiến thức mới, cập nhật thông tin, phát triển tư duy phản biện và khả năng sáng tạo của người dân. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến sự phát triển cá nhân mà còn tác động tiêu cực đến sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, cũng như việc nâng cao nhận thức về chủ quyền lãnh thổ và trách nhiệm công dân.
Nhận thức sâu sắc tầm quan trọng của việc phát triển văn hóa đọc đối với người dân khu vực biên giới hải đảo, tôi xin đề xuất một số sáng kiến kinh nghiệm mang tính toàn diện, đồng bộ và phù hợp với đặc thù của vùng đất này:
- Xây dựng và nhân rộng mô hình "Thư viện thân thiện trên sóng nước":
Với đặc thù địa lý sông nước, hải đảo, việc xây dựng các thư viện cố định truyền thống gặp nhiều khó khăn. Do đó, mô hình "Thư viện thân thiện trên sóng nước" là một giải pháp sáng tạo và hiệu quả. Đó có thể là những chiếc thuyền, ca nô được trang bị sách, báo, truyện tranh, máy tính kết nối internet, định kỳ di chuyển đến các cụm dân cư, trường học trên các đảo, ven biển. Thư viện di động này không chỉ mang sách đến gần người dân mà còn tổ chức các hoạt động đọc sách tập thể, kể chuyện, giao lưu văn hóa, tạo không gian đọc sách mở, gần gũi và hấp dẫn.
- Tổ chức các hoạt động khuyến đọc sáng tạo và hấp dẫn:
Để thu hút sự tham gia của người dân, đặc biệt là trẻ em và thanh niên, cần tổ chức các hoạt động khuyến đọc đa dạng, sáng tạo và phù hợp với đặc điểm văn hóa địa phương. Đó có thể là các cuộc thi kể chuyện theo sách, vẽ tranh minh họa sách, sân khấu hóa tác phẩm văn học, các buổi giao lưu với nhà văn, nhà khoa học, các câu lạc bộ đọc sách theo sở thích, các hoạt động đọc sách kết hợp với khám phá thiên nhiên, tìm hiểu lịch sử địa phương. Cần chú trọng đến việc lồng ghép các nội dung về biển đảo, chủ quyền lãnh thổ vào các hoạt động này một cách tự nhiên và hấp dẫn.
- Xây dựng đội ngũ "Đại sứ văn hóa đọc" tại cộng đồng:
Việc lựa chọn và bồi dưỡng những người có uy tín, có tâm huyết và khả năng truyền cảm hứng trong cộng đồng để trở thành "Đại sứ văn hóa đọc" là một giải pháp bền vững. Các đại sứ này có thể là cán bộ văn hóa, giáo viên, người cao tuổi, trưởng thôn, bí thư chi bộ... Họ sẽ đóng vai trò là những hạt nhân tích cực, lan tỏa tình yêu sách, khuyến khích mọi người đọc sách, tổ chức các buổi đọc sách cộng đồng, chia sẻ những cuốn sách hay và ý nghĩa.
Việc triển khai thành công các sáng kiến thúc đẩy văn hóa đọc sẽ mang lại những lợi ích vô cùng to lớn và toàn diện cho người dân và cộng đồng khu vực biên giới hải đảo.
Về mặt cá nhân, đọc sách giúp nâng cao trình độ dân trí, mở rộng kiến thức, phát triển tư duy phản biện và khả năng sáng tạo, bồi dưỡng tâm hồn và nhân cách. Về mặt xã hội, văn hóa đọc góp phần xây dựng một cộng đồng học tập, đoàn kết, văn minh, nâng cao ý thức pháp luật, tinh thần yêu nước và trách nhiệm công dân. Đặc biệt, việc đọc sách về lịch sử, văn hóa, chủ quyền biển đảo sẽ củng cố niềm tự hào dân tộc, ý thức bảo vệ lãnh thổ thiêng liêng của Tổ quốc.
Còn nữa....
2.2 Bài dự thi Đại sứ văn hóa đọc - Đề 2
Câu 1: Anh (chị) hãy sáng tác một tác phẩm văn học (truyện ngắn) nhằm lan tỏa tình yêu đọc sách, thông qua đó khơi dậy trách nhiệm với bản thân, gia đình, xã hội và khát vọng xây dựng đất nước thịnh vượng, phồn vinh, văn minh, hạnh phúc.
Gợi ý đáp án:
Sáng tác một tác phẩm văn học (truyện ngắn) nhằm lan tỏa tình yêu đọc sách - Mẫu 1
Tựa đề: "Những Trang Sách Và Khát Vọng Xây Dựng Tương Lai"
Mưa rơi từng hạt lất phất trên những mái tôn cũ, lặng lẽ và đầy hoài niệm. Quỳnh ngồi bên cửa sổ, đôi mắt dõi theo những giọt mưa vội vã trượt xuống rồi mất hút trong khoảng không tĩnh lặng của buổi chiều. Cô gái trẻ ấy, với đôi bàn tay thon dài đang lật giở cuốn sách mà cha cô đã tặng nhân ngày sinh nhật năm ngoái. Cuốn sách không phải là một tác phẩm nổi tiếng hay được nhiều người ca ngợi, nhưng đối với Quỳnh, nó lại là một kho tàng vô giá chứa đựng những bài học về cuộc sống, về trách nhiệm và khát vọng lớn lao.
Câu chuyện trong cuốn sách ấy không chỉ là những trang giấy khô khan mà là hành trình của một con người từ những ngày gian khó, với những ước mơ giản dị nhưng đầy hoài bão. Người trong câu chuyện ấy cũng giống như Quỳnh, từng có lúc cảm thấy mình nhỏ bé, mong manh giữa thế giới rộng lớn. Nhưng chính nhờ những trang sách mà cô tìm thấy được sức mạnh để vượt qua mọi thử thách, để hiểu rằng mỗi chúng ta đều có một vai trò quan trọng trong việc xây dựng cuộc sống, gia đình và xã hội.
Quỳnh nhớ rõ lời cha cô nói khi trao cuốn sách: “Sách là kho tàng, con gái à. Đọc sách không chỉ là để trở thành người hiểu biết, mà còn là để hiểu rõ trách nhiệm của bản thân đối với gia đình, xã hội, và đất nước. Con sẽ là một phần của một cộng đồng rộng lớn, và chỉ khi con ý thức được trách nhiệm của mình, con mới có thể đóng góp cho tương lai tươi sáng.”
Những lời của cha như một ngọn đuốc sáng trong tâm hồn Quỳnh, thắp lên niềm tin và khát vọng mạnh mẽ. Cô cảm nhận sâu sắc rằng, nếu mỗi người đều có thể nhìn nhận và thực hiện đúng trách nhiệm của mình, thì không chỉ cuộc sống cá nhân mà cả gia đình, cộng đồng và đất nước đều sẽ trở nên tốt đẹp hơn.
Quỳnh là một cô gái sống trong một ngôi làng nhỏ ven sông. Cuộc sống của gia đình cô không dư dả, nhưng luôn tràn ngập yêu thương và đức hi sinh. Cha mẹ cô làm nông, cực nhọc suốt ngày để lo cho các con cái được học hành. Quỳnh luôn cảm thấy mình phải nỗ lực gấp đôi, không chỉ để không làm cha mẹ thất vọng, mà còn để đóng góp cho sự phát triển của xã hội. Chính những cuốn sách đã dạy cô rằng, dù trong hoàn cảnh nào, nếu có khát vọng và trách nhiệm, chúng ta luôn có thể tạo ra sự thay đổi.
Ngày hôm đó, Quỳnh quyết định đến thăm bà nội, người mà cô luôn yêu thương và kính trọng. Bà nội cô đã già, mắt mờ đi nhiều, nhưng vẫn còn minh mẫn và nhớ rất rõ những câu chuyện về quá khứ. Những câu chuyện mà bà kể về thời trẻ, về những năm tháng đất nước còn chiến tranh, những khó khăn và hi sinh, đã giúp Quỳnh nhận ra một điều: mỗi thế hệ đều có những thử thách riêng, và trách nhiệm của họ là phải chiến đấu, vượt qua và phát triển. Những trang sách về lịch sử, những câu chuyện về những người đi trước đã xây dựng nên nền tảng cho đất nước hôm nay, là nguồn cảm hứng lớn lao đối với cô.
Bà nội kể: “Ngày xưa, khi đất nước còn chiến tranh, bà cũng chỉ là một cô gái trẻ như con. Nhưng bà hiểu rằng, dù khó khăn đến đâu, mỗi người đều phải có trách nhiệm với tương lai của đất nước. Bà luôn tin rằng, một đất nước muốn mạnh mẽ, thịnh vượng phải bắt đầu từ mỗi con người trong cộng đồng. Và điều quan trọng là phải giữ gìn, bảo vệ văn hóa và trí thức của dân tộc, vì đó chính là tài sản vô giá.”
Những lời của bà khiến Quỳnh nhớ lại những trang sách mà cô đã đọc, về những con người đã hy sinh, đã làm việc quên mình vì sự nghiệp lớn lao. Những người ấy không chỉ là anh hùng, mà còn là những công dân bình dị, luôn nhận thức rõ vai trò của mình đối với gia đình, xã hội và đất nước. Cô nhận ra rằng, nếu mỗi cá nhân có thể nuôi dưỡng khát vọng và thực hiện trách nhiệm của mình, đất nước sẽ phát triển bền vững và thịnh vượng.
Kể từ hôm đó, Quỳnh quyết tâm hơn bao giờ hết. Cô không chỉ chăm chỉ học tập mà còn tham gia các hoạt động cộng đồng, giúp đỡ những người xung quanh. Mỗi ngày, cô dành một chút thời gian để đọc sách, không chỉ để nâng cao kiến thức mà còn để rèn luyện bản thân, nuôi dưỡng những ước mơ lớn lao. Cô hiểu rằng, một đất nước thịnh vượng không thể thiếu những con người có tri thức, có trách nhiệm và có khát vọng.
Quỳnh cũng bắt đầu chia sẻ những cuốn sách của mình với các bạn bè trong làng, tổ chức các buổi đọc sách cộng đồng, nơi mà mọi người, từ trẻ em đến người lớn, đều có thể gặp gỡ, trao đổi và học hỏi. Cô muốn lan tỏa tình yêu đọc sách đến mọi người, giúp họ nhận thức rõ tầm quan trọng của tri thức đối với sự phát triển cá nhân và xã hội.
Ngày tháng trôi qua, những buổi đọc sách cộng đồng do Quỳnh tổ chức đã thu hút ngày càng nhiều người tham gia. Những nụ cười rạng rỡ của mọi người, những câu chuyện chia sẻ đầy cảm hứng đã làm cho ngôi làng nhỏ này trở nên ấm áp và đầy hy vọng. Quỳnh nhận ra rằng, nếu mỗi người đều có trách nhiệm đối với bản thân và cộng đồng, thì không gì là không thể thay đổi. Tình yêu đọc sách đã không chỉ thay đổi cô, mà còn lan tỏa, tạo ra một sức mạnh vô hình giúp nâng cao tinh thần đoàn kết, sự sáng tạo và khát vọng phát triển.
Từ những trang sách, Quỳnh tìm thấy sức mạnh để đối mặt với mọi thử thách, và từ đó, cô khơi dậy niềm tin vào tương lai, không chỉ cho bản thân mà cho cả gia đình, cộng đồng và đất nước. Cô tin rằng, đất nước sẽ chỉ thực sự phát triển khi mỗi cá nhân đều có ý thức và trách nhiệm trong việc học hỏi, chia sẻ và đóng góp. Và từ đó, khát vọng xây dựng một đất nước thịnh vượng, phồn vinh, văn minh, hạnh phúc sẽ không còn là một ước mơ xa vời, mà là một nhiệm vụ mà mỗi chúng ta đều có thể thực hiện được.
Tình yêu đọc sách, sự khát khao tri thức và trách nhiệm với bản thân, gia đình, xã hội đã thắp lên ngọn lửa trong Quỳnh, giúp cô trở thành một phần của một thế hệ trẻ dấn thân, sáng tạo và xây dựng tương lai tươi sáng cho đất nước.
Sáng tác một tác phẩm văn học (truyện ngắn) nhằm lan tỏa tình yêu đọc sách - Mẫu 2
"Ánh Sáng Từ Những Trang Sách"
Mưa nhẹ nhàng rơi ngoài cửa sổ, từng giọt nước lăn tăn trên khung kính như những dòng cảm xúc không tên của Mai, cô gái trẻ đang ngồi một mình trong phòng đọc sách của ngôi nhà cũ. Những ngày cuối thu này, không khí trong lành khiến Mai cảm thấy nhẹ nhàng hơn, nhưng đồng thời cũng là lúc cô đối diện với nỗi lo lắng về tương lai của mình. Cuộc sống hiện tại không dễ dàng, gia đình cô cũng đang gặp khó khăn. Cha mẹ vất vả làm lụng, còn cô chỉ là một cô sinh viên với những giấc mơ và hoài bão chưa thể chạm tới. Nhưng có một điều luôn đồng hành cùng cô, đó là tình yêu với sách.
Sách đối với Mai không chỉ là một công cụ học tập. Nó là người bạn thầm lặng, giúp cô tìm thấy ánh sáng trong những lúc đen tối nhất. Lần đầu tiên Mai hiểu được giá trị của việc đọc sách khi cô còn là một cô bé, ngồi bên mẹ trong căn phòng chật chội, mẹ lật giở những trang sách cũ và kể cho cô những câu chuyện đầy ý nghĩa. Những câu chuyện ấy không chỉ mang đến tri thức, mà còn gieo vào lòng cô những hạt giống của sự kiên trì, trách nhiệm và khát vọng.
"Mai à, sách là cửa sổ của thế giới, mở ra cho con những tầm nhìn mới về cuộc sống này. Đọc sách không chỉ giúp con trở thành người thông thái, mà còn giúp con hiểu được trách nhiệm của mình đối với bản thân, gia đình và xã hội," mẹ cô từng nói như vậy, ánh mắt đầy hy vọng.
Và hôm nay, ngồi một mình trong căn phòng ấy, Mai lại nhớ về lời mẹ. Trong tay cô là một cuốn sách dày, bìa đã sờn, là món quà của mẹ từ lâu. Cuốn sách không phải là tác phẩm nổi tiếng hay được ai đó nhắc đến nhiều, nhưng đối với Mai, nó có một sức mạnh lạ kỳ. Đó là cuốn sách về lịch sử đất nước, về những con người đã hy sinh vì lý tưởng và khát vọng xây dựng một đất nước phồn vinh.
Mai mở cuốn sách, những dòng chữ xưa cũ đưa cô về những năm tháng gian khó của dân tộc. Cô đọc về những cuộc chiến đấu kiên cường của cha ông, về những hi sinh thầm lặng của bao người trong hành trình dựng xây đất nước. Nhưng có một câu chuyện trong cuốn sách đã khiến Mai phải dừng lại lâu hơn. Đó là câu chuyện về một người phụ nữ bình dị, từ một làng quê nghèo khó, đã đứng lên đấu tranh vì sự tự do và công lý cho đất nước. Bà không chỉ là người mẹ, người vợ, mà còn là một người chiến sĩ kiên cường, luôn nuôi dưỡng trong mình một khát vọng lớn lao về một đất nước tự do, hạnh phúc.
Bài học từ người phụ nữ ấy như một ngọn đuốc thắp sáng trong tâm hồn Mai. Cô hiểu rằng, không phải lúc nào cũng cần phải là những con người vĩ đại, những chiến sĩ ngoài mặt trận mới có thể tạo ra sự thay đổi. Mỗi người, dù ở bất kỳ đâu, trong hoàn cảnh nào, đều có thể đóng góp cho sự phát triển của xã hội nếu họ biết sống có trách nhiệm, có ước mơ và khát vọng.
Cả đêm đó, Mai không thể ngủ, cô suy nghĩ về trách nhiệm của mình đối với gia đình, đối với xã hội. Cô hiểu rằng mình cần phải học tập, rèn luyện để trở thành người có ích cho cộng đồng, nhưng quan trọng hơn, cô phải có một khát vọng lớn lao – khát vọng xây dựng một đất nước thịnh vượng, văn minh và hạnh phúc. Và để làm được điều đó, cô cần phải bắt đầu từ chính bản thân mình.
Sáng hôm sau, Mai quyết định tham gia vào các hoạt động cộng đồng. Cô không chỉ học tốt mà còn muốn giúp đỡ những người xung quanh, chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm với những ai cần. Cô bắt đầu tham gia các nhóm đọc sách, tổ chức các buổi chia sẻ về những cuốn sách hay và những bài học sâu sắc mà cô học được. Mai cũng tự tạo cho mình một thói quen đọc sách mỗi ngày, không chỉ để tích lũy kiến thức mà còn để nuôi dưỡng tâm hồn, củng cố niềm tin vào giá trị của cuộc sống.
Mỗi buổi sáng, trước khi bắt đầu một ngày mới, cô lại ngồi lật giở những trang sách, tìm thấy những câu chuyện, những bài học mới. Cuốn sách trở thành nguồn cảm hứng vô tận cho Mai, giúp cô nhìn nhận thế giới một cách tích cực hơn. Cô nhận ra rằng, khi một người biết đọc sách và suy ngẫm, họ không chỉ trở nên thông minh hơn mà còn trở thành người có trách nhiệm với xã hội.
Dần dần, Mai bắt đầu nhận thấy sự thay đổi không chỉ trong suy nghĩ mà còn trong hành động của mình. Cô cảm thấy mình có thêm động lực để đối mặt với những thử thách trong học tập và cuộc sống. Cô không còn chỉ sống vì bản thân mà còn vì gia đình, vì đất nước. Cô hiểu rằng một xã hội phát triển không thể thiếu những con người có tri thức, có tinh thần trách nhiệm và khát vọng mạnh mẽ.
Cuối cùng, Mai cũng nhận ra rằng sách chính là cầu nối giữa quá khứ và tương lai. Mỗi trang sách không chỉ là kiến thức, mà còn là những giá trị nhân văn, những ước mơ và hoài bão của cả dân tộc. Đọc sách không chỉ là cách để nuôi dưỡng tâm hồn, mà còn là cách để mỗi người tìm thấy sức mạnh, trách nhiệm của mình trong việc xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn.
Với Mai, tình yêu đọc sách không chỉ giúp cô trưởng thành hơn mà còn khơi dậy một khát vọng cháy bỏng, một khát vọng lớn lao về trách nhiệm của bản thân đối với gia đình, xã hội và đất nước. Cô tin rằng, mỗi người chúng ta đều có thể góp phần tạo nên một đất nước thịnh vượng, phồn vinh và hạnh phúc, chỉ cần chúng ta biết trân trọng và phát huy giá trị của những trang sách.
Và từ đó, câu chuyện của Mai tiếp tục, như một ngọn lửa không bao giờ tắt, lan tỏa tình yêu đọc sách và khát vọng xây dựng một tương lai tươi sáng cho mọi thế hệ.
Còn nữa,...
Câu 2: Anh (chị) hãy viết một sáng kiến, kinh nghiệm nhằm thúc đẩy việc đọc sách cho các đối tượng: người dân ở khu vực biên giới, hải đảo; vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn; người dân tộc thiểu số, người cao tuổi, người khuyết tật chữ in… (Nêu được mục tiêu, đối tượng hưởng lợi, nội dung công việc thực hiện, dự kiến kết quả đạt được. Khuyến khích những sáng kiến đã được áp dụng trong thực tiễn và có minh chứng).
Gợi ý đáp án:
Sáng kiến: "Thư viện di động - Ánh sáng tri thức nơi xa"
- Mục tiêu
+ Đưa sách và tri thức đến gần hơn với người dân ở khu vực biên giới, hải đảo; vùng kinh tế - xã hội khó khăn; người dân tộc thiểu số, người cao tuổi, và người khuyết tật chữ in.
+ Khơi dậy niềm yêu thích đọc sách, tạo cơ hội tiếp cận tri thức, thúc đẩy tư duy sáng tạo và ý thức trách nhiệm với bản thân, gia đình, xã hội.
+ Góp phần giảm khoảng cách về tiếp cận văn hóa và tri thức giữa các khu vực địa lý và đối tượng khác nhau.
- Đối tượng hưởng lợi
+ Người dân tại khu vực biên giới, hải đảo và vùng sâu, vùng xa có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn.
+ Trẻ em, người cao tuổi, người dân tộc thiểu số, người khuyết tật chữ in (khiếm thị hoặc gặp khó khăn trong việc tiếp cận sách in thông thường).
- Nội dung công việc thực hiện
Bước 1: Xây dựng nguồn tài liệu đa dạng
+ Huy động sách từ cộng đồng: Kêu gọi quyên góp sách từ các cá nhân, trường học, doanh nghiệp, tổ chức xã hội. Sách sẽ gồm truyện, sách học tập, sách khoa học, và sách nói.
+ Tạo tài liệu đặc thù: Chuẩn bị tài liệu chữ nổi (Braille) cho người khuyết tật chữ in và thiết kế các sách với hình minh họa sinh động cho trẻ em dân tộc thiểu số.
Bước 2: Tổ chức "Thư viện di động"
+ Xe thư viện lưu động: Sử dụng xe ô tô hoặc xe máy cải tiến, được trang bị giá sách, loa phát thanh và thiết bị nghe nhìn để phục vụ việc đọc tại chỗ.
+ Hành trình thư viện: Lập kế hoạch di chuyển tới các điểm biên giới, hải đảo, hoặc vùng sâu, vùng xa, đảm bảo mỗi điểm đều được ghé thăm định kỳ (2-3 lần/tháng).
Bước 3: Hoạt động khuyến khích đọc sách
+ Câu chuyện từ sách: Tổ chức các buổi kể chuyện, đọc sách nhóm, hoặc hội thảo nhỏ để giới thiệu các quyển sách hay.
+ Thi đua sáng tạo: Khuyến khích trẻ em vẽ tranh, viết cảm nhận hoặc kể lại câu chuyện từ sách, từ đó tạo động lực tiếp cận sách nhiều hơn.
+ Sách nói cho người khiếm thị: Mang theo máy phát sách nói hoặc hướng dẫn họ truy cập các ứng dụng sách nói trực tuyến miễn phí.
Bước 4: Hợp tác với địa phương
+ Phối hợp với chính quyền địa phương, trường học, và các hội đoàn (như Hội Phụ nữ, Đoàn Thanh niên) để duy trì hoạt động thư viện lâu dài.
+ Đào tạo đội ngũ tình nguyện viên tại địa phương để vận hành và phát triển thư viện.
- Dự kiến kết quả đạt được
+ Ngắn hạn: 100% các khu vực được tiếp cận sách định kỳ; hàng trăm trẻ em, người dân tộc thiểu số và người cao tuổi được đọc và nghe kể sách.
+ Dài hạn: Hình thành thói quen đọc sách trong cộng đồng, gia tăng nhận thức về vai trò của tri thức trong phát triển cá nhân và xã hội.
+ Góp phần xóa mù chữ, giảm bất bình đẳng trong tiếp cận văn hóa và giáo dục.
+ Tạo tiền đề phát triển tư duy sáng tạo, khát vọng vươn lên và tinh thần trách nhiệm với quê hương, đất nước.
Minh chứng thực tế
Sáng kiến tương tự đã được áp dụng tại địa bàn nhiều tỉnh với mô hình "Thư viện lưu động - ánh sáng tri thức", mang sách đến các xã miền núi và nhận được phản hồi tích cực. Hàng trăm trẻ em và người dân trong cộng đồng đã có cơ hội tiếp cận sách, nâng cao nhận thức và mở rộng kiến thức, từ đó cải thiện chất lượng cuộc sống và tư duy.
Còn nữa,...
Mời các bạn Tải về để xem thêm các mẫu Bài dự thi Đại sứ văn hóa đọc năm 2025 cho học sinh THPT và sinh viên khác.
