Đọc hiểu bài Ấn vàng kiếm bạc

Chúng tôi xin giới thiệu bài Đọc hiểu bài Ấn vàng kiếm bạc chi tiết giúp học sinh dễ dàng tham khảo để chuẩn bị tốt cho kiểm tra sắp tới trong chương trình học Ngữ văn 7.

Đọc hiểu bài Ấn vàng kiếm bạc - Bùi Mạnh Nhi

Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi:

ẤN VÀNG KIẾM BẠC

Tương truyền ở một làng Ba Na thượng nguồn sông Côn từ ngàn xưa đã có một thanh gươm lạ […]. Lưỡi gươm cắm sâu sừng sững trên một tảng đá lớn nằm ven đường dẫn đến làng. Trải bao mưa nắng, lưỡi gươm vẫn sáng chói, không hề hoen rỉ.

Dân làng kể rằng, đây là thanh gươm quý trời ban cho người hiền tài trong thiên hạ để giúp dân dựng nước. Biết bao bàn tay tráng sĩ đã ướm vào chuôi gươm nhưng không một ai lay chuyển nổi. Đời này qua đời khác, chuôi gươm càng lên nước bóng loáng, lưỡi gươm càng chói như ánh mặt trời.

Cho đến ngày kia, có một người ngược dòng sông Côn tìm đến. Dân làng thấy người khách lạ tướng mạo khác thường, thông hiểu mọi lẽ trời đất, lại ăn nói có nghĩa có nhân, nên đem lòng kính phục, bèn dẫn tới chỗ thanh gươm báu. Đến nơi, trước mặt dân làng, người khách lễ tạ mọi người rồi bước lên tảng đá ướm bàn tay vạm vỡ của mình vào chuôi gươm. Khi cánh tay người đó vung mạnh thì hòn đá rung chuyển và cả thanh gươm quý hiện ra sáng lóa trước mặt mọi người. Tráng sĩ có sức mạnh hơn người ấy chính là Nguyễn Huệ, vốn sinh cơ lập nghiệp ở Kiên Mỹ, theo anh ngược dòng sông Côn đi tìm người tài giỏi trong thiên hạ để mưu nghiệp lớn. Cảm phục tài năng, dân làng mời Nguyễn Huệ ở lại và mở tiệc khoản đãi.

Quanh làng thường xuất hiện một con gà to lớn khác thường sống đã lâu đời. Nhân ngày vui, dân làng bèn săn con gà làm thịt đãi khách quý. Khi mổ gà ra, người ta thấy trong bụng con vật có một cái ấn lớn bằng vàng. Dân làng tin rằng đây là điềm trời giúp Nguyễn Huệ lập nghiệp lớn, liền cung kính dâng cho Huệ. Cầm ấn vàng và kiếm bạc trong tay, Nguyễn Huệ nói với dân làng:

- Trời đã có ý trao cho ta ấn vàng kiếm bạc, ta sẽ quyết quy tụ giang sơn về một mối để khỏi phụ sự chờ mong của trăm họ và lượng cao dày của trời đất.

Nghe Nguyễn Huệ nói, ai cũng tỏ lòng muốn được theo anh em Tây Sơn dựng cờ nghĩa, xây nghiệp lớn. Nguyễn Huệ rất mừng, hỏi một già làng:

- Làng ta có bao nhiêu người?

Già làng đáp:

- Phía bắc thượng có 200 người, phía nam thượng có 200 người. Giữa làng là con sông chảy siết, không ai dám qua lại thăm viếng nhau.

Nguyễn Huệ nghe nói vậy, liền đến con sông, rút gươm rạch đôi dòng nước đang chảy xiết. Lập tức, dòng nước rẽ ra hai bên để hiện ra một lối qua sông khá rộng. Từ đó, dân làng càng mang ơn Nguyễn Huệ. Họ hết lòng giúp đỡ ông và cho con cháu đi theo ngày càng đông.

(Bùi Mạnh Nhị (chủ biên), Văn học dân gian, những tác phẩm chọn lọc, NXB Giáo dục, 2003, tr.118-119)

Câu 1. Truyện “Ấn vàng kiếm bạc” thuộc thể loại nào?

Phương pháp giải

Dựa vào đặc trưng thể loại

Lời giải chi tiết

Truyện truyền thuyết

Câu 2. Truyện được kể theo ngôi thứ mấy?

Phương pháp giải

Dựa vào lời của người kể chuyện

Lời giải chi tiết

Ngôi kể thứ ba

Câu 3. Chỉ ra và nêu tác dụng của một chi tiết kì ảo có trong truyện.

Phương pháp giải

Đọc và xác định yếu tố kì ảo

Lời giải chi tiết

- Chọn 1 trong số các chi tiết kì ảo dưới đây:

+ Thanh gươm lạ, lưỡi gươm cắm sừng sững trên tảng đá lớn, trải mưa nắng vẫn sáng chói, không hề hoen rỉ.

+ đây là thanh gươm quý trời ban cho người hiền tài trong thiên hạ

+ Khi cánh tay người đó vung mạnh thì hòn đá rung chuyển và cả thanh gươm quý hiện ra sáng loá trước mặt mọi người.

+ Khi mổ gà ra, người ta thấy trong bụng con vật có một cái ấn lớn bằng vàng

+ Nguyễn Huệ nghe nói vậy, liền đến con sông, rút gươm rạch đôi dòng nước đang chảy xiết. Lập tức, dòng nước rẽ ra hai bên để hiện ra một lối qua sông khá rộng.

- Tác dụng:

+ Chi tiết kì ảo giúp câu chuyện li kì và hấp dẫn hơn.

+ Góp phần thể hiện sức mạnh, phẩm chất, tài năng của nhân vật.

+ Mang âm hưởng ngợi ca người anh hùng…

+ Thể hiện trí tưởng tượng phong phú của người xưa…

Câu 4. Theo em, vì sao chỉ có Nguyễn Huệ mới là người nhận được ấn vàng, kiếm bạc?

Phương pháp giải

Đọc kĩ văn bản và nêu suy nghĩ

Lời giải chi tiết

- Chỉ có Nguyễn Huệ mới là người nhận được ấn vàng kiếm bạc vì ông là người:

+ Có sức mạnh hơn người;

+ Có trí tuệ, tài năng;

+ Có lòng nhân nghĩa;

+ Giúp dân cứu nước, thống nhất giang sơn.

+ …………………..

Câu 5. Văn bản đã khơi gợi trong em những tình cảm nào với vị anh hùng dân tộc Nguyễn Huệ? (Trình bày bằng đoạn văn ngắn khoảng 3 - 5 câu).

Phương pháp giải

Nêu suy nghĩ của em

Văn bản đã khơi gợi những tình cảm với nhân vật Nguyễn Huệ:

+ Yêu mến, kính trọng;

+ Tự hào, ngưỡng mộ, biết ơn

Lời giải chi tiết

Đoạn tham khảo:

Văn bản gợi cho em niềm cảm phục và tự hào sâu sắc về vị anh hùng dân tộc Nguyễn Huệ. Ông hiện lên với tầm vóc phi thường, trí tuệ sáng suốt, tấm lòng nhân nghĩa và quyết tâm dựng nghiệp lớn vì nhân dân, đất nước. Hình ảnh Nguyễn Huệ nhận “ấn vàng kiếm bạc” như biểu tượng của sứ mệnh trời trao càng làm em thêm tin yêu và kính trọng công lao của ông.