Đọc hiểu bài Người học trò và con hổ

VnDoc xin giới thiệu bài Đọc hiểu bài Người học trò và con hổ chi tiết giúp học sinh dễ dàng tham khảo để chuẩn bị tốt cho kiểm tra sắp tới trong chương trình học Ngữ văn 7

Đọc hiểu bài Người học trò và con hổ

Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi:

NGƯỜI HỌC TRÒ VÀ CON HỒ

Có một con hổ mắc bẫy đang nằm chờ chết thì thấy một người học trò đi qua. Nó bèn dùng lời ngon ngọt van xin:

- Cậu tú nhân đức ơi, cậu hãy ra ơn cứu tôi thoát khỏi cái bẫy này. Tôi thề suốt đời không quên ơn cậu. Tôi sẽ không để cho một con hổ nào làm hại cậu và bắt mọi người phải kính trọng cậu.

Người học trò liền mở bẫy cho hồ ra. Nhưng vừa thoát nạn, hỗ liền trở mặt đòi ăn thịt người học trò. Người đó nói:

- Chính nhà ngươi vừa thề bồi với ta, cầu xin ta cứu giúp. Sao ngươi lại lấy oán trả ơn như vậy?

Con hổ gầm lên:

- Thằng ngu, tao là loài dã thú chuyên ăn thịt, mày dại khờ tin vào lời thề của tao thì mày phải chết.

Nghe thấy tiếng đôi bên cãi cọ, Thần núi bèn biến thành một vị quan tòa hiện ra và quát to:

- Có chuyện gì mà chúng bay làm náo động lên thế. Ai phải, ai trái cứ nói ra rồi ta sẽ phân xử.

Người học trò chỉ cái bẫy và nói:

- Tôi vừa cứu nó thoát khỏi cái bẫy, nó thề sẽ không ăn thịt tôi mà bây giờ lại nuốt lời.

Con hổ cãi:

- Làm gì có chuyện đó. Tôi đang ngủ ngon thì bị nó đánh thức. Tôi phải ăn thịt nó.

Thần núi nói:

- Ta không tin nhà ngươi to lớn thế này mà lại có thể ngủ yên trong cái chỗ chật hẹp ấy. Ngươi hãy trở vào chỗ cũ của ngươi cho ta xem.

Con hổ tin rằng mình thắng nên liền chui vào bẫy. Lập tức thần núi hạ cần bẫy xuống và nói:

- Đồ dã thú khốn kiếp! Mày đã bội ước, lấy oán trả ơn đối với người đã cứu mày. Giờ thì đừng mong có ai đến cứu mày!

Rồi thần quay lại nói với người học trò:

- Ngươi đã thấy rõ bài học chưa: Hãy nhớ rằng lòng tốt chỉ để cho những con người nhân hậu, còn đối với kẻ độc ác thì phải biết cách trừng trị, không nên lầm lẫn giữa người tốt và kẻ ác độc

(Trích "109 truyện ngụ ngôn Việt Nam và Thế giới", NXB Lao động)

Câu 1. Xác định thể loại của văn bản trên.

Phương pháp giải

Dựa vào đặc trưng thể loại

Lời giải chi tiết

Thể loại: Truyện ngụ ngôn

Câu 2. Văn bản trên kể theo ngôi nào?

Phương pháp giải

Dựa vào lời của người kể chuyện

Lời giải chi tiết

Mục đích của văn bản: Nêu lên triết lí nhân sinh và bài học kinh nghiệm trong cuộc sống

Câu 3. Theo văn bản, lí do nào khiến con hổ trở mặt đòi ăn thịt anh học trò? Con hổ trong văn bản trên tượng trưng cho kiểu người nào trong xã hội?

Phương pháp giải

Đọc kĩ văn bản

Lời giải chi tiết

- Lí do khiến con hổ trở mặt đòi ăn thịt anh học trò là vì: Nó là loài dã thú chuyên ăn thịt

- Con hổ trong văn bản trên tượng trưng cho kiểu người Vong ơn bội nghĩa, lấy oán báo ân

Câu 4. Dựa vào ngữ cảnh trên, xác định nghĩa của từ in đậm trong câu: "Nó bèn dùng lời ngon ngọt van xin"?

Phương pháp giải

Dựa vào ngữ cảnh để xác định nghĩa của từ

Lời giải chi tiết

Nghĩa của từ “ngon ngọt”

- Nói nhẹ nhàng, dễ nghe, khéo léo làm xiêu lòng người khác

Câu 5. Tác giả dân gian đã sử dụng biện pháp tu từ nghệ thuật nào để xây dựng nhân vật con hổ? Nêu tác dụng?

Phương pháp giải

Vận dụng kiến thức đã học về biện pháp nhân hoá

Lời giải chi tiết

- Tác giả dân gian đã sử dụng biện pháp tu từ “nhân hoá”: Hổ biết nói và có suy nghĩ giống người

- Tác dụng:

+ Làm cho câu chuyện trở nên sinh động, hấp dẫn

+ Con hổ không chỉ là một con vật dã thú, mà còn biết dùng lời lẽ khôn ngoan, van xin người học trò cứu mình. Hổ biết thuyết phục, thậm chí còn thề không ăn thịt người học trò để đổi lấy sự cứu giúp. Điều này là đặc điểm của con người, không phải của một loài động vật hoang dã. Sau khi được cứu, con hổ lại bội ước và muốn ăn thịt người học trò, thể hiện sự phản bội và ác độc -những đặc điểm thường gắn liền với con người khi thể hiện sự không trung thực hoặc có tính cách xấu. Trong cuộc đối thoại với người học trò và Thần núi, con hổ không chỉ gầm gừ mà còn có khả năng biện luận và đưa ra lý do cho hành động của mình. Đây là một đặc điểm rất con người, vì loài vật thường không có khả năng tranh cãi hay bào chữa như vậy.

+ Qua đây, tác giả dân giúp câu chuyện dễ dàng truyền tải bài học đạo đức, bởi người đọc dễ dàng nhận diện và cảm nhận rõ ràng sự phản bội và lòng tham của con hổ, từ đó tạo sự đối lập mạnh mẽ với lòng tốt của người học trò.