Đọc hiểu bài Mẹ - Đỗ Trung Lai
VnDoc xin giới thiệu bài Đọc hiểu bài Mẹ - Đỗ Trung Lai chi tiết giúp học sinh dễ dàng tham khảo để chuẩn bị tốt cho kiểm tra sắp tới trong chương trình học Ngữ văn 7
Đọc hiểu bài Mẹ - Đỗ Trung Lai
Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi:
Mẹ (Đỗ Trung Lai)
Lưng mẹ còng rồi
Cau thì vẫn thẳng
Cau – ngọn xanh rờn
Mẹ – đầu bạc trắng
Cau ngày càng cao
Mẹ ngày một thấp
Cau gần với giời
Mẹ thì gần đất!
Ngày con còn bé
Cau mẹ bổ tư
Giờ cau bổ tám
Mẹ còn ngại to!
Một miếng cau khô
Khô gầy như mẹ
Con nâng trên tay
Không cầm được lệ
Ngẩng hỏi giời vậy
- Sao mẹ ta già?
Không một lời đáp
Mây bay về xa
(Đỗ Trung Lai, Đêm sông Cầu, NXB Quân đội nhân dân, 2003)
Câu 1. Xác định thể thơ của văn bản trên.
Phương pháp giải
Dựa vào đặc trưng thể loại
Lời giải chi tiết
Thể thơ bốn chữ
Câu 2. Xác định chủ đề của bài thơ.
Phương pháp giải
Từ nội dung rút ra chủ đề của bài thơ
Lời giải chi tiết
Chủ đề: Tình yêu thương của con với mẹ
Câu 3. Hình ảnh nào trong bài thơ được đối sánh với hình ảnh mẹ, ở những phương diện nào? Liệt kê những từ ngữ được hình ảnh thể hiện? Vì sao tác giả lại lựa chọn hình ảnh đó?
Phương pháp giải
Đọc và xác định hình ảnh được đối sánh với hình ảnh mẹ
Lời giải chi tiết
- Hình ảnh cây cau được đối sánh với hình ảnh mẹ
- Ở những phương diện cau thẳng, cau vươn cao.
- Từ ngữ: vẫn thẳng, ngọn xanh rờn, ngày càng cao, gần với giời,
- Chọn hình ảnh đó để tăng thế đối lập giữa cây cau và hình ảnh người mẹ đã lớn tuổi
Câu 4. Để thể hiện hình tượng người mẹ và cau, tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật nào? Chỉ ra tác dụng của biện pháp nghệ thuật đó?
Phương pháp giải
Vận dụng kiến thức về các biện pháp tu từ
Lời giải chi tiết
- BPTT: Tương phản
- Tác dụng:
+ Tăng sức gợi hình, gợi cảm, tạo nhịp điệu cho câu thơ
+ Nhấn mạnh xót xa của con khi nghĩ về mẹ với hi sinh.
Câu 5. Hai câu thơ “Cau gần với giời/Mẹ thì gần đất” gợi cho em cảm xúc, suy nghĩ gì?
Phương pháp giải
Dựa vào ngữ cảnh và xác định nội dung chính
Nêu suy nghĩ của em về hai câu thơ
Lời giải chi tiết
Hai câu thơ “Cau gần với giời/Mẹ thì gần đất” gợi niềm xúc động và xót xa trước quy luật nghiệt ngã của thời gian. Hình ảnh cau vươn cao xanh tốt đối lập với dáng mẹ còng thấp xuống cho thấy khi sức sống thiên nhiên còn căng tràn thì mẹ đã già yếu. Điều đó nhắc con phải biết trân trọng, yêu thương mẹ khi còn có thể.