Hãy giải thích nghĩa của từ ngữ "Nói như dùi đục chấm mắm cáy"

Trong thực tế giao tiếp hằng ngày, người ta thường nói “dùi đục chấm mắm cáy ” hơn là “bầu dục chấm mắm cáy”. Tuy vậy “bầu dục chấm mắm cáy” lại là dạng ban đầu, dạng khởi thủy; còn “dùi đục chấm mắm cáy” chỉ là biến thể do đọc chệch “bầu dục” ra “dùi đục” mà thành. Nghĩa của thành ngữ “bầu dục chấm mắm cáy” hình thành trên cơ sở của sự chênh lệch hay tính không tương hợp giữa thức ăn và gia vị. Bầu dục là món ăn ngon và hiếm. Chẳng thế mà trong kho thành ngữ, tục ngữ của Việt Nam còn có câu: Sáng ngày bầu dục chấm chanh. Trưa gỏi cá cháy, tối canh cá chày. Vậy mà cái món ngon và hiếm ấy lại đem chấm với mắm cáy, một thứ mắm xoàng nhất, có thể nói là mạt hạng trong các loại mắm ở vùng biển. Bầu dục nếu ăn đúng cách phải chấm với chanh hay nước nước gừng. Còn mắm cáy chỉ dùng để ăn với rau muống, dua, cà...Trong “Phú Việt Nam” có bài “Đàm tục phú” - một bài phú khuyết danh từ thế kỷ trước-khi phê phán những kẻ văn dốt, võ nhát nhưng lại ham muốn học đòi những người có khả năng kinh bang tế thế, cũng liên hệ đến sự chủng chẳng, không phù hợp giữa bầu dục và mắm cáy: Chủng chẳng như bầu dục mắm cáy, muốn bậc kinh luân. Chình chịch như khối đất nắm ao bèo, toan bề thao lược. Có thể là do những nét tương tự về ngữ âm giữa bầu dục và dùi đục mà xuất hiện biến thể “dùi đục chấm mắm cáy”. Vả lại, biến thể này cũng cho phép có một cách giải thích khách của nó mà xem chừng cách giải thích ấy cũng có thể chấp nhận được.

+) Ngĩa là nói năng thô lỗ, thô thiển, thiếu tế nhị.

+) Mở rộng thêm:

Dùi đục là vật dụng bằng gỗ hay sắt,đầu được mài, vót nhọn để khoan hay đục các vật chất cứng hàng ngày như gỗ, đá, kim loại...

Mắm cáy: món ăn làm từ Cáy - 1 loại động vật giáp xác,hình dạng giống như con Cua, thường có ở những vùng nước mặn hay nước lợ, món mắm Cáy được ướp rất mặn, là món ăn quen thuộc của các Cụ ta xưa kia.

Với cách hiểu như trên ta thấy: Dùi đục, mắm Cáy đều là những vật dụng hay các món ăn rất đỗi quen thuộc, thô mộc, gần gụi với đời sống của Nhân dân ta trước đây; nó có mặt hầu như hàng ngày, trong bất cứ gia đình nhà nông Việt Nam nào.

Từ tính giản dị, thô mộc của 2 khái niệm trên, ý nghĩa 2 cụm từ này mang tính chuyển nghĩa rõ rệt. Phép so sánh "Nói như dùi đục chấm mắm cáy" chỉ cách nói trắng trợn, nói trực tiếp không giữ kẽ & thậm chí thiếu đi rất nhiều ý thanh nhã cần có trong lời nói. Nói cách khác, ý câu thành ngữ này tương đương với cụm từ "nói thô thiển".

Nói như dùi đục chấm mắm cáy: cách nói không khéo, thiếu tế nhị (lịch sự)