Lịch Sử 9 Cánh diều Bài 11: Khu vực Mỹ La-tinh từ năm 1945 đến năm 1991

I. Khái quát khu vực Mỹ La-tinh từ năm 1945 đến năm 1991

Câu hỏi trang 53 Lịch sử 9 Cánh diều

Mô tả một số nét về các nước Mỹ La-tinh từ năm 1945 đến năm 1991?

Trả lời:

- Sau Chiến tranh thế giới thứ hai, các nước Mỹ La-tinh trở thành "sân sau" của Mỹ, tồn tại nhiều chế độ độc tài. Năm 1959, cách mạng Cu-ba giành thắng lợi bằng đấu tranh vũ trang. Sự kiện này có tác động lớn đến các nước trong khu vực. Những năm 60 - 80 của thế kỉ XX, phong trào đấu tranh ở Mỹ La-tinh bùng nổ mạnh mẽ và giành thắng lợi. Mỹ La-tinh được ví như "Lục địa bùng cháy".

- Cùng với cuộc đầu tranh chống chế độ độc tài, các nước Mỹ La-tinh đã tiến hành xây dựng và phát triển đất nước, đạt được được nhiều thành tựu quan trọng như củng cố độc lập chủ quyền, dân chủ hóa sinh hoạt chính trị, tiến hành các cải cách kinh tế. Đồng thời, các nước Mỹ La-tinh thành lập các tổ chức liên minh khu vực cùng hợp tác và phát triển kinh tế.

II. Cu-Ba

Câu hỏi trang 54 Lịch sử 9 Cánh diều

Trình bày khái quát về cách mạng Cu-ba từ năm 1953 đến năm 1961?

Trả lời:

- Tháng 3-1952, với sự giúp đỡ của Mỹ, tướng Ba-ti-xta làm đảo chính, thiết lập chế độ độc tài quân sự ở Cu-ba. Chính quyền Ba-ti-xta đã xóa bỏ bản Hiến pháp tiến bộ, cấm các đảng phái chính trị hoạt động và bắt giam hàng vạn người yêu nước. Trong bối cảnh đó, nhân dân Cu-ba đã bền bì tiến hành đấu tranh nhằm lật đổ chính quyền độc tài.

- Ngày 26/7/1953: 135 thanh niên do Phi-den Ca-xtơ-rồ chỉ huy tấn công pháo đài Môn-ca-đa nhưng không thành công.

- Năm 1955: Sau 2 năm bị giam cầm, Phi-đen Ca-xtơ-rô được trả tự do, sang Mê-hi-cô gây dựng lực lượng, mua sắm vũ khi, thành lập tổ chức "Phong trào 26-7".

- Tháng 11/1956: Phi-đen Ca-xtơ-rô cùng 81 chiến sĩ yêu nước trở về trên con tàu Gran-ma, nhưng bị chặn đánh, phải rút lui lên núi lập căn cứ.

- Cuối năm 1958: Nghĩa quân tổng công kích tiến xuống đồng bằng, giải phóng các đô thị và nhiều vùng nông thôn.

- Ngày 1/1/1959: Nghĩa quân tiến vào giải phóng thủ đô La Ha-va-na lật đổ chế độ độc tài Ba-ti-xta. Cách mạng Cu-ba giành thắng lợi. Nước Cộng hòa Cu-ba được thành lập.

- Từ năm 1959 đến năm 1961, Chính phủ cách mạng lâm thời Cu-ba do Phi-đen Ca-xtơ-rô đứng đầu đã tiến hành nhiều chính sách mới, như cải cách ruộng đất, quốc hữu hóa các xí nghiệp của tư bản nước ngoài, xây dựng chính quyền lách _ mạng các cấp, thanh toán nạn mù chữ, phát triển giáo dục,... Năm 1961, Cu-ba tuyên bố đi lên chủ nghĩa xã hội.

Câu hỏi trang 55 Lịch sử 9 Cánh diều

Đánh giá kết quả công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Cu-ba từ năm 1961 đến năm 1991?

Trả lời:

- Từ năm 1961 đến năm 1991, trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội, Cu-ba bước đầu đạt những thành tựu như xây dựng được một nền công nghiệp với hệ thống cơ cấu ngành phù hợp: nền nông nghiệp đa dạng; giáo dục, y tế, văn hóa và thể thao phát triển. Đến năm 1986, cứ ba người dân Cu-ba thì có một người đi học. Cu-ba có quan hệ mật thiết với các nước xã hội chủ nghĩa và tích cực ủng hộ phong trào cách mạng giải phóng dân tộc trên thế giới.

- Đến những năm 80 - 90 của thế kỉ XX, trước chính sách bao vây, cấm vận của Mỹ cùng biến động chính trị ở Đông Âu và Liên Xô, công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội của Cu-ba gặp nhiều khó khăn, thách thức. Tuy nhiên, Cu-ba vẫn kiên định đi theo con đường chủ nghĩa xã hội.

Luyện tập và Vận dụng

Luyện tập trang 55 Lịch sử 9

Hệ thống những nét chính về các nước Mỹ La-tinh và cách mạng Cu-ba từ năm 1945 đến năm 1991 trên sơ đồ tư duy.

Trả lời: