Lịch sử Địa lí 9 Chân trời sáng tạo Chủ đề 2: Văn minh châu thổ sông Hồng và sông Cửu Long
Lịch sử Địa lí 9 Chủ đề 2: Văn minh châu thổ sông Hồng và sông Cửu Long
Giải Lịch sử và Địa lí 9 Chân trời sáng tạo Chủ đề 2: Văn minh châu thổ sông Hồng và sông Cửu Long hướng dẫn trả lời các câu hỏi trong SGK Lịch sử và Địa lí 9 Chân trời sáng tạo, giúp các em nắm chắc kiến thức được học trong bài và luyện giải Lịch sử và Địa lí 9 hiệu quả.
1. Những nét văn hoá đặc sắc trong nền văn minh châu thổ sông Hồng và sông Cửu Long
Câu hỏi 1: Hãy vẽ sơ đồ tư duy thể hiện những nét chính về văn hóa ở châu thổ sông Hồng. Em có nhận xét gì về nét sinh hoạt của cư dân xưa ở vùng này?
Trả lời:
Câu hỏi 2: Hãy trình bày những nét chính về văn hóa ở châu thổ sông Cửu Long. Theo em, đặc trưng quan trọng trong văn hóa ở vùng này là gì?
Trả lời
- Kiến trúc: Nhà nằm dọc hai bên bờ sông, kênh rạch, cấu trúc mở
- Nếp sống: gắn liền với sông nước, di chuyển bằng ghe, xuồng nhỏ
- Ẩm thực: giao thoa Việt – Hoa
- Trang phục: áo bà ba, khăn rằn
- Lễ hội: đa dạng
- Nghệ thuật: điệu hò, nói vè, nói thơ, nói tuồng,..
2. Biến đổi khí hậu và biện pháp ứng phó với biến đổi khí hậu ở hai vùng châu thổ sông Hồng và sông Cửu Long
Câu hỏi 1: Dựa vào bảng 2.1, bảng 2.2 và thông tin trong bài, hãy:
Cho biết dưới sự ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, nhiệt độ và lượng mưa thay đổi như thế nào ở hai vùng châu thổ sông Hồng và sông Cửu Long.
Trình bày các biểu hiện của hiện tượng thời tiết cực đoan, mực nước biển dâng ở hai vùng châu thổ sông Hồng và sông Cửu Long.
Trả lời
* Biểu hiện:
- Nhiệt độ tăng:
+ Mùa hè nóng hơn, gay gắt hơn.
+ Số ngày nắng nóng trong năm tăng.
- Mưa lũ:
+ Mưa lũ diễn ra thường xuyên và dữ dội hơn.
+ Nước lũ dâng cao hơn, gây ngập lụt diện rộng.
- Hạn hán, xâm nhập mặn:
+ Hạn hán xảy ra thường xuyên và kéo dài hơn.
+ Xâm nhập mặn ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp và đời sống người dân.
* Biểu hiện của hiện tượng thời tiết cực đoan, mực nước biển dâng ở hai vùng châu thổ sông Hồng và sông Cửu Long:
1. Châu thổ sông Hồng:
- Biểu hiện thời tiết cực đoan:
+ Mưa lũ: Lũ lụt xảy ra thường xuyên và dữ dội hơn, gây thiệt hại nặng nề về người và tài sản.
+ Hạn hán: Hạn hán xảy ra thường xuyên và kéo dài hơn, ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp.
+ Bão: Bão đổ bộ vào Việt Nam ngày càng nhiều và mạnh hơn, gây thiệt hại lớn về nhà cửa, cơ sở hạ tầng.
- Mực nước biển dâng:
+ Mực nước biển dâng cao làm xâm nhập mặn, ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp và đời sống người dân.
+ Nguy cơ sạt lở bờ biển ngày càng cao.
2. Châu thổ sông Cửu Long:
- Biểu hiện thời tiết cực đoan:
+ Hạn hán: Hạn hán xảy ra thường xuyên và kéo dài hơn, ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp.
+ Xâm nhập mặn: Xâm nhập mặn ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp và đời sống người dân.
+ Bão: Bão đổ bộ vào Việt Nam ngày càng nhiều và mạnh hơn, gây thiệt hại lớn về nhà cửa, cơ sở hạ tầng.
- Mực nước biển dâng:
+ Mực nước biển dâng cao làm xâm nhập mặn, ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp và đời sống người dân.
+ Nguy cơ sạt lở bờ biển ngày càng cao.
Câu hỏi 2: Dựa vào thông tin trong bài, hãy nêu những tác động của biển đổi khi hậu đối với sự phát triển kinh tế - xã hội ở châu thổ sông Hồng và sông Cửu Long.
Trả lời
- Thu hẹp diện tích đất nông nghiệp
- Thay đổi thời vụ sản xuất, cơ cấu cây trồng
- Suy giảm đa dạng sinh học
- Tăng nguy cơ gây cháy rừng
- Giảm sản lượng thuỷ sản
- Phá huỷ các công trình xây dựng
- Gây bất lợi đến hoạt động dịch vụ, du lịch
- Gây thiếu nước sinh hoạt trầm trọng, dịch bệnh gia tăng
Câu hỏi 3: Dựa vào bảng 2.3 và thông tin trong bài, hãy đề xuất một số biện pháp giúp giảm nhẹ, thích ứng với biến đổi khi hậu ở hai vùng châu thổ sông Hồng và sông Cửu Long.
Trả lời
* Biện pháp giảm nhẹ:
- Giảm phát thải khí nhà kính:
+ Sử dụng năng lượng hiệu quả và tiết kiệm năng lượng.
+ Phát triển năng lượng tái tạo.
+ Trồng rừng, bảo vệ rừng.
- Nâng cao nhận thức cộng đồng:
+ Tuyên truyền, giáo dục về biến đổi khí hậu.
+ Nâng cao ý thức bảo vệ môi trường.
- Biện pháp thích ứng:
+ Phòng chống thiên tai:
+ Xây dựng hệ thống đê điều, cống, hồ chứa nước.
+ Báo động sớm, dự báo thời tiết.
- Phát triển kinh tế:
+ Chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi phù hợp với biến đổi khí hậu.
+ Phát triển các ngành kinh tế ít chịu ảnh hưởng bởi biến đổi khí hậu.
- Nâng cao nhận thức cộng đồng:
+ Tuyên truyền, giáo dục về biến đổi khí hậu.
+ Nâng cao ý thức bảo vệ môi trường.
* Châu thổ sông Hồng:
- Xây dựng hệ thống đê điều kiên cố
- Phát triển các giống cây trồng chịu úng, mặn
- Phát triển du lịch sinh thái
Châu thổ sông Cửu Long:
- Xây dựng hệ thống cống, đập ngăn mặn
- Phát triển các mô hình nuôi trồng thủy sản nước lợ, nước mặn
- Phát triển du lịch sinh thái
Luyện tập Vận dụng
Luyện tập 1
Hãy hoàn thành bảng thống kê về nét đặc sắc của văn hoá ở châu thổ sông Hồng và sông Cửu Long theo mẫu dưới đây vào vở:
|
|
Văn hoá ở châu thổ sông Hồng |
Văn hoá ở châu thổ sông Cửu Long |
|
Đời sống vật chất |
|
|
|
Đời sống tinh thần |
|
|
Trả lời:
|
|
Văn hoá ở châu thổ sông Hồng |
Văn hoá ở châu thổ sông Cửu Long |
|
Đời sống vật chất |
- Làng có tính quần cư, biệt lập - Dựng nhà chú trọng hoà hợp với thiên nhiên - Nhà thường có 3 gian |
- Nhà nằm dọc bờ sông, kênh rạch, cấu trúc mở - Phương tiện di chuyển: ghe, xuồng nhỏ
|
|
Đời sống tinh thần |
- Trang phục thích ứng với thiên nhiên, thường màu nâu - Nam mặc áo dài the – đội khăn xếp - Nữ mặc áo dài tứ thân - Lễ hội phản ánh nghi lễ - Quan họ, hát xoan, chèo, múa rối nước, kịch nói |
- Trang phục: áo bà ba, khăn rằn - Nhiều lễ hội - Nghệ thuật phong phú |
Luyện tập 2
Tóm tắt những biểu hiện của biến đổi khí hậu ở hai vùng châu thổ sông Hồng và sông Cửu Long.
Trả lời:
- Biểu hiện:
+ Nhiệt độ tăng:
Mùa hè nóng hơn, gay gắt hơn.
Số ngày nắng nóng trong năm tăng.
+ Mưa lũ:
Mưa lũ diễn ra thường xuyên và dữ dội hơn.
Nước lũ dâng cao hơn, gây ngập lụt diện rộng.
+ Hạn hán, xâm nhập mặn:
Hạn hán xảy ra thường xuyên và kéo dài hơn.
Xâm nhập mặn ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp và đời sống người dân.
- Tác động:
+ Kinh tế:
Ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp, thủy sản.
Gây thiệt hại về nhà cửa, cơ sở hạ tầng.
Giảm thu nhập, tăng chi phí cho người dân.
+ Xã hội:
Gây di dời, di cư do thiên tai.
Ảnh hưởng đến sức khỏe, giáo dục, y tế.
Gây mất cân bằng sinh thái.
Vận dụng 1 trang 239 Lịch Sử và Địa Lí 9: Những nét văn hóa truyền thống nào còn được lưu giữ trong đời sống của người Việt Nam hiện nay ở vùng châu thổ sông Hồng và sông Cửu Long?
Trả lời:
- Một số nét văn hóa truyền thống được lưu giữ trong đời sống của người Việt Nam hiện nay ở vùng châu thổ sông Hồng và sông Cửu Long:
+ Văn hoá ẩm thực gắn liền với sản vật từ sông nước, lúa gạo
+ Một số nghề thủ công
+ Các lễ hội và nghệ thuật dân gian.
+ …
- Chủ đề 3: Bảo vệ chủ quyền, các quyền và lợi ích hợp pháp của Việt Nam ở Biển Đông
- Bài 1: Nước Nga và Liên Xô từ năm 1918 đến năm 1945
- Bài 2: Châu Âu và nước Mỹ từ năm 1918 đến năm 1945
- Bài 3: Châu Á từ năm 1918 đến năm 1945
- Bài 4: Chiến tranh thế giới thứ hai (1939 - 1945)
- Bài 5: Việt Nam từ năm 1918 đến năm 1930
- Bài 6: Việt Nam từ năm 1930 đến năm 1945
- Bài 7: Chiến tranh lạnh (1947 - 1989)
- Bài 8: Liên Xô và các nước Đông Âu từ năm 1945 đến năm 1991
- Bài 9: Nước Mỹ và các nước Tây Âu từ năm 1945 đến năm 1991
- Bài 10: Châu Á từ năm 1945 đến năm 1991
- Bài 11: Khu vực Mỹ La-tinh từ năm 1945 đến năm 1991
- Bài 12: Việt Nam trong những năm đầu sau Cách mạng tháng Tám năm 1945
- Bài 13: Việt Nam từ năm 1946 đến năm 1954
- Bài 14: Việt Nam từ năm 1954 đến năm 1975
- Bài 15: Việt Nam từ năm 1975 đến 1991
- Bài 16: Trật tự thế giới mới từ năm 1991 đến nay
- Bài 17: Nước Mỹ từ năm 1991 đến nay
- Bài 18: Nước Mỹ từ năm 1991 đến nay
- Bài 19: Châu Á từ năm 1991 đến nay
- Bài 20: Việt Nam từ năm 1991 đến nay
- Bài 21: Cách mạng khoa học - kĩ thuật và xu thế toàn cầu hóa
- Bài 1: Dân tộc, gia tăng dân số và cơ cấu dân số
- Bài 2: Phân bố dân cư và các loại hình quần cư
- Bài 3: Thực hành: Phân tích vấn đề việc làm ở địa phương và nhận xét sự phân hoá thu nhập theo vùng
- Bài 4: Nông nghiệp, lâm nghiệp, thuỷ sản
- Bài 5: Thực hành: Viết báo cáo ngắn về mô hình sản xuất nông nghiệp
- Bài 6: Công nghiệp
- Bài 7: Thực hành: Xác định các trung tâm công nghiệp chính
- Bài 8: Dịch vụ
- Bài 9: Vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ
- Bài 10: Vùng Đồng bằng sông Hồng
- Bài 11: Thực hành: Trình bày về vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ
- Bài 12: Bắc Trung Bộ
- Bài 13: Duyên hải Nam Trung Bộ
- Bài 14: Thực hành: Phân tích ảnh hưởng của nạn hạn hán và sa mạc hoá ở vùng khô hạn Ninh Thuận - Bình Thuận
- Bài 15: Vùng Tây Nguyên
- Bài 16: Vùng Đông Nam Bộ
- Bài 17: Thực hành: Viết báo cáo về vùng kinh tế trọng điểm phía Nam
- Bài 18: Vùng Đồng bằng sông Cửu Long
- Bài 19: Thực hành: Phân tích tác động của biến đổi khí hậu ở Đồng bằng sông Cửu Long
- Bài 20. Phát triển tổng hợp kinh tế và bảo vệ tài nguyên, môi trường biển đảo
- Vận dụng trang 205
- Vận dụng 1 trang 213
- Vận dụng 2 trang 213
- Vận dụng 1 trang 219
- Vận dụng 2 trang 183
