Lịch Sử 9 Cánh diều Bài 7: Chiến tranh lạnh (1947 - 1989)

I. Nguyên nhân

Nguyên nhân nào dẫn đến sự bùng nổ của Chiến tranh lạnh?

Trả lời:

- Chiến tranh lạnh nổ ra trước hết là do sự đối lập về hệ tư tưởng, mục tiêu, lợi ích chiến lược giữa hai siêu cường: Liên Xô và Mỹ. Sự đối lập này khiến cho quan hệ đồng minh chống phát xít trong Chiến tranh thế giới thứ hai tan rã, thay vào đó là tình trạng căng thẳng, đối đầu giữa Mỹ và Liên Xô. Bên cạnh đó, Mỹ lo ngại sự phát triển của chủ nghĩa xã hội và ảnh hưởng của Liên Xô trên thế giới, đặc biệt là ở khu vực Đông Nam châu Âu, do đó đã thực hiện chính sách ngăn chặn, bao vây, cô lập Liên Xô.

II. Biểu hiện

Trình bày những biểu hiện của Chiến tranh lạnh?

Trả lời:

- Ngày 12-3-1947, Tổng thống Mỹ H. Tơ-ru-man đọc diễn văn trước Quốc hội, chính thức phát động Chiến tranh lạnh chống Liên Xô.

- Cả hai siêu cường Mỹ và Liên Xô đều chạy đua vũ trang, tăng cường ngân sách quốc phòng. Bên cạnh đó, hai nước còn cạnh tranh sức mạnh kinh tế, khoa học - kĩ thuật,... Tuy không có đối đầu trực tiếp giữa Mỹ và Liên Xô nhưng các cuộc chiến tranh cục bộ, khung hoàng vẫn bùng nổ, tiêu biểu như các cuộc chiến tranh xâm lược Đông Dương của Pháp và Mỹ, chiến tranh Triều Tiên (1950 - 1953),..

- Tháng 3-1985, Goóc-ba-chốp lên nắm quyền ở Liên Xô, quan hệ Liên Xô - Mỹ từng bước trở nên hoa dịu. Tháng 12-1989, tại quốc đảo Man-ta (ở Địa Trung Hải). Goóc-ba-chốp và Bút-sơ (cha) đại diện cho hai chính phủ Liên Xô và Mỹ, tuyên bố chấm dứt Chiến tranh lạnh.

III. Hậu quả

Nêu hậu quả của Chiến tranh lạnh?

Trả lời:

- Đẩy thế giới vào tình trạng căng thẳng , đứng trước nguy cơ bùng nổ cuộc chiến tranh thế giới mới có sử dụng vũ khí hạt nhân.

- Khiến nền kinh tế Mỹ và Liên Xô suy yếu, tạo cơ hội cho các nước Tây Âu và Nhật Bản vươn lên.

- Dẫn đến các cuộc chiến tranh cục bộ; xung đột khu vực có sự tham gia của cả hai khối.

- Để lại hậu quả đối với thế giới như vấn để vũ khí hạt nhân, nạn khủng bố, chia cắt đất nước,..

Luyện tập - Vận dụng

Luyện tập

Lập bảng thống kê về Chiến tranh lạnh theo các nội dung: nguyên nhân, biểu hiện, hậu quả vào vở ghi.

Trả lời:

Vận dụng

Sưu tầm tài liệu về một cuộc chiến tranh cục bộ, khủng hoảng trong Chiến tranh lạnh mà em quan tâm. Giới thiệu tài liệu đó với thầy cô và bạn học.

Trả lời: