Biện pháp liên kết là gì? Các biện pháp liên kết trong câu
Việc hiểu và sử dụng thành thạo các biện pháp liên kết giúp học sinh sắp xếp ý tưởng một cách khoa học, tránh được sự đứt đoạn, rời rạc trong câu và đoạn văn. Bài viết này sẽ làm rõ Biện pháp liên kết là gì và các biện pháp liên kết cơ bản trong câu, nhằm trang bị cho học sinh công cụ quan trọng để nâng cao chất lượng diễn đạt và tính chặt chẽ của bài viết.
1. Biện pháp liên kết là gì?
Liên kết là một trong những tính chất quan trọng của văn bản, có tác dụng làm cho văn bản trở nên mạch lạc, hoàn chỉnh cả về nội dung và hình thức.
Đặc điểm của một văn bản có tính liên kết:
- Nội dung các câu, các đoạn thống nhất và gắn bó chặt chẽ với nhau
- Các câu, các đoạn được kết nối với nhau bằng các phép liên kết thích hợp
2. Phép nối là gì?
Phép nối: sử dụng ở câu đứng sau các từ ngữ biểu thị quan hệ với câu trước.
Ví dụ:
Học vấn không chỉ là chuyện đọc sách, nhưng đọc sách vẫn là một con đường quan trọng của học vấn. Bởi vì học vấn không chỉ là việc cá nhân, mà là việc của toàn nhân loại.
(Chu Quang Tiềm, Bàn về đọc sách)
3. Phép thế là gì?
Phép thế: sử dụng ở câu đứng sau các từ ngữ có tác dụng thay thế từ ngữ đã có ở câu trước.
Ví dụ:
Mỗi loại học vấn đến giai đoạn hôm nay đều là thành quả của toàn nhân loại nhờ biết phân công, cố gắng tích luỹ ngày đêm mà có. Các thành quả đó sở dĩ không bị vùi lấp đi, đều là do sách vở ghi chép, lưu truyền lại.
(Chu Quang Tiềm, Bàn về đọc sách)
4. Phép lặp là gì?
Phép lặp từ ngữ: lặp lại ở câu đứng sau các từ ngữ đã có ở câu trước.
Ví dụ:
Khi đọc sách, ta thấy trong nỗi buồn khổ, lo lắng của người viết nỗi buồn khổ, lo lắng của ta và ta hiểu rằng chúng ta không phải cô độc trên thế giới này. Bất kì ta ở một tình thế khắt khe, chua chát nào, mở sách ra là ta cũng gặp người đồng cảnh hay đồng bệnh mà đọc họ ta thấy ấm áp lại trong lòng.
(Nguyễn Hiến Lê, Tự học - một thú vui bổ ích)
5. Phép liên tưởng
Phép liên tưởng: sử dụng ở câu đứng sau các từ ngữ cùng trường liên tưởng với từ ngữ đã có ở câu trước.
Ví dụ:
Hơn nữa, tự học quả là một phương thuốc trị bệnh âu sầu. Theo bác sĩ E. Gờ-ron-nơ-veo (E. Groenevelt), người Hà Lan, những bệnh nhân nào biết đọc sách cũng mau khoẻ mạnh hơn những bệnh nhân khác.
(Nguyễn Hiến Lê, Tự học - một thú vui bổ ích)
Các từ in đậm đều cùng trường liên tưởng: khám chữa bệnh
