Giải SBT Hóa 9 bài 9

Bài 9.2 SBT Hóa 9 trang 11

a) Hãy cho biết những phản ứng hoá học nào trong bảng có thể dùng để điều chế các muối sau (Bằng cách ghi dấu x (có) và dấu o (không) vào những ô tương ứng):

Natri clorua.

Đồng clorua.

Viết các phương trình hoá học.

b) Vì sao có một số phản ứng hoá học trong bảng là không thích hợp cho sự điều chế những muối trên?

Hướng dẫn giải bài tập

a) Viết các phương trình hóa học của phản ứng từ (1) đến (10) .

(1) HCl + NaOH → NaCl + H₂O

(2) HCl + Na₂O → NaCl + H₂O

(3) 2HCl + Na₂CO₃ → 2NaCl + H₂O + CO₂

(4) BaCl₂ + Na₂SO₄ → 2NaCl + BaSO₄ 

(5) 2Na + Cl₂ \(\overset{t^{\circ } }{\rightarrow}\) 2NaCl

(6) 2HCl + Cu(OH)₂ → CuCl₂ + H₂O

(7) 2HCl + CuO → CuCl₂ + H₂O

(8) 2HCl + CuCO₃ → CuCl₂ + H₂O + CO₂ 

(9) BaCl₂ + CuSO₄ → CuCl₂ + BaSO₄ 

(10) Cu + Cl₂ \(\overset{t^{\circ } }{\rightarrow}\) CuCl₂

b)

Một số phản ứng hoá học không thích hợp để điều chế muối NaCl và CuCl₂:

Kim loại Na có phản ứng với axit HCl tạo muối NaCl. Nhưng người ta không dùng phản ứng này vì phản ứng gây nổ, nguy hiểm.

Kim loại Cu không tác dụng với axit HCl.

Bài 9.3 SBT Hóa 9 trang 11

Nếu chỉ dùng dung dịch NaOH thì có thể phân biệt được hai muối trong mỗi cặp chất sau được không?

a) Dung dịch Na₂SO₄ và dung dịch Fe₂(SO₄)₃.

b) Dung dịch Na₂SO₄ và dung dịch CuSO₄.

c) Dung dịch Na₂SO₄ và dung dịch BaCl₂.

Giải thích và viết phương trình hoá học.

Hướng dẫn giải bài tập

Dùng dung dịch NaOH có thể phân biệt được 2 muối trong những cặp chất:

a) Dung dịch Na₂SO₄ và dung dịch Fe₂(SO₄)₃. Dung dịch muối nào tác dụng với dung dịch NaOH tạo ra kết tủa màu đỏ nâu, là muối Fe₂(SO₄)₃:

Fe₂(SO₄)₃ + 6NaOH → 2Fe(OH)₃ + 3Na₂SO₄

b) Dung dịch Na₂SO₄ và dung dịch CuSO₄ .Dung dịch muối nào tác dụng với dung dịch NaOH tạo ra kết tủa màu xanh, là muối CuSO₄:

CuSO₄ + 2NaOH → Cu(OH)₂ ↓+ Na₂SO₄

c) Dung dich Na₂SO₄ và dung dịch BaCl₂: không dùng NaOH để nhận biết 2 dung dịch trên vì sau phản ứng các cặp chất không tồn tại.

Bài 9.4 SBT Hóa 9 trang 11

Có thể dùng những phản ứng hoá học nào để chứng minh rằng thành phần của muối đồng (II) sunfat có nguyên tố đồng và gốc sunfat?

Hướng dẫn giải bài tập

Chọn những thuốc thử để nhận biết trong thành phần của muối đổng (II) sunfat có chứa nguyên tố đồng và gốc sunfat:

• Nhận biết nguyên tố đồng. Dùng thuốc thử là kim loại hoạt động, thí dụ Fe, Zn...

Fe + CuSO₄ → FeSO₄ + Cu ↓

• Nhận biết gốc sunfat: Dùng thuốc thử là dung dịch muối bari, như BaCl₂, Ba(NO₃)₂, Ba(OH)₂:

BaCl₂ + CuSO₄ → CuCl₂ + BaSO₄ ↓

Bài 9.5 SBT Hóa 9 trang 11

Có những muối sau: CaCO₃, CuSO₄, MgCl₂. Hãy cho biết muối nào có thể điều chế bằng phương pháp sau:

a) Axit tác dụng với bazơ.

b) Axit tác dụng với kim loại.

c) Muối tác dụng với muối.

d) Oxit bazơ tác dụng với oxit axit.

Viết các phương trình hoá học.

Hướng dẫn giải bài tập

Hướng dẫn:

a) Axit tác dụng với bazơ: CaCO₃, CuSO₄, MgCl₂.

H₂CO₃ + Ca(OH)₂ → CaCO₃ + 2H₂O

Cu(OH)₂ + H₂SO₄ → CuSO₄ + 2H₂O

Mg(OH)₂ + 2HCl → MgCl₂ + 2H₂O

b) Axit tác dụng với kim loại: MgCl₂, CuSO₄ (dùng H₂SO₄ đặc).

Mg + 2HCl → MgCl₂ + H₂

Cu + 2H₂SO₄ (đặc) → CuSO₄ + SO₂ + H₂O

c) Muối tác dụng với muối: CaCO₃, CuSO₄, MgCl₂. Thí dụ:

CaCl₂ + Na₂CO₃ → CaCO₃ + 2NaCl

CuCl₂ + Ag₂SO₄ → CuSO₄ + 2AgCl

BaCl₂ + MgSO₄ → BaSO₄ + MgCl₂

d) Oxit bazơ tác dụng với oxit axit: CaCO₃.

CaO + CO₂ → CaCO₃

Bài 9.6 SBT Hóa 9 trang 12

Trên bàn thí nghiệm có những chất rắn màu trắng là:

Na₂SO₃, K₂CO₃, CaCO₃, NaHCO₃, Na₂CO₃, CaSO₄.

Bạn em đã lấy một trong những chất trên bàn để làm thí nghiệm và có kết quả như sau:

Thí nghiệm 1: Cho tác dụng với dung dịch HCl, thấy giải phóng khí cacbon đioxit.

Thí nghiệm 2: Khi nung nóng cũng thấy giải phóng khí cacbon đioxit.

Thí nghiệm 3: Chất rắn còn lại sau khi nung ở thí nghiệm 2 tác dụng với dung dịch HCl cũng thấy giải phóng khí cacbon đioxit.

Em hãy cho biết bạn em đã lấy chất nào trên bàn để làm thí nghiệm. Viết các phương trình hoá học.

Hướng dẫn giải bài tập

Hướng dẫn:

TN1 cho biết chất đem làm thí nghiệm là muối cacbonat hoặc hiđrocacbonat (K₂CO₃, CaCO₃, NaHCO₃, Na₂CO₃).

K₂CO₃ + 2HCl → 2KCl + CO₂ + H₂O

CaCO₃ + 2HCl → CaCl₂ + CO₂ + H₂O

NaHCO₃ + HCl → NaCl + CO₂ + H₂O

Na₂CO₃ + 2HCl → 2NaCl + CO₂ + H₂O

TN2 cho biết muối đem làm thí nghiệm là CaCO₃ hoặc NaHCO₃, là những muối bị phân huỷ ở nhiệt độ cao.

CaCO3 \(\overset{t^{\circ } }{\rightarrow}\) CaO + CO₂

2NaHCO₃ \(\overset{t^{\circ } }{\rightarrow}\) Na₂CO₃ + CO₂ + H₂O

TN3 cho biết sản phẩm thu được ở thí nghiệm 2 phải là muối cacbonat, không thể là canxi oxit CaO.

Na₂CO₃ + 2HCl → 2NaCl + CO₂ + H₂O

Kết luận: Bạn em đã lấy muối NaHCO₃ làm thí nghiệm.

Viết các phương trình hoá học của phản ứng xảy ra trong ba thí nghiệm trên.

Bài 9.7 SBT Hóa 9 trang 12

Biết 5 gam hỗn hợp hai muối là CaCO₃ và CaSO₄ tác dụng vừa đủ với 200 ml dung dịch HCl, sinh ra được 448 ml khí (đktc).

a) Tính nồng độ mol của dung dịch HCl đã dùng.

b) Tính thành phần phần trăm theo khối lượng của mỗi muối trong hỗn hợp ban đầu.

Hướng dẫn giải bài tập

a) Nồng độ mol của dung dịch HCl:

Chỉ có CaCO₃ tác dụng với dung dịch HCl:

CaCO₃ + 2HCl → CaCl₂ + H₂O + CO₂

Số mol HCl có trong dung dịch:

n_HCl = 2\(n_{CO_2}\) = 448/22400 x 2 = 0,04 mol

Nồng độ mol của dung dịch HCl đã dùng:

C_M = 1000 x 0,04/200 = 0,2 (mol/l)

b) Thành phần của hỗn hợp muối:

Theo phương trình hoá học, số mol CaCO₃ có trong hỗn hợp là

\(n_{CaCO_3}=n_{CO_2}\) = 0,02 mol

Khối lượng CaCO₃ có trong hỗn hợp là:

\(m_{CaCO_3}\) = 0,02 x 100 = 2 gam

Thành phần các chất trong hỗn hợp:

%\(m_{CaCO_3}\) = 2x100%/5 = 40%

%\(m_{CaCO_4}\) = 100% - 40% = 60%

Bài 9.8 SBT Hóa 9 trang 12

Cho m gam hỗn hợp gồm CaCO₃ và CaSO₃ tác dụng với dung dịch HCl loãng dư thấy thoát ra 4,48 lít hỗn hợp hai khí ở đktc. Cho toàn bộ lượng hỗn hợp khí trên hấp thụ hết vào dung dịch Ba(OH)₂ dư thấy tạo ra (m + a) gam kết tủa. Hãy tính a.

Hướng dẫn giải bài tập

Phương trình hóa học: 

Theo các phương trình hóa học ta có:

CaCO₃ + 2HCl → CaCl₂ + CO₂ + H₂O  (1)

x                                            x

CaSO₃ + 2HCl → CaCl₂ + SO₂ + H₂O (2)

x                                        y

CO₂ + Ba(OH)₂ → BaCO₃ + H₂O (3)

x                               x

SO₂ + Ba(OH)₂ → BaSO₃ + H₂O (4)

y                              y

Theo đề bài ta có số mol hôn hợp khí sinh ra: 0,2 mol

Dựa vào phương trình (1), (2) ta có

x + y = 0,2 mol

Khối lượng hỗn hợp ban đầu bằng: 40(x + y) + 60x + 80y = m

=> 60x + 80y = m - 8

Theo phương trình (3), (4)

Khối lượng kết tủa  bằng:

137(x+y) + 60x + 80y = 27.4 + m - 8 = m+a (gam)
=> a = 19.4 g

...................................................

Trên đây VnDoc đã đưa tới các bạn bộ tài liệu rất hữu ích Giải SBT Hóa 9 bài 9: Tính chất hóa học của muối. Để có kết quả cao hơn trong học tập, VnDoc xin giới thiệu tới các bạn học sinh tài liệu: Hóa học lớp 9, Giải bài tập Hóa học 9, Tài liệu học tập lớp 9, Đề thi giữa kì 1 lớp 9, Đề thi học kì 1 lớp 9, Giải bài tập Hóa học 9, Tài liệu học tập lớp 9 mà VnDoc tổng hợp và đăng tải.