VnDoc.com

SKKN: Một số biện pháp giúp học sinh lớp 1 rèn kĩ năng phát âm chuẩn các từ ngữ và dấu thanh khó khi học môn Tiếng Việt

Sáng kiến kinh nghiệm lớp 1

Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Trang chủ: https://vndoc.com/ | Email hỗ trợ: hotro@vndoc.com | Hotline: 024 2242 6188

SKKN: Một số biện pháp giúp học sinh lớp 1 rèn kĩ năng phát âm chuẩn các từ ngữ

và dấu thanh khó khi học môn Tiếng Việt

I. PHẦN MỞ ĐẦU:

1. Lý do chọn đề tài:

Như chúng ta đã biết, kĩ năng phát âm chuẩn là một trong những kĩ năng đặc biệt

quan trọng trong 4 kĩ năng nghe đọc nói viết trong môn Tiếng việt ở tiểu học. Nhất là các

em học sinh lớp Một, lớp đầu cấp đặt nền móng cho khối kiến thức về sau. ngay từ đầu

năm học, việc học môn Tiếng việt theo chương trình giáo dục tổng thể năm 2018 đã thể

hiện rất rõ tầm quan trọng của môn học này bởi nó chiếm 420 tiết / năm học. Là môn học

có số tiết nhiều nhất trong 9 môn học chính ở lớp Một. Điều này đã chứng tỏ giáo dục

đang thay đổi chương trình và môn Tiếng Việt đang được chú trọng.

Nhưng một nỗi vất vả cho mỗi thầy cô dạy lớp 1 là đối tượng học sinh vừa mới đến

trường còn quá non yếu về mọi mặt, từ ý thức học tập đến những kĩ năng học bài đều bắt

đầu từ con số 0. Ngay buổi đầu vào học, cô giáo đã phải dỗ dành, chăm chút như con cái

trong nhà để từng bước đưa các em vào nền nếp học tập theo một lộ trình mà kế hoạch

dạy học đã đề ra. Đặc biệt hơn những em chưa qua mẫu giáo thì việc tham gia học tập

những buôi đầu càng gây nhiều khó khăn cho giáo viên hơn nữa. Đây cũng là mộ trong

những nguyên nhân gây nhiều trở ngại trong việc dạy học Tiếng Việt của giáo viên.

Ngoài ra còn nhiều nguyên nhân khác như ảnh hưởng của tiếng địa phương, tiếng mẹ

đẻ,… mà các em có những phát âm chua chuẩn dẫn đến gặp khó khăn khi học Tiếng Việt

mà cụ thể là phát âm chuẩn Tiếng Việt.

Là một giáo viên đã có nhiều năm kinh nghiệm trong công tác dạy dạy học lớp 1,

một lớp học khó khăn vất vả nhất cấp học tiểu học, tôi luôn chú trọng đến việc rèn luyện

các kĩ năng học Tiếng Việt cho các em bởi đây là tiền đề cho các em học tập các môn

khác. Bên cạnh đó sách Tiếng Việt Kết nối tri thức với cuộc sống năm học này (2020 –

Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Trang chủ: https://vndoc.com/ | Email hỗ trợ: hotro@vndoc.com | Hotline: 024 2242 6188

2021) đã thay đổi hoàn toàn hình thức cũng như nội dung dạy học. Tức là mỗi bài học,

học sinh phải thực hiện được 5 nội dung gồm: Nhận biết, đọc, tô và viết, đọc và nói. Thời

lượng thực hiện trong 2 tiết. Điều này cho thấy khâu đọc rất được chú trọng trong mỗi bài

học.

Nhận thức được vấn đề trên, qua thời gian dạy một số tuần tôi đã nắm được các

yếu tố cơ bản của dạy học môn Tiếng Việt và tìm ra được một số biện pháp nhằm giúp cá

em rèn kĩ năng phát âm chuẩn các từ ngữ và dấu thanh khó khi học môn học này. Vì vậy,

tôi chọn đề tài: "Một số biện pháp giúp học sinh lớp 1 rèn kĩ năng phát âm chuẩn các

từ ngữ và dấu thanh khó khi học môn Tiếng Việt".

II. NỘI DUNG.

1. NỘI DUNG GIẢI PHÁP, BIỆN PHÁP:

1.1 Giải pháp thứ nhất: Rèn cho học sinh phát âm theo mẫu.

Giáo viên cần luyện kĩ năng phát âm chuẩn cho học sinh ngay từ chữ cái đầu tiên.

Muốn học sinh phát âm chuẩn trước hết giáo viên phải phát âm chuẩn, phải biết cách lắng

nghe và quan sát cách phát âm của từng học sinh để nhanh chóng nhận ra lỗi phát âm của

các em là do đâu. Từ đó giáo viên lập kế hoạch hướng dẫn cho các em phát âm theo mẫu.

Giáo viên phải tạo điều kiện cho học sinh tự quan sát và lắng nghe lời đọc của bạn. Cho

học sinh tự nêu lỗi phát âm của mình. Sau đó giáo viên hướng dẫn cách phát âm của chữ

em phát âm chưa đúng và nghe cô đọc mẫu. Từ đó các em phát âm lại theo âm chuẩn thật

chính xác.

Ví dụ: Khi dạy bài M m N n (sách Tiếng Việt 1 tập 1 – Bộ sách kết nối tri thức với

cuộc sống, trang 44)

Sau khi giáo viên và học sinh cùng thực hiện đọc xong phần âm, ghép âm để đọc

từ ở hoạt động 2: Đọc. Đến phần quan sát tranh để đọc từ ngữ, giáo viên lần lượt đưa

Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Trang chủ: https://vndoc.com/ | Email hỗ trợ: hotro@vndoc.com | Hotline: 024 2242 6188

tranh minh hoạ cho từng từ ngữ: cá mè, lá me, nơ đỏ, ca nô. Sau khi đưa tranh minh hoạ

và nêu yêu cầu nói nhân vật trong tranh cho mỗi từ ngữ, chẳng hạn lá me. Thì lúc này

giáo viên cần đọc mẫu nhiều lần, đọc chậm, phát âm rõ từ ngữ lá me (lờ-a-la-sắc-lá. Mờ-

e-me), uốn lưỡi cong để học sinh bắt chước rồi đọc theo vì những từ ngữ này thường

không chỉ học sinh đọc sai vì mới đọc mà một số em do ảnh hưởng của phương ngữ, tiếng

mẹ đẻ nên phát âm nhầm lẫn l với n hoặc ngược lại.

Hoặc khi dạy bài G g Gi gi (sách Tiếng Việt 1 tập 1 – Bộ sách kết nối tri thức với

cuộc sống, trang 46)

Sau khi giáo viên và học sinh cùng thực hiện đọc xong phần âm, ghép âm để đọc

từ ở hoạt động 2: Đọc. Đến phần quan sát tranh để đọc từ ngữ, giáo viên lần lượt đưa

tranh minh hoạ cho từng từ ngữ: gà gô, đồ gỗ giá đỗ cụ già. Sau khi đưa tranh minh hoạ

và nêu yêu cầu nói nhân vật trong tranh cho mỗi từ ngữ, chẳng hạn lá đồ gỗ. Thì tương tự

như ví dục đã nêu trên giáo viên cần đọc mẫu nhiều lần, đọc chậm, phát âm rõ từ ngữ và

dấu ngã (g-ô-gô ngã-gỗ), uốn giọng đọc dấu để học sinh bắt chước rồi đọc theo vì những

từ ngữ này thường không chỉ học sinh đọc sai vì mới đọc mà một số em do ảnh hưởng của

phương ngữ, tiếng mẹ đẻ nên phát âm nhầm lẫn dấu hỏi với dấu ngã hoặc ngược lại.

1.2. Giải pháp thứ hai: Phân tích giữa âm và chữ ghi âm:

Giáo viên hướng dẫn cách phát âm của từng chữ ví dụ: âm "v" với phụ âm v giáo

viên cần mô tả vị trí của lưỡi; răng trên ngậm hờ môi dưới, hơi ra bị sát nhẹ rồi giáo viên

phát âm mẫu, học sinh luyện đọc theo.

Tương tự khi dạy bài bài T t Tr tr (sách Tiếng Việt 1 tập 1 – Bộ sách kết nối tri

thức với cuộc sống, trang 56) với âm tr đầu lưỡi chạm vào vòm cứng bật ra không có

tiếng thanh. Khi giáo viên phát âm mẫu từ cá trê hay tre ngà đều phải thực hiện như trên

để chuẩn âm giúp học sinh lắng nghe và làm theo chuẩn.

Sáng kiến kinh nghiệm lớp 1

Sáng kiến kinh nghiệm lớp 1: Một số biện pháp giúp học sinh lớp 1 rèn kĩ năng phát âm chuẩn các từ ngữ và dấu thanh khó khi học môn Tiếng Việt hệ thống những kinh nghiệm của bản thân đối với công việc mình đảm nhiệm để mang lại hiệu quả thiết thực khi dạy các em về cách phát âm chuẩn nhất. Mời các bạn tham khảo chi tiết.