Trắc nghiệm Đúng Sai Xà phòng và chất giặt rửa KNTT

a) Đúng. Sodium palmitate có công thức C₁₅H₃₁COONa.

b) Đúng. Muối nsodium hoặc potassium của acid béo dễ tan (hoặc phân tán) trong nước nên xà phòng tan/pha vào nước.

c) Sai. Cả sodium palmitate và sodium stearate (muối natri của axit palmitic và stearic) đều tạo xà phòng rắn; xà phòng lỏng thường là muối potassium.

d) Sai. Xà phòng có tính kiềm nhẹ dùng để rửa vết bẩn, nhưng xà phòng độ kiềm cao không phải là phương pháp khuyến nghị để xử lý vết trầy (có thể gây kích ứng); tính khử trùng không tỉ lệ thuận đơn giản với độ kiềm như mô tả.

 a) Đúng. Cả xà phòng và chất giặt rửa tổng hợp đều là chất hoạt động bề mặt, có khả năng làm giảm sức căng bề mặt chất lỏng.

b) Sai. Xà phòng được sản xuất bằng cách đun nóng chất béo với dung dịch kiềm, còn chất giặt rửa tổng hợp được điều chế từ các hóa chất công nghiệp (không nhất thiết từ chất béo).

c) Đúng. Trong nước cứng, xà phòng kết tủa với ion Ca²⁺, Mg²⁺ tạo thành muối không tan, làm giảm hoặc mất tác dụng tẩy rửa.

d) Đúng. Chất giặt rửa tổng hợp không tạo kết tủa với Ca²⁺ và Mg²⁺, nên có thể dùng trong nước cứng.

a) Sai. Triglyceride X chứa 1 nối đôi (từ oleate) và 3 nhóm cacbonyl của 3 ester; tổng số liên kết π = 1 (C=C) + 3 (3 × C=O) = 4 liên kết π, không phải 5.

b) Đúng. Tính theo phương pháp tổng hợp: 2 × Acid stearic (C₁₈H₃₄O₂) + 1 × axit oleic (C₁₈H₃₄O₂) = C₅₄H₁₀₆O₆; cộng glycerol C₃H₈O₃ → C₅₇H₁₁₄O₉; trừ 3 H₂O (khi tạo ester) → C₅₇H₁₀₈O₆.

c) Sai. Chỉ có một nối đôi (ở chuỗi oleic), nên 1 mol X chỉ làm mất màu tối đa 1 mol Br₂, không phải 2 mol.

d) Đúng. Từ C₅₇H₁₀₈O₆ → khi đốt cháy cho 57 mol CO₂ (tương ứng 57 C) và 108/2 = 54 mol H₂O, vậy số mol CO₂ hơn H₂O 3 mol (57 − 54 = 3).

a) Đúng, vì phản ứng xà phòng hóa là quá trình thủy phân chất béo trong môi trường kiềm để tạo ra xà phòng và glycerol.

b) Đúng, vì xà phòng là chất hoạt động bề mặt, khi hòa tan vào nước sẽ làm giảm sức căng bề mặt.

c) Sai, vì dầu nhớt bôi trơn máy không phải là dầu ăn, không có khả năng tham gia phản ứng xà phòng hóa như chất béo.

d) Đúng, đây chính là phương pháp sản xuất xà phòng trong công nghiệp.

a. đúng

b. sai, dùng để sản xuất xà phòng cứng.

c. sai, xà phòng không nên dùng với nước cứng.

d. sai, vì cả môi trường trong dung dịch xà phòng và dung dịch Na₂CO₃ đều có pH > 7.

a) đúng, vì quá trình loại bỏ chất bẩn là do sự tạo thành liên kết giữa chất bẩn với phần kỵ nước của chất hoạt động bề mặt, phân cắt liên kết giữa các phân tử trong vết dầu bẩn. Đây không phải là phản ứng hóa học.

b) đúng, vì nhóm –OH là nhóm ưa nước và gốc hydrocarbon CH₃[CH₂]₁₁ là nhóm kỵ nước, thỏa mãn các điều kiện của chất hoạt động bề mặt.

c) sai, vì chất tẩy rửa với công thức cấu tạo NH₃–[CH₂]₁₂–COO⁻ thuộc loại chất hoạt động bề mặt lưỡng tính.

d) sai, vì khi phân tử  C₁₇H₃₃COOH (omega–9) tan trong dầu thì các phân tử  C₁₇H₃₃ sẽ phân bố trong không khí.

a) Sai vì phần không phân cực là đuôi kị nước và phần phân cực là đầu ưa nước.

b) Sai vì muối trên có trong thành phần của chất giặt rửa tổng hợp nên dùng được với nước có tính cứng

c) Đúng vì muối trên có cấu tạo CH₃[CH₂]₁₀CH₂OSO₃Na nên có công thức phân tử C₁₂H₂₅OSO₃Na và có trong thành phần chính của chất giặt rửa tổng hợp.

d) Sai vì trong chất giặt rửa tổng hợp không được sản xuất từ phản ứng giữa chất béo và dung dịch kiềm.

a) Sai vì chất béo trên có tên là trilinolein chứa gốc acid béo omega-6 do trong mỗi gốc acid béo, liên kết đôi đầu tiên ở vị trí số 6 khi đánh số từ nhóm methyl (-CH₃).

b) Đúng vì chất béo trên chứa các gốc hydrogen không no bị oxi hóa bởi oxygen trong không khí sinh ra các hợp chất có mùi khó chịu và có hại sức khỏe cho con người.

c) Đúng triglyceride trên có 6 liên kết đôi C=C nên cho a mol triglyceride trên cộng tối đa với 6a mol H₂ (xt, t°,p).

d) Đúng vì chất béo không no nên ở điều kiện thường, chất béo trên ở trạng thái lỏng.